Ubezpieczenia służą ochronie przed różnymi zdarzeniami losowymi, od inwalidztwa po utratę mienia. W Polsce podstawową rolę ochronną pełni system ubezpieczeń społecznych nadzorowany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Ponadto istnieje szerokie spektrum komercyjnych alternatyw ubezpieczeniowych. Przyjrzyjmy się najważniejszym rodzajom ubezpieczeń, ich charakterystyce i znaczeniu.
/ 123RF/PICSEL
Ubezpieczenia społeczne – obowiązkowe i dobrowolne
System zabezpieczenia społecznego w Polsce składa się z czterech filarów: emerytalnego, rentowego, chorobowego i wypadkowego . Obowiązek opłacania składek na ten system jest uzależniony od statusu zatrudnienia danej osoby.
A. Ubezpieczenie emerytalne i rentowe
Obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne i rentowe obejmuje szerokie spektrum osób, w tym:
Reklama
- pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę,
- osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia,
- osoby prowadzące działalność gospodarczą,
- członkowie spółdzielni produkcyjnych w rolnictwie,
- członkowie duchowieństwa,
- osoby pobierające określone świadczenia z systemu pomocy społecznej.
Celem tego ubezpieczenia jest zagwarantowanie wypłaty świadczeń w przypadku ustania aktywności zawodowej (emerytura) lub w przypadku niezdolności do pracy (renta z tytułu niezdolności do pracy lub renta rodzinna).
/ 123rf.com / 123RF/PICSEL
Dobrowolne ubezpieczenie emerytalne i rentowe jest opcją dla osób, które nie mają prawnego obowiązku do niego przystąpić, ale chcą wyrobić sobie historię ubezpieczeniową . Wymaga to wcześniejszego podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu w Polsce lub przestrzegania europejskich wytycznych dotyczących koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
B. Ubezpieczenie chorobowe
Jest to obowiązkowe dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Upoważnia ono do otrzymania świadczenia pieniężnego w przypadku czasowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, wypadkiem lub ciążą .
Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe obejmuje:
- osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia,
- właściciele firm,
- członkowie duchowieństwa,
- doktoranci otrzymujący stypendia.
Dla przedsiębiorców terminowe zgłoszenie się do ubezpieczenia ma kluczowe znaczenie (w ciągu 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeniowego).
C. Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków
Zapewnia ochronę ubezpieczonemu w razie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej . Ten rodzaj ubezpieczenia obejmuje:
- pracownicy zatrudnieni na pełen etat,
- osoby prowadzące działalność gospodarczą (jeśli podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu).
Nie obejmuje ono m.in. osób przebywających na urlopie rodzicielskim, niektórych osób bezrobotnych oraz osób objętych wyłącznie ubezpieczeniem dobrowolnym.