„Rynek przyszedł do każdego”. Tak Polska pożycza pieniądze na obronę

Z europejskiego punktu widzenia, do niedawna postęp w dziedzinie obronności był stosunkowo niewielki. Obecnie w różnych sektorach: finansowym, regulacyjnym i technologicznym wdrażana jest strategia mająca na celu zwiększenie bezpieczeństwa. – Cała Europa skupia się teraz na Polsce – stwierdza Marta Postuła, pierwsza wiceprezes BGK. W rozmowie z Interią Biznes, wyjaśnia, w jaki sposób Polska zabezpiecza finansowanie obronności i jakie są jego źródła. – Wszystko sprowadza się do kwestii cen – zauważa.

Zdjęcie

Wiceprezes BGK: Cała Europa patrzy teraz na Polskę. Tak pożyczamy pieniądze na zbrojenia / Stanisław Bielski/REPORTER / East News Reklama

Polska prezydencja w UE ma na celu sfinalizowanie prac nad rozporządzeniem SAFE, które przeznacza 150 mld euro na pożyczki z gwarancjami europejskimi dla państw członkowskich w dziedzinie obronności. Polska mogłaby pozyskać z tego funduszu ok. 128 mld zł. – Niemal każdego dnia trwają intensywne dyskusje, których celem jest zakończenie tych negocjacji, aby zmaksymalizować korzyści dla narodów europejskich, niektórych aspektów bezpieczeństwa europejskiego, a także dla Polski i jej przemysłu – powiedziała Interii Biznes pierwszy wiceprezes Banku Gospodarstwa Krajowego podczas Impact'25. Marta Postuła zwróciła również uwagę, że trwają prace nad Funduszem Bezpieczeństwa i Obrony ( i teraz potwierdzono, że KE zatwierdziła ten fundusz ).

Reklama

Europa wzmacnia swoją agendę obronną

– Z europejskiego punktu widzenia, do niedawna był względny brak aktywności w zakresie obrony. Obecnie dyskutujemy o dwóch konkretnych źródłach finansowania: tradycyjnym europejskim (SAFE – red.) i szczególnie innowacyjnym (fundusz bezpieczeństwa – red.). Cały kontynent jest obecnie skupiony na Polsce – wyjaśnił prof. Postuła.

Wiceprezes BGK przypomniała również, że fundusze europejskie mają sfinansować 65 proc. zakupów dokonywanych w Europie. – Tu właśnie wchodzi w grę znaczenie komponentów, Europy i technologii – jak to zrobić (…) Myślę, że jak ktoś przejrzy to rozporządzenie po negocjacjach, to zada sobie pytanie: dlaczego tak długo to trwało, a przecież są krytyczne elementy, które na tym etapie wymagają wyjaśnienia przed podjęciem ostatecznej decyzji. Na przykład, jeśli chodzi o sposób redystrybucji środków, czy ten dług będzie zaciągał wyłącznie kraj, jako Ministerstwo Finansów, czy też będzie można wykorzystać i zaciągnąć odpowiedzialność za Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych w BGK? To są aspekty, nad którymi obecnie się zastanawiamy – zaznaczyła. – Oczywiście wszyscy martwią się o czas, bo bierzemy pod uwagę nie tylko perspektywę Polski, ale też szerszą perspektywę: to jest bezpieczeństwo Europy i wschodniej flanki . (…) Pojawiły się sugestie, żeby te środki jak najszybciej udostępnić do wykorzystania, żeby kraje mogły kontynuować zakupy – stwierdziła prof. Postuła.

Wideo Odtwarzacz wideo wymaga włączonej obsługi JavaScript w przeglądarce. Marta Postuła, BGK: Cała Europa patrzy teraz na Polskę. Tak pożyczamy pieniądze na zbrojenia INTERIA.PL

Wspomniała również, że „można sobie wyobrazić scenariusz, w którym ta pula, z powodu opóźnień lub braku dostosowań, pozostanie niewykorzystana, a wtedy UE może zapytać o dostępność dalszych funduszy”. Możliwość odliczenia wydatków na obronę również wydaje się kluczowa. – Obecnie obronność jest wymieniana w różnych dziedzinach, w tym w przepływach czysto finansowych, regulacjach fiskalnych, a z pewnością także w aspektach technologicznych – podsumowała.

Finansowanie obrony: „Rynek jest dla wszystkich”

– Wszystko zależy od ceny – stwierdziła Marta Postuła, zapytana, czy dziś pożyczanie na rynku stało się trudniejsze, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że wydatki na obronę gwałtownie rosną . – Myśląc o minionym roku, rzeczywiście były pewne instytucje, w których było jasne, że obrona nie wchodzi w grę (…) – zauważyła. Jednak w ciągu ostatnich 4-5 miesięcy sytuacja ta zaczęła się zmieniać, szczególnie w odniesieniu do podmiotów europejskich, ponieważ – zauważa źródło Interii – Stany Zjednoczone przygotowały się do tego znacznie wcześniej. – Obecnie większość moich dyskusji kręci się wokół odsetek. Pierwsze pytanie brzmi: czy zamierzamy finansować się poprzez dług rynkowy dotyczący obronności? Oczywiście, są jeszcze kraje, które mają co do tego zastrzeżenia, takie jak Japonia. Obecnie istnieje trend poszukiwania możliwości finansowania kontraktów zbrojeniowych. Zobaczymy, czy przełoży się to na bezpośrednie finansowanie producentów broni. Instytucje zgłaszają się do nas wiedząc, że udzielamy pożyczek zabezpieczonych gwarancją Skarbu Państwa, wraz ze wsparciem instytucji eksportowych poszczególnych krajów, co oznacza bezpieczne pożyczanie. Niezbędne jest powiązanie finansowania publicznego ze środkami instytucjonalnymi w celu finansowania producentów broni. Będą musieli przedstawić kontrakty, aby Ministerstwo Obrony Narodowej, Agencja Uzbrojenia lub jakikolwiek inny europejski podmiot mógł u nich dokonać zakupów. Obserwuję duże zainteresowanie i zapytania, czy podejmiemy działania i w jakim zakresie – tłumaczył prof. Postuła.