Łotewski parlament przyjął w czwartkowy wieczór uchwałę o zerwaniu z konwencją Rady Europy dotyczącą prewencji i zwalczania agresji wobec kobiet oraz przemocy w rodzinie, nazywaną Konwencją Stambulską. Głosowanie poprzedziła długa dyskusja; propozycję opozycji w tej kwestii poparła część współrządzącej koalicji.
W 100-osobowym parlamencie, składającym się z jednej izby, 56 deputowanych opowiedziało się „za”, 32 było „przeciw”, a 2 osoby powstrzymały się od wyrażenia opinii. Projekt ustawy o wycofaniu się Łotwy z Konwencji Stambulskiej został przedstawiony przez opozycyjną, konserwatywną partię Łotwa Najpierw (LPV), a otrzymał aprobatę nie tylko od innych stronnictw opozycyjnych (Zjednoczenia Narodowego, Zjednoczonej Listy i partii Dla Stabilności!), ale również od parlamentarzystów koalicyjnego Związku Zielonych i Rolników. Negatywnie zagłosowali członkowie pozostałych partii centrolewicowej koalicji premier Eviki Siliny (Nowej Jedności i Postępowych).
Według informacji przekazanych przez agencję LETA, rozmowy na ten temat trwały aż 13 godzin. Ta kwestia spowodowała protesty obywateli na Łotwie. „Łotwa to nie Rosja; Kochać, to nie bić” – rozlegało się podczas największej od kilku lat demonstracji w Rydze, w której wzięło udział około pięciu tysięcy osób. Telewizja LTV donosiła, że do tej pory jedynie Turcja, która nie jest członkiem UE, odstąpiła od konwencji.
Łotwa zatwierdziła konwencję w roku 2023, a akt prawny wszedł w życie 1 maja minionego roku. Według narodowo-konserwatywnej opozycji łotewski resort opieki społecznej wykorzystywał postanowienia konwencji między innymi do „szerzenia odmiennego pojmowania płci i promowania ideologii gender”.
Aby ustawa o wycofaniu się z Konwencji Stambulskiej mogła wejść w życie, musi ona jeszcze zostać podpisana przez prezydenta Edgarsa Rinkevicza, który ma na to dziesięć dni. Głowa państwa ma również możliwość odesłania dokumentu do ponownego rozpatrzenia w parlamencie. Na wniosek grupy posłów ma także prawo wstrzymać publikację tego aktu. Jak do tej pory Rinkeviczs nie ujawnił swoich intencji w tej sprawie.
Łotwa jest pierwszym państwem w Unii Europejskiej, które podjęło decyzję o wypowiedzeniu tego dokumentu. Konwencja Stambulska z dnia 11 maja 2011 roku to porozumienie międzynarodowe, którego celem jest zapewnienie protekcji przed przemocą, karanie sprawców oraz pomoc ofiarom agresji domowej, zwłaszcza wobec kobiet. Środowiska konserwatywne utrzymują, że ten dokument „służy szerzeniu ideologii gender”. Do roku 2020 konwencję podpisało ponad 40 krajów. Turcja jako pierwsza dołączyła do niej w marcu 2012 roku, jednak na mocy rozporządzenia prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana Ankara wycofała się z grona sygnatariuszy, co wywołało krytykę i rozczarowanie wśród władz UE.(PAP)
pmo/ piu/
