Od stycznia 2026 roku osoby prowadzące działalność nierejestrowaną będą mogły dokonywać rozliczeń wpływów w cyklu kwartalnym, a nie jak dotychczas – miesięcznym. Jest to istotna modyfikacja, która uprości funkcjonowanie wszystkim, którzy dodatkowo zarabiają, bez wymogu rejestracji przedsiębiorstwa i wnoszenia opłat do ZUS. Przyglądamy się, kto może prowadzić działalność nierejestrowaną, jakie obowiązują nowe progi dochodowe oraz jakie zobowiązania spoczywają na osobach czerpiących korzyści z tej formy zarobkowania.
Działalność nierejestrowana (określana także jako „działalność na próbę”) to rozwiązanie, które weszło w życie w Polsce w 2018 roku, umożliwiające legalne uzyskiwanie dodatkowych dochodów bez konieczności zakładania działalności gospodarczej. Osoba prowadząca ten rodzaj działalności nie musi wnosić składek ZUS ani zgłaszać jej do CEIDG, o ile spełnia określone warunki.
Dzięki temu, działalność nierejestrowana jest atrakcyjną opcją dla osób chcących podreperować budżet domowy, dorobić do emerytury lub przetestować koncept biznesowy bez ponoszenia dużego ryzyka i pokaźnych wydatków.
Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?
Z tej formy mogą skorzystać osoby fizyczne, które:
- nie prowadziły firmy w ciągu ostatnich 5 lat,
- nie prowadzą aktywności wymagającej uzyskania koncesji, licencji bądź pozwoleń,
- działają na własny rachunek (nie w ramach spółki cywilnej).
Jest to popularny sposób zarobkowania wśród osób udzielających lekcji, sprzedających wyroby rękodzielnicze, świadczących usługi online lub drobne usługi sąsiedzkie.
Pułap przychodów w działalności nierejestrowanej
Granica przychodów w działalności nierejestrowanej bazuje na 75% minimalnego wynagrodzenia. Od 1 stycznia 2025 roku płaca minimalna wynosi 4666 zł, co oznacza, że miesięczny limit dla działalności nierejestrowanej to:
- 3499,50 zł na miesiąc.
W sytuacji, gdy w którymkolwiek miesiącu przychody przewyższą tę sumę, przedsiębiorca ma 7 dni na zarejestrowanie działalności gospodarczej w CEIDG. Po przekroczeniu progu 20 000 zł obrotu w skali roku konieczne jest posiadanie kasy fiskalnej.
Nowe regulacje od 2026 roku – ponad 10 tys. zł bez rejestracji
Jednakże, prawdziwa zmiana nastąpi od 1 stycznia 2026 roku. Wówczas granica przychodów nie będzie już kalkulowana miesięcznie, lecz kwartalnie.
Wartość nowego progu to 225% płacy minimalnej, co przy obecnym minimalnym wynagrodzeniu daje:
- 10 813,50 zł w każdym kwartale.
To znaczące udogodnienie, szczególnie dla osób dorabiających w sposób nieregularny – np. w sytuacji, gdy w jednym miesiącu notują wyższe dochody, a w następnym żadnych. Dzięki kwartalnemu limitowi unikną obowiązku zakładania firmy w przypadku chwilowych wzrostów wpływów.
Zobowiązania w ramach działalności nierejestrowanej
Pomimo, że działalność nierejestrowana jest formą uproszczoną, wiąże się z kilkoma obowiązkami:
- rejestr sprzedaży – konieczność ewidencjonowania wszystkich przychodów (w notatniku, arkuszu kalkulacyjnym lub dedykowanej aplikacji),
- rozliczenie w PIT-36 – wpływy podlegają rozliczeniu według skali podatkowej (12% lub 32%),
- prawa konsumenta – należy umożliwić dokonanie zwrotu, złożenie reklamacji, wystawić rachunek lub fakturę na życzenie klienta.
Koszty uzyskania przychodów oraz ulgi
Prowadząc działalność nierejestrowaną, można uwzględnić koszty uzyskania przychodów, np.:
- zakup surowców i towarów,
- wydatki na Internet i telefon,
- koszty związane z transportem lub sprzętem.
W rezultacie, podatek jest kalkulowany od realnego dochodu (przychody pomniejszone o koszty). Ponadto, istnieje możliwość skorzystania z ulg podatkowych (np. na dzieci, Internet, z tytułu rehabilitacji, termomodernizacji) oraz dokonania wspólnego rozliczenia z małżonkiem.
Działalność nierejestrowana – dobry wstęp do biznesu
Zmiany w limitach sprawiają, że prowadzenie działalności nierejestrowanej staje się jeszcze bardziej osiągalne.
- W roku 2025 – można zarobić do 3499,50 zł w skali miesiąca,
- od roku 2026 – nawet 10 813,50 zł kwartalnie.
Działalność nierejestrowana jest doskonałym rozwiązaniem dla osób, które pragną w sposób elastyczny dorabiać, sprawdzać nowe pomysły biznesowe i funkcjonować bez nadmiaru formalności. Brak obowiązku regulowania składek ZUS oraz prostota rozliczeń powodują, że działalność nierejestrowana to pierwszy krok w kierunku prowadzenia własnej firmy – bez ponoszenia dużego ryzyka i kosztów.
