Przemysł kosmiczny jest na krawędzi burzliwego rozwoju, w czym pomogą nowe, ekologiczne rodzaje rakiet
Michał Duszczyk
Po zakończonych sukcesem czterech kampaniach testowych w Polsce, w lipcu Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa planuje kolejny etap testów przygotowujących rakietę ILR-33 Bursztyn 2K do osiągnięcia linii kosmosu. Polska technologia będzie testowana w Norwegii, gdzie znajduje się centrum kosmiczne przeznaczone dla tego typu tzw. środków wynoszenia. W testy rakiety zaangażowana jest również Polska Agencja Kosmiczna.
„Bursztyn” pierwszą taką rakietą na świecie
Rakieta suborbitalna ILR-33 Bursztyn 2K porusza się z prędkością blisko 1,4 km/s i jest pierwszą na świecie, w której jako utleniacz zastosowany został nadtlenek wodoru o stężeniu 98 proc. A to jeden z najbardziej ekologicznych materiałów pędnych. Rodzimy system wyposażono w innowacyjny hybrydowy silnik rakietowy oraz silniki na stały materiał pędny, jak również szereg nowoczesnych technologii. Cel? Przede wszystkim ma chodzić o realizację testów technologii dla przemysłu kosmicznego i prowadzenie badań naukowych. Ale polska rakieta ma również w przyszłości wynosić na orbitę satelity – cywilne, jak i wojskowe.
Rakieta będzie pod wieloma względami przełomowa dla polskiego sektora kosmicznego. Projekt wykorzystuje wiele pionierskich rozwiązań, czym szczyci się Centrum Technologii Kosmicznych w Łukasiewiczu.
Rakieta będzie pod wieloma względami przełomowa dla polskiego sektora kosmicznego. Projekt wykorzystuje wiele pionierskich rozwiązań
Instytut Lotnictwa jest jedną z największych instytucji naukowo-badawczych w Europie i największą w branży lotniczej w Polsce. Działa od blisko 100 lat, a z kompetencji i doświadczeń jego inżynierów korzystają najwięksi na świecie, w tym europejscy integratorzy satelitów, jak i podmioty rozwijające oraz produkujące rakiety wynoszące satelity na orbitę. – W Łukasiewicz – Instytucie Lotnictwa opracowanych zostało wiele przełomowych rozwiązań i technologii kosmicznych. Bez wątpienia należy do nich system składający się na rakietę ILR-33 Bursztyn 2K, będący flagowym projektem naszego Centrum Technologii Kosmicznych. Wiele zastosowanych w nim elementów może z sukcesem zostać wykorzystanych w innych systemach rakietowych – podkreśla dr inż. Paweł Stężycki, dyrektor Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa.
Do czego będzie służyć polska rakieta?
„Bursztyn” z ekologicznym napędem to wyjątkowy projekt. – Chcemy udowodnić światu, że elementy zrównoważonego, ekologicznego transportu są możliwe również w przestrzeni kosmicznej – zaznacza Stężycki.
Polską rakietę wyposażono m.in. w modułowy komputer pokładowy OBC-K1, pironaboje EGG1U, zawory pirotechniczne oraz mobilną autonomiczną wyrzutnię WR-2. Obecnie projekt znajduje się w przełomowym momencie – prowadzone są prace, by rakieta odbyła lot w konfiguracji, która docelowo może pozwolić na wynoszenie małych ładunków na pułap kosmosu. – Testy poligonowe tej rakiety mają szczególne znaczenie dla rozwoju technologii rakietowych w naszym kraju. Polska Agencja Kosmiczna wspiera działania instytutu w tym zakresie. Kompetencje i doświadczenie polskich inżynierów w projektowaniu rakiet stanowią obecnie punkt wyjścia pozwalający nie tylko na udział w programach rozwoju dużych rakiet kosmicznych, ale także na zaangażowanie w realizację projektów dla potrzeb Sił Zbrojnych RP – komentuje dr Michał Wierciński, wiceprezes Polskiej Agencji Kosmicznej.
Rozwiązania opracowane w ramach programu „Bursztyn” już pozwoliły na zaangażowanie polskich podmiotów w szereg międzynarodowych projektów rakietowych Europejskiej Agencji Kosmicznej, Europejskiej Agencji Obrony i Europejskiego Funduszu Obronnego. Według Pawła Stężyckiego ILR-33 Bursztyn 2K stanowi punkt wyjścia do rozwoju zaawansowanych technologii dużych rakiet kosmicznych, które na tę chwilę dostępne są jedynie w kilku krajach w Europie – dodaje.
Polskie firmy zyskają dostęp do kosmosu
Już dziś wiadomo, że rakieta będzie wykorzystywana w latach 2025-2027 przez polską firmę Thorium Space. Odbędzie się to w ramach projektu NCBR („Satelitarny system teledetekcji oraz komunikacji suborbitalnych rakiet badawczych — FAZA II”), którego celem jest rozwój nowych produktów technologicznych dla sektora kosmicznego. Rakieta może być stosowana do badań atmosfery i wynoszenia eksperymentów naukowych, ułatwi dostęp krajowym podmiotom do przestrzeni kosmicznej.
„Bursztyn” to następczyni rakiet meteorologicznych „Meteor”. Projekt polskich inżynierów z przełomu lat 50. i 60. ubiegłego wieku nie został jednak dokończony. Ich budowa została zablokowana przez ZSRR.
