Śmierć jednego z rodziców to bardzo ciężkie doświadczenie. Dodatkowych trudności może przysporzyć podział pozostawionego przez osobę zmarłą majątku. Nie zawsze przebiega on w taki sam sposób. Wiele zależy od tego, czy zmarły sporządził przed śmiercią testament. Jak podzielić spadek po rodzicach? Wyjaśniamy.
/123RF/PICSEL
Podział spadku po rodzicach, gdy pozostawili testament
Podział spadku po rodzicach jest znacznie klarowniejszy, gdy został sporządzony testament. Jest to dokument, w którym spadkodawca rozporządza swoim majątkiem na wypadek śmierci. W testamencie są wyszczególniane osoby powołane do całości spadku lub jego poszczególnych części.
Majątek pozostawiony przez osobę zmarłą to tak zwana masa spadkowa. W jej skład mogą wchodzić zarówno dobra materialne i prawa, jak i długi.
Reklama
Co istotne, osoba sporządzająca testament może wskazać do udziału w spadku nie tylko swoją rodzinę, ale również osoby niespokrewnione czy organizacje. Jeżeli spadkodawca pominął swoje dzieci w testamencie, to wówczas zachowują one prawo do zachowku. Wynika to z art. 991 Kodeksu cywilnego.
Dziedziczenie ustawowe. Jak podzielić spadek po rodzicach bez testamentu?
Jeżeli zmarły rodzic nie pozostawił po sobie testamentu, ów testament został uznany za nieważny, lub osoby wskazane w dokumencie nie chcą być spadkobiercami, to wówczas podział majątku następuje zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego. Dzielenie spadku zgodnie z ustawą może nastąpić również wówczas, gdy sporządzono testament, jednak nie objął on całej masy spadkowej.
W przypadku dziedziczenia ustawowego kolejność osób powoływanych do podziału majątku jest ściśle określona w ustawie. Podobnie jak w przypadku testamentu, osoba powołana do dziedziczenia ustawowego ma prawo do odrzucenia spadku. Wówczas jej część przechodzi do następnych w kolejności osób uprawnionych.
Jaka jest kolejność dziedziczenia ustawowego?
Dziedziczenie ustawowe odbywa się zgodnie ze ściśle określoną kolejnością. Wszelkie regulacje dotyczące tej formy podziału spadku są zapisane w Księdze czwartej Kodeksu cywilnego. Z przepisów wynika, że kolejność dziedziczenia przedstawia się następująco:
- grupa pierwsza: małżonek oraz dzieci zmarłego;
- grupa druga: małżonek oraz rodzice zmarłego;
- grupa trzecia: małżonek oraz rodzeństwo zmarłego;
- grupa czwarta: dziadkowie zmarłego;
- grupa piąta: pasierbowie zmarłego;
- grupa szósta: gmina i Skarb Państwa.
Warto zaznaczyć, że w przypadku grupy pierwszej, małżonek oraz dzieci zmarłego dziedziczą spadek w częściach równych. Jednak część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 25 proc. całości spadku.
