Czy gotówka w Polsce potrzebuje ochrony? Koalicja Gotówkowa uważa, że tak i aktywnie dąży do tego celu. Przedstawiciele organizacji przedstawili prezydentowi dwa projekty ustaw, których celem jest ochrona prawa do dokonywania płatności gotówką. Inicjatywy te wpisują się w obchodzony 16 sierpnia Dzień Płatności Gotówką.
/ CanvaPro / INTERIA.PL
Czy gotówka jest zagrożona? Koalicja naciska na zmiany
W związku z rosnącą cyfryzacją rynku płatności i malejącą obecnością transakcji gotówkowych , Koalicja Gotówkowa podjęła decyzję o podjęciu konkretnych działań legislacyjnych . Jak poinformowali przedstawiciele ruchu podczas czwartkowej konferencji prasowej, do Kancelarii Prezydenta RP wpłynęły dwa wnioski mające na celu ochronę obrotu gotówkowego w Polsce . Oświadczenie to pojawiło się tuż przed Dniem Płatności Gotówkowych, obchodzonym 16 sierpnia.
Reklama
„ Gotówka zapewnia wolność wyboru, autonomię i prywatność, a wśród Polaków rośnie niepokój związany ze zmniejszaniem się jej dostępności ” – stwierdził Rafał Górski z Instytutu Spraw Obywatelskich, cytowany przez Polską Agencję Prasową (PAP).
Pierwotny projekt ustawy zakłada podwyższenie progu płatności gotówkowych w transakcjach między firmami (B2B). Obecnie wynosi on 15 000 zł, a propozycja Koalicji zakłada podniesienie tego limitu do równowartości 10 000 euro . „Obecnie niski próg płatności gotówkowych w transakcjach B2B negatywnie wpływa na mikro- i małe przedsiębiorstwa oraz jest niezgodny z przepisami UE” – zauważyła Aleksandra Wróbel ze Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.
Druga propozycja dotyczy obowiązkowego przyjmowania płatności gotówkowych w urządzeniach takich jak parkomaty . Obecnie wiele z tych urządzeń akceptuje wyłącznie płatności bezgotówkowe, co zdaniem inicjatorów jest problematyczne . „Projekt zakłada wprowadzenie obowiązku przyjmowania płatności gotówkowych w parkomatach” – wyjaśnił Aleksander Pawlak z Warsaw Enterprise Institute.
Argumenty za gotówką są jasno przedstawione
Podczas czwartkowej konferencji przedstawiciele koalicji apelowali do obywateli o konsekwentne korzystanie z gotówki przy codziennych zakupach i transakcjach. Podkreślili istotne zalety pieniądza gotówkowego , w tym lepszą kontrolę nad wydatkami, ochronę prywatności i bezpieczeństwo finansowe w czasie kryzysów.
Koalicja Cash Coalition, powołana w styczniu 2025 roku, przedstawiła siedem kluczowych powodów promowania płatności gotówkowych . Wśród nich znalazły się:
- gwarantowana anonimowość,
- ochrona osób wykluczonych finansowo,
- lepsze zarządzanie wydatkami,
- wsparcie dla polskich przedsiębiorstw,
- bezpieczeństwo transakcji,
- ochrona polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego,
- wzmacnianie odporności kraju na ataki cybernetyczne.
„Apelujemy do nowo zaprzysiężonego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Karola Nawrockiego o zainicjowanie zmian legislacyjnych w ustawie Prawo przedsiębiorców, a konkretnie o nowelizację artykułu 19, podnoszącego limit transakcji gotówkowych między przedsiębiorcami z 15 000 zł do równowartości 10 000 euro . Obecny, wyjątkowo niski limit budzi poważne wątpliwości co do jego zgodności z konstytucyjną zasadą wolności gospodarczej. Co więcej, nie jest on podyktowany wymogami Unii Europejskiej” – stwierdziła Aleksandra Wróbel, analityk regulacyjny w Departamencie Prawa i Legislacji Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.
„Chcielibyśmy również podkreślić, że w ciągu ostatnich ośmiu lat nie był on waloryzowany inflacją . Uważamy, że obecny limit dotyka przede wszystkim mikro- i małych przedsiębiorców, których transakcje gospodarcze nadal w dużej mierze odbywają się gotówkowo . Dlatego apelujemy do Pana Prezydenta o poparcie naszej inicjatywy, która – co ważne – doskonale wpisuje się w trwający trend deregulacji w Polsce i Europie. Ta inicjatywa nie jest skierowana wyłącznie do przedsiębiorców, ale do wszystkich ” – dodał Wróbel.
438 miliardów w obiegu: gotówka nie znika
Dane Narodowego Banku Polskiego , na które powołuje się PAP, wskazują, że pomimo trendów cyfrowych, gotówka pozostaje silna . Na koniec lipca 2025 r. łączna wartość monet i banknotów w obiegu wyniosła 438 990,9 mln zł. Najwięcej stanowiły banknoty o nominałach 100 zł (1,55 mld) i 200 zł (1,07 mld). Najmniej, bo 94,4 mln, stanowiły banknoty o najwyższym nominale, 500 zł.
Co czeka proponowane ustawy? Nie ma pewności, czy prezydent podejmie kroki legislacyjne w oparciu o złożone propozycje. Niemniej jednak Koalicja Gotówkowa jest optymistycznie nastawiona i wierzy, że jej działania zapoczątkują szerszą dyskusję na temat przyszłości gotówki w Polsce . Nadchodzące tygodnie pokażą, czy proponowane zmiany spotkają się z aprobatą decydentów. Jedno jest pewne: kwestia gotówki nadal budzi silne emocje i pozostaje ważnym tematem w debacie publicznej.
