W piątek (25 lipca 2025 r.) posłowie głosowali nad sprawozdaniem z wykonania ubiegłorocznego (2024 r.) budżetu państwa, analizą Najwyższej Izby Kontroli (NIK) dotyczącą wykonania budżetu państwa oraz założeń polityki pieniężnej. Sprawozdanie zostało przyjęte przez posłów, którzy udzielili również absolutorium Radzie Ministrów za rok 2024.
/ Mateusz Włodarczyk / AFP
Jako punkt odniesienia, sejmowa Komisja Finansów Publicznych przygotowała dodatkowy raport, w którym opowiedziała się za odrzuceniem poprawek zaproponowanych przez Klub Parlamentarny PiS (PiS domagał się unieważnienia sprawozdania z wykonania budżetu na 2024 rok i odmowy udzielenia rządowi absolutorium za ten rok). Proponowane poprawki zostały odrzucone przez posłów.
Przed głosowaniem nad absolutorium poseł PiS Zbigniew Kuźmiuk zwrócił uwagę na „katastrofalną realizację” ubiegłorocznego budżetu, twierdząc, że w budżecie państwa brakuje 56 mld zł z tytułu podatków. Ostatecznie Sejm zatwierdził udzielenie rządowi absolutorium za rok 2024.
Reklama
237 posłów głosowało za udzieleniem rządowi absolutorium, 202 było przeciwnych, a nikt nie wstrzymał się od głosu.
Dochody budżetu państwa w 2024 r. wyniosły 623 239,8 mln zł (623,2 mld zł), wobec 573 957,9 mln zł (573,9 mld zł) w 2023 r. Zrealizowano 99,5% kwoty prognozowanej zgodnie ze znowelizowaną ustawą budżetową.
Dochody podatkowe w wysokości 555 936,5 mln zł stanowiły 89,2% dochodów budżetu państwa ogółem. Pozostałe dochody pochodziły z dochodów niepodatkowych w kwocie 64 935 mln zł oraz niepodlegających zwrotowi środków z Unii Europejskiej i innych źródeł w kwocie 2 368,3 mln zł.
Wydatki budżetu państwa w 2024 r. wyniosły 834 242,5 mln zł, co stanowi 96,3% kwoty zaplanowanej w ustawie budżetowej. Rzeczywiste wydatki były niższe o 32 133,2 mln zł od kwoty określonej w ustawie budżetowej, głównie na skutek zmniejszenia wydatków bieżących jednostek budżetowych (o 11 819 mln zł), dotacji (o 8 071,1 mln zł) oraz środków przeznaczonych na współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej (o 5 157,6 mln zł).
W 2024 roku wydatki budżetowe na dotacje dla samorządów i świadczenia socjalne wzrosły
W porównaniu z rokiem poprzednim wydatki budżetowe wzrosły o 174 656 mln zł, co stanowi wzrost o 26,5%. Największy wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim dotyczył dotacji i subwencji, które w 2024 r. wzrosły o 73 700,7 mln zł (25,2%), głównie za sprawą wzrostu o 20 086,2 mln zł dotacji dla jednostek samorządu terytorialnego.
Zauważalny był również wzrost wydatków na świadczenia indywidualne, które zwiększyły się o 61 438,1 mln zł (wzrost o 75,6%), co wynikało ze zwiększenia o 52 159,4 mln zł wydatków w dziale 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych – finansowanie od 2024 r. tzw. 13. i 14. emerytury z budżetu państwa zamiast z Funduszu Solidarnościowego , podwyższenia świadczenia wychowawczego do 800 zł oraz udzielenia świadczenia wsparcia.
Deficyt budżetowy w 2024 r. był znacząco wyższy niż w 2023 r.
Deficyt budżetu państwa w 2024 r. wyniósł 211 002,7 mln zł, co stanowiło 87,8% limitu określonego w znowelizowanej ustawie budżetowej .
W porównaniu do 2023 r. deficyt budżetu państwa wzrósł o 125 374,1 mln zł.
Budżet na rok 2024 został określony jako „budżet powodziowy”
W sprawozdaniu wskazano, że realizacja wydatków budżetu w 2024 r. wymagała zastosowania środków nadzwyczajnych, co umożliwiło realokację środków na usuwanie skutków powodzi , która wystąpiła w południowo-zachodniej Polsce we wrześniu 2024 r. w wyniku intensywnych opadów deszczu i gwałtownych wezbrań rzek.
Łączne wydatki poniesione w 2024 r. na finansowanie przedsięwzięć przeciwpowodziowych z budżetu państwa (uwzględniając wydatki jednostek samorządu terytorialnego i innych jednostek sektora finansów publicznych) wyniosły nieco ponad 3 000 mln zł (3 mld zł).
W raporcie podkreślono, że pomoc dla ofiar powodzi jest udzielana nieprzerwanie od początku 2025 r., przy czym środki z rezerw celowych są uwalniane, a z budżetu państwa przydzielane są dodatkowe środki finansowe lub współfinansowanie na projekty związane z powodzią, a plany finansowe na ten cel są realizowane.
