W środę, Rada Ministrów zaaprobowała projekt nowelizacji, którego celem jest umożliwienie podtrzymania w nadchodzących latach 18 stanowisk etatowych w MKiŚ oraz w organach inspekcji ochrony środowiska, niezbędnych do realizacji obowiązków wynikających z ustawy o dostępie do zasobów genetycznych – zakomunikowała kancelaria premiera.
Obecnie projekt ustawy zostaje przekazany do Sejmu.
Z oceny oddziaływania regulacyjnego projektu nowelizacji wynika, że ma ona na celu zachowanie 18 etatów utworzonych w 2017 roku na potrzeby wdrażania przepisów ustawy, jak również kontynuację dotychczasowej realizacji zakresu działań i zobowiązań w obszarze kontroli podmiotów wykorzystujących zasoby genetyczne. Mowa o pracownikach zatrudnionych w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska i Wojewódzkich Inspektoratach Ochrony Środowiska.
MKiŚ zwróciło uwagę, że od czasu prowadzenia prac nad obecnie obowiązującą regułą wydatkową w latach 2015-2016, nastąpił wyraźny wzrost inflacji i stały wzrost średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, co przekłada się na powiększenie realnych kwot corocznie przyznawanych z budżetu państwa na realizację postanowień ustawy o dostępie do zasobów genetycznych.
„W rezultacie, zrewaloryzowana w ciągu ostatnich lat kwota środków koniecznych do wykonania obowiązków ustawowych, która została zatwierdzona w obecnej ustawie budżetowej na 2024 rok z 20-procentowym podwyższeniem płac dla sektora budżetowego, przewyższy wysokość maksymalnego limitu wydatków określoną w obecnie obowiązującej regule wydatkowej o 1 616 538 zł. Przewidywania wskazują, że podobna sytuacja wystąpi w 2025 r.” – podkreślono w OSR.
Resort odnotował, że w ustawie zawarto mechanizm korygujący, lecz jego realizacja jest utrudniona, gdyż w przypadku niedostatecznych środków finansowych przewiduje obniżenie płac, zmniejszenie wymiaru etatu lub likwidację stanowisk.
„Biorąc pod uwagę fakt, że w każdej z instytucji lub województw funkcjonuje tylko 1 etat, na którym niezbędna jest wysoce specjalistyczna wiedza, zastosowanie aktualnie ustanowionego mechanizmu korygującego mogłoby spowodować kłopoty z wypełnieniem obowiązków ustawowych, jak również tych wynikających z regulacji rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady” – podkreśliło MKiŚ.
Ministerstwo przekazało, że w latach 2018-2023 na podstawie ustawy organy Inspekcji Ochrony Środowiska zrealizowały 408 kontroli użytkowników zasobów genetycznych.
Zaznaczono, że za podlegających kontroli „użytkowników” zasobów genetycznych, którzy mogą je wykorzystywać w celach badawczych i rozwojowych, uznaje się głównie instytucje naukowe, ogrody botaniczne i zoologiczne, banki genów, jednostki zajmujące się hodowlą zwierząt, uprawą roślin, nasiennictwem, produkcją pasz, ogrodnictwem, leśnictwem, wytwarzaniem produktów farmaceutycznych, kosmetycznych, biotechnologią, przetwórstwem żywności, produkcją paliw oraz tworzyw sztucznych.
Według informacji udostępnionych przez MKiŚ, w latach 2018-2020 stwierdzono 6 przypadków nieprawidłowości, w których zastosowano upomnienia, bez nakładania kar. Dodatkowo, każdego roku realizowane są zadania w zakresie prowadzenia rejestru kontroli użytkowników zasobów genetycznych, jak również sprawozdawczość dotycząca rezultatów kontroli dla MKiŚ i grupy roboczej Rady UE, oraz co 5 lat dla Komisji Europejskiej.
Ustawa o dostępie do zasobów genetycznych z 2016 roku wynika z przyjęcia rozporządzenia UE, które wdrożyło postanowienia Protokołu z Nagoi. Protokół uszczegółowił międzynarodową Konwencję o różnorodności biologicznej z 1992 roku, ratyfikowaną przez Polskę w 2011 roku. Precyzuje on, w jaki sposób strony pragnące korzystać z zasobów genetycznych, np. naukowcy czy przedsiębiorcy, mogą uzyskać do nich dostęp oraz do powiązanej z nimi wiedzy. Ma on zastosowanie do wszystkich zasobów genetycznych, za wyjątkiem ludzkich.(PAP)
gkc/ malk/
