Misja kosmiczna Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego to wyjątkowa okazja, która zdarza się raz na dziesięć lat. Polska musi w pełni wykorzystać swój potencjał, jeśli chce kształtować przyszłość krajowego przemysłu kosmicznego, który już teraz kwitnie dzięki zaangażowaniu zaangażowanych. Działania rządu są niezbędne, począwszy od wspierania edukacji naukowej wśród młodzieży, pozwalając jej marzyć o sięgnięciu gwiazd. Jednak ta inicjatywa edukacyjna, według oceny eksperta, znajduje się obecnie „w zawieszeniu”. Czy nastąpi jej odrodzenie?
/ PAP/Rafał Guz / PAP
„To dopiero początek” – powtarzał wielokrotnie Sławosz Uznański-Wiśniewski, drugi polski astronauta, z orbity i po powrocie na Ziemię po ponad dwutygodniowej misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Podczas krótkiej wizyty w Polsce, przed powrotem do Kolonii – siedziby Europejskiej Agencji Kosmicznej – a następnie do Houston, gdzie znajdują się siedziby NASA i Axiom Space, spotykał się głównie z politykami i dziennikarzami. Co najważniejsze, spędził też czas z rodziną. Sławosz Uznański-Wiśniewski podkreślił, że chociaż misja AX-4, w ramach której realizowana była polska inicjatywa naukowo-techniczna Ignis, dobiegła końca, jego misja na Ziemi, skupiona na rozwoju i popularyzacji nauki, dopiero się rozpoczyna.
Reklama
Misja Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. Wiedza z badań kosmicznych znajdzie zastosowanie na Ziemi.
Nasz astronauta przeprowadził 13 polskich eksperymentów na orbicie. Twórcy kilku z nich wyrażają zadowolenie z postępów. Podkreślają również, że jest za wcześnie, aby wyciągać jakiekolwiek ostateczne wnioski.
„Ocena danych rozpocznie się po wykonaniu pomiarów na Ziemi. Astronauci przeprowadzą eksperyment identyczny z tym przeprowadzonym na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, ale tym razem pod wpływem grawitacji Ziemi. Następnie rozpoczniemy analizę danych, której zwieńczeniem będzie publikacja wyników w czasopiśmie naukowym. Przewidujemy, że wyniki projektu PhotonGrav zostaną udostępnione portalowi Interia Biznes już za kilka miesięcy” – wyjaśnia dr Dariusz Zapała, założyciel Cortivision i twórca eksperymentu PhotonGrav ( więcej na ten temat tutaj ).
Z punktu widzenia przedsiębiorcy, dla Cortivision kluczowe będzie zintegrowanie rozwiązania ze stałą ofertą dla sektora kosmicznego.
„W tym obszarze współpracujemy z Axiom Space, firmą zarządzającą komercyjnymi lotami na ISS. Obecnie pracujemy nad tym, aby kolejna generacja naszych urządzeń mogła być wykorzystywana w przyszłych projektach realizowanych w kosmosie lub z ich odpowiednikami na Ziemi . Jednocześnie wyniki eksperymentów posłużą jako dowód skuteczności naszej technologii w ekstremalnych warunkach kosmicznych. Na Ziemi dążymy do tego, aby nasze urządzenia były wykorzystywane w miejscach, w których monitorowanie aktywności mózgu było utrudnione, takich jak stacje arktyczne, platformy wiertnicze, wyprawy oceaniczne czy na dużych wysokościach ” – wyjaśnia.
Zbadane zostaną również wyniki innych eksperymentów, takich jak Yeast TardigradeGene, w którym badano komórki drożdży. Celem było określenie ich przydatności jako potencjalnego źródła pożywienia dla kosmosu lub biopaliwa.
„Ocenimy wpływ mikrograwitacji na przeżywalność i żywotność komórek drożdży, zarówno z genem tardigrady, jak i bez niego. Przeanalizujemy, jak gen tardigrady wpływa na strukturę i funkcjonalność mitochondriów w warunkach mikrograwitacji. Zbadamy również zdolność drożdży z genem tardigrady do łagodzenia stresu oksydacyjnego wywołanego mikrograwitacją. Dodatkowo przeprowadzimy eksperyment porównawczy na Ziemi , hodując te same szczepy drożdży w warunkach analogicznych do tych na ISS, z tą kluczową różnicą, że drożdże będą się rozwijać pod wpływem ziemskiej grawitacji. W przyszłości planujemy nowe eksperymenty na orbicie księżycowej, na powierzchni Księżyca i na Marsie ” – stwierdza prof. Ewa Szuszkiewicz, astrofizyk i astrobiolog z Uniwersytetu Szczecińskiego.
Edukacja kosmiczna w Polsce jest „w stanie chaosu”
Poza wymiarem naukowym i technologicznym, misja miała również na celu edukację. Polak czterokrotnie kontaktował się ze studentami na ISS, przeprowadzając pokazy fizyki na żywo. Eksperci twierdzą jednak, że to zdecydowanie niewystarczające.
„Kiedy Polak został wybrany na astronautę ESA, byłem jednym z doradców tej organizacji. Odwiedzałem różne ministerstwa. Zarówno wtedy, w 2023 roku, jak i po zmianie rządu, spotkałem się z brakiem zainteresowania tworzeniem programów edukacyjnych dla uczniów, które upamiętniałyby osiągnięcia Sławosza i pogłębiały ich fascynację kosmosem. Tymczasem możemy uczcić to historyczne wydarzenie, podróż Sławosza na orbitę, na wielu poziomach, z których najważniejszy jest aspekt edukacyjny. Musimy się tym dzielić z dziećmi, ponieważ uważam, że edukacja kosmiczna w Polsce jest „w rozsypce”. Marnujemy szansę na poinformowanie młodszego pokolenia o dokonaniach Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego” – powiedział dr Tomasz Rożek, fizyk i założyciel Fundacji Nauka Lubię, w rozmowie z Interią Biznes.
Wydaje się teraz niezwykle istotne, aby nie przegapić zainteresowania, jakie misja kosmiczna wzbudziła wśród młodzieży. Obecność dużej liczby
