Przywiązanie do węgla i górnictwa, restrukturyzacja i umocnienie Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej, polska identyfikacja – to sugestie dla Śląska wyłonione z rozmów na temat regionu w trakcie dwudniowej konwencji programowej Prawa i Sprawiedliwości w Katowicach.
W ramach odbywającej się w piątek i sobotę w Międzynarodowym Centrum Kongresowym konwencji programowej PiS pod szyldem „Myśląc Polska” miało miejsce kilka debat na temat Śląska, które obejmowały miasta, sektor, transport, naukę oraz narodowość regionu.
Figury polityczne PiS podczas obydwu dni konwencji wielokrotnie eksponowały swoje oddanie dla węgla kamiennego. Wyrażał je m.in. poseł Grzegorz Matusiak, który do centrum kongresowego przybył w odzieniu górniczym.
– Jestem ogromnym entuzjastą rodzimego węgla – powiedział dla PAP europoseł Janusz Kowalski. Podkreślił, że górnictwo nie powinno być kasowane, ale udoskonalane w kierunku „nowoczesnego obszaru polskiej ekonomii”.
– Trzeba aktualnie powrócić do zdrowego osądu, uruchomić hamulec i zaprzestać bezsensownie przeznaczać miliardy złotych na transformację energetyczną, która tylko i wyłącznie prowadzi do podwyżki cen energii – zaakcentował Kowalski
Poseł Marek Wesoły napomknął, że należy przyczynić się do „odrodzenia” śląskiego przemysłu – m.in. troszczyć się o wielkie przedsiębiorstwa, bronić przed kasacją kopalnie i elektrownie węglowe, wprowadzać współczesne technologie i zrezygnować z „ekologicznej ideologii” lansowanej przez UE.
Z kolei poseł Jarosław Wieczorek zwrócił uwagę, że śląski sektor powinien spożytkować swoje doświadczenie związane z nowatorskimi technologiami medycznymi oraz rozwojowymi technologiami kosmicznymi. – Tam jest technologia absolutnie czołowa nieodzowna – dobitnie stwierdził. Dodał, że śląski przemysł może użytkować również technologie dronowe.
"Metropolia powinna pilotować działania związane z restrukturyzacją regionu"
W trakcie dyskusji na temat Śląska niejednokrotnie wspomniano o Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej. Przedstawiciele PiS byli zgodni co do tego, że należy ją zreformować. Poseł Marek Wójcik dociekał o dotychczasowe sukcesy GZM, których nie zauważył. Zadeklarował, że po powrocie PiS do sterów zostanie w niej przeprowadzona inspekcja. W jego mniemaniu metropolia powinna pilotować działania związane z restrukturyzacją regionu, czego nie czyni.
Zakres kompetencji metropolii został zdefiniowany w ustawie przyjętej w czasie sprawowania rządów przez PiS. Władze GZM wielokrotnie sygnalizowały, że powinien on ulec poszerzeniu. Poseł Jerzy Polaczek przyznał, że konieczna jest analiza funkcjonowania ustawy metropolitalnej. Poseł Michał Woś oszacował, że w aktualnym wydaniu GZM to „nie wiadomo co”.
Jerzy Polaczek wywnioskował, że za parę lat Katowice Airport – w razie braku realizacji Centralnego Portu Komunikacyjnego – może być drugim najistotniejszym portem lotniczym w Polsce po tym w Warszawie. Zasygnalizował, że w tym celu należy zadbać o uszykowany rozwój regionalnego lotniska.
Wśród zasadniczych dla transportu inwestycji na Śląsku działacze PiS wymienili m.in. drogę S11, połączenia kolejowe północ-południe i wschód-zachód w ramach Kolei Metropolitalnej, szprychy kolejowe w ramach CPK, Euroterminal Sławków, który ulokowany jest na skrzyżowaniu najdalej wysuniętej na zachód magistrali kolejowej o szerokim rozstawie szyn (1520 mm) oraz linii normalnej (1435 mm).
Marek Wójcik oznajmił, że przedstawił swego czasu „bardzo prominentnej osobie” w Warszawie ideę budowy monorail (kolei jednoszynowej) zamiast metra, żeby polepszyć jakość transportu publicznego na Śląsku. Przyznał, że nie spotkał się ze zrozumieniem dla tej koncepcji.
„Polska tożsamość Śląska” – długowieczne powiązania
W trakcie debaty „Polska tożsamość Śląska” prelegenci podkreślali jego wielowiekowe stosunki z Polską. Odwoływali się do wydarzeń z XIV w. i XVII w. Przywoływali wypowiedzi wybitnych polskich prominentów z historii Górnego Śląska – Wojciecha Korfantego i Karola Miarki.
– Historia to są fakty, które są dla nas dzisiaj dostępne. Następnie my w pewien sposób je interpretujemy. My tutaj jesteśmy stronnikami tej hipotezy, że w istocie polska tożsamość Śląska to jest to, co jest kompletnie faktyczne (…) Naturalnie też natrafiają się w przestrzeni publicznej persony, które usiłują z tym polemizować (…). Czuję się związany ze Śląskiem, z gwarą, ale absolutnie priorytet ma polskość – rzekł poseł Andrzej Gawron.
Uczestnicy dyskusji zganili próby unifikacji „śląskiej mowy” i uznania jej za język lokalny, co w 2024 r. zawetował prezydent Andrzej Duda. Argumentowali, że przez to śląszczyzna mogłaby zaprzepaścić swoje zróżnicowanie, a temat bywa spożytkowany politycznie.
Dwudniowa konwencja programowa PiS to łącznie trzy sesje ogólne – dwa wystąpienia prezesa ugrupowania Jarosława Kaczyńskiego i rozmowa o wschodniej flance NATO, 17 sesji zasadniczych i 114 paneli specjalistycznych. Na blisko 600 oszacowano liczbę panelistów, a na kilka tysięcy liczbę gości. Zamiarem konwencji było zainicjowanie prac nad nowym programem partii przed wyborami parlamentarnymi, które będą mieć miejsce w 2027 r. (PAP)
pato/ mick/
