I razem z Europejskim Trybunałem Obrachunkowym (ETO), na którego zlecenie przeprowadzone zostały badania wśród europejskich pilotów, wzywają Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA), aby bliżej zainteresowała się ich problemami. Europejskie Stowarzyszenie Cockpit (ECA), zrzeszające europejskich pilotów, udostępniło raport przygotowany na zlecenie ETO (zewnętrzny kontroler Unii Europejskiej), wskazujący na ryzyko związane ze zmęczeniem i ostrzegający o uchybieniach w zarządzaniu bezpieczeństwem w liniach lotniczych. ETO zlecił przeprowadzenie badań wśród pilotów firmie konsultingowej ds. zarządzania bezpieczeństwem lotniczym Baines Simmons. Na pytania ankieterów odpowiedziało prawie 6,9 tys. pilotów (w Europie zatrudnionych jest ok. 66 tys.) z 31 krajów. Końcowy raport został opublikowany 28 sierpnia 2023 r. W okresie objętym badaniem, od 1 do 22 lipca 2023 r., Baines Simmons pytał pilotów europejskich przewoźników o poziom zmęczenia i bezpieczeństwo związane ze zmęczeniem. Liczba respondentów była wyższa, niż oczekiwano. Z raportu wynika, że w kokpitach narastało zmęczenie – nawet już przed szczytem sezonu letniego, a trzem na czterech pilotów przydarzył się co najmniej jeden „mikrosen” podczas lotu samolotem w ciągu ostatnich czterech tygodni. Jedna czwarta zgłosiła pięć lub więcej mikrosnów podczas lotu. To znaczy, ze zdarzyło im się przysnąć w kokpicie. „Co więcej, 72,9 proc. pilotów zgłosiło, że nie odpoczywa wystarczająco, aby móc zregenerować siły po zmęczeniu pomiędzy obowiązkami” – czytamy w raporcie. Jednocześnie jeden na pięciu pilotów przyznał, że skorzystał z oferty swoich przełożonych, aby pracować ponad wyznaczony limit godzin – i to dwukrotnie lub nawet więcej razy w ciągu ostatnich czterech tygodni. Ponad 60 proc. ankietowanych pilotów przyznało, że zrobili to, bo obawiali się negatywnych konsekwencji odmowy. – To niepokojące sygnały i wyraźne wskazówki, że w wielu europejskich liniach lotniczych ryzyko związane ze zmęczeniem nie jest dobrze zarządzane – podkreśla Otjan de Bruijn, szef ECA. Sam jest kapitanem B777/B787 w holenderskich liniach KLM. Dodaje, że sygnały wynikające z raportu są niepokojące. Wskazuje jednocześnie, że badanie pilotów odbyło się na początku szczytu operacji letnich w lipcu 2023 r. A to oznacza, że poziom zmęczenia w sierpniu mógł tylko wzrosnąć. Inną niepokojącą tendencją, którą zauważył Otjan de Bruijn, był problem strukturalny w europejskim systemie lotnictwa. Polega on na tym, że linie lotnicze nie radzą sobie skutecznie z zagrożeniami dla bezpieczeństwa wynikającymi ze zmęczenia. – Dane zawarte w raporcie pokazały, że istnieją wyzwania i niedociągnięcia w rozwiązaniach dotyczących zarządzania ryzykiem zmęczenia stosowanych przez operatorów we wszystkich reprezentowanych krajach, a także luki w nadzorze organów regulacyjnych – mówił de Bruijn. I wskazał, że 53,2 proc. ankietowanych pilotów stwierdziło, że w ich linii lotniczej ryzyko zmęczenia było w większości przypadków źle zarządzane lub niedobrze zarządzane. Najczęściej narzekają na warunki pracy piloci zatrudnieni w Wielkiej Brytanii (72 proc.), na Malcie (66,5 proc.), Hiszpania (63,1 proc.) i Irlandia (61,7 proc.). Są to kraje, w których najwyższy odsetek załóg wskazano jako takie, w których zarządzanie ryzykiem zmęczenia w większości nie przebiegało dobrze lub przebiegało źle – czytamy w informacji ECA. Co więcej: tylko 10,8 proc. pilotów odpowiedziało, że raporty dotyczące zmęczenia skłoniły ich linię lotniczą do wprowadzenia zmian operacyjnych w celu poprawy bezpieczeństwa, a 13,2 proc. – że ich pracodawcy dobrze komunikują się z załogą w sprawie raportów o zmęczeniu. Wśród krajów, gdzie problemy są najbardziej palące, nie została wymieniona Polska. W podsumowaniu swojego raportu organizacja pilotów wskazuje, że zaledwie 12 proc. ankietowanych pilotów stwierdziło, że ufa systemowi raportowania swojej linii lotniczej. – Mamy nadzieję, że EASA i władze krajowe w całej Europie dokładnie zapoznają się z raportem i podejmą niezbędne działania, aby zapewnić, że linie lotnicze zapewnią skuteczne systemy raportowania zmęczenia i właściwie zarządzają zagrożeniami dla bezpieczeństwa związanymi ze zmęczeniem – podsumował Philip von Schöppenthau, sekretarz generalny ETO. 
Mikrosen przynajmniej raz na miesiąc
Pracują dłużej
A gdzie jest najgorzej?
