Nie widać oznak zmiany trendu w upadłościach konsumenckich. W tym roku padnie historyczny rekord bankructw. W pierwszych trzech kwartałach z możliwości stworzonych przez prawo upadłościowe skorzystało tylu dłużników, ilu w całym 2022 r.
Od początku 2023 r. liczba ogłoszeń o upadłości konsumenckiej publikowanych co miesiąc przeskoczyła na nowy poziom, przebijając wcześniejsze średnie. Trend nie wygasł mimo sezonowego spowolnienia podczas wakacji. Co więcej, odczyty ponownie zbliżają się do historycznych maksimów.
Liczba ogłoszeń o upadłości konsumenckiej miesięcznie (Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej )
Z najnowszych danych zebranych przez Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej wynika, że we wrześniu w Krajowym Rejestrze Zadłużonych opublikowano 1835 komunikatów o upadłości osób fizycznych. To trzeci najwyższy wynik miesięczny w całej historii tej instytucji w Polsce.
Cały zakończony trzeci kwartał roku również wyróżnia się na tle poprzednich lat. Liczba bankructw była w nim wyższa o 35 proc. w porównaniu z analogicznym okresem 2022 r. Co symptomatyczne, była także o 11 proc. wyższa niż kwartalny wynik odnotowany w rekordowym do tej pory 2021 r.
Liczba ogłoszeń o upadłości konsumenckiej kwartalnie od 2015 r. (Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej )
W pierwszych dziewięciu miesiącach roku z możliwości ogłoszenia upadłości konsumenckiej skorzystało łącznik nieco ponad 15 tys. osób. Dla porównania, w całym 2022 r. takich przypadków było 15,6 tys., a w 2021 r. – 18,2 tys.
Można z dużą dozą prawdopodobieństwa oczekiwać, że w 2023 r. po raz pierwszy od wprowadzenia do polskiego porządku prawnego możliwości ogłoszenia bankructwa osoby fizycznej szeregi bankrutów powiększą się o ponad 20 tys. osób.
Nowy etap dla upadłości
Rok 2023 można uznać za początek nowego etapu dla upadłości konsumenckiej w Polsce. Po zmianach regulacji prawnych w 2020 r. bankructwo i, ostatecznie, oddłużenie stało się dostępne również dla dłużników, którzy doprowadzili do niewypłacalności poprzez zaniedbanie lub celowo. Badanie winy potencjalnego upadłego przesunięto do innego etapu procedury i ma ono od tej pory znaczenie wyłącznie dla warunków realizacji tzw. planu spłaty.
Zainteresowanie „ostatnią deską ratunku” dla dłużników stopniowo rosło, ale trend przerwały wprowadzone w 2021 r. zmiany proceduralne. Uruchomiono wówczas Krajowy Rejestr Zadłużonych i zawirowania związane w uruchomieniem elektronicznej drogi postępowania spowodowało zatory w systemie. Widocznym efektem utrudnień dla dłużników było przerwanie wieloletniego ciągu rekordów w liczbie ogłoszeń – w 2022 r. upadło mniej konsumentów niż w roku poprzedzającym.
Obserwowane w 2023 r. przyspieszenie można odczytać jako powrót na poprzednią ścieżkę wzrostu. Nie bez znaczenia jest przy tym rosnąca świadomość istnienia instytucji upadłości, a także rozwój rynku wyspecjalizowanych usług prawnych.
