Czy odwołanie lotu pokrzyżowało plany podróży służbowych, wizyt rodzinnych lub wakacyjnych? Czy zmusiło do zmian w planie podróży, spowodowało nieplanowane wydatki i przyniosło stres związany ze stratą czasu? Poznaj swoje prawa w takich okolicznościach. Przepisy UE chronią pasażerów linii lotniczych, ustanawiając prawa pasażerów, które obejmują zarówno ochronę, jak i dostęp do zwrotu kosztów.
/ 123RF/PICSEL
Zakres stosowania przepisów UE
Podstawą prawną dochodzenia odszkodowania za odwołany lot jest rozporządzenie (WE) nr 261/2004. Przepisy te dotyczą pasażerów:
Reklama
- podróże rozpoczynające się na lotniskach UE (niezależnie od przynależności państwowej linii lotniczych),
- latających do UE z krajów spoza UE, jeśli linia lotnicza działa na terenie UE,
- podróżujących z UE do krajów spoza UE – niezależnie od linii lotniczych.
Przepisy obowiązują nie tylko w 27 państwach członkowskich UE, ale także w Norwegii, Islandii, Szwajcarii oraz terytoriach zamorskich, takich jak Gwadelupa, Martynika, Reunion, Majotta, Azory, Madera i Wyspy Kanaryjskie.
Obowiązki przewoźnika w przypadku odwołania lotu
W przypadku odwołania lotu linie lotnicze mają obowiązek natychmiastowego powiadomienia pasażerów o przysługujących im prawach. Obejmuje to informacje pisemne (ulotki, e-maile) oraz informacje dostępne przy stanowiskach odprawy lub online.
Następnie pasażerowie mogą dokonać wyboru pomiędzy:
- pełny zwrot kosztów za odwołany bilet lotniczy,
- zmiana planu podróży: natychmiastowy alternatywny lot lub późniejszy wylot na równoważnych warunkach.
W przypadku podróżnych, którzy zdecydują się na kontynuowanie podróży pomimo opóźnień , przewoźnicy muszą zapewnić odpowiednie środki:
- posiłki/napoje adekwatne do czasu oczekiwania,
- dostęp do dwóch połączeń telefonicznych, faksów lub wiadomości e-mail,
- nocleg (jeśli wymagany),
- transport pomiędzy lotniskiem i miejscem zakwaterowania.
W przypadku braku powyższych postanowień pasażerowie mogą ubiegać się o zwrot udokumentowanych wydatków na podstawie paragonów lub faktur.
Kryteria kwalifikowalności do odszkodowania
Pasażerowie kwalifikują się, jeśli ich lot został odwołany na mniej niż 14 dni przed odlotem , chyba że zaszły nadzwyczajne okoliczności.
Kwoty płatności różnią się w zależności od odległości lotu:
- ≤ 1500 km: 250 €
- 1500-3500 km: 400 euro
- ≥ 3500 km: 600 €
Odszkodowanie nie obejmuje przypadków, w których:
- powiadomienie o anulowaniu nastąpiło przed wyjazdem ≥14 dni wcześniej,
- przewoźnik zaproponował alternatywny lot z akceptowalnym czasem (np. różnica ≤2 godzin),
- odwołanie nastąpiło z powodu wyjątkowych okoliczności (zła pogoda, kryzysy bezpieczeństwa, decyzje dotyczące ruchu lotniczego, strajki zagraniczne).
Linia lotnicza musi udowodnić, że okoliczności były nadzwyczajne i nieuniknione, mimo podjęcia wszelkich uzasadnionych środków ostrożności .
Prawa pasażerów w przypadku długich opóźnień
Orzeczenia Sądu UE przyznają pasażerom prawo do odszkodowania równoważnego odwołaniu lotu, jeśli lot dotarł do miejsca docelowego z opóźnieniem ≥3 godzin, z wyłączeniem zdarzeń niezależnych od przewoźnika.
Dodatkowe prawa aktywują się po:
- opóźnienia ≥2 godziny : zaopatrzenie (poczęstunek, komunikacja),
- opóźnienia ≥5 godzin: uprawnienia do odwołania podróży i zwrot kosztów biletu.
Odmowa wejścia na pokład (overbooking)
Pasażerom , którym odmówiono wejścia na pokład z powodu przepełnienia samolotu (bez dobrowolnego poddania się), przysługują następujące prawa:
- odszkodowanie (250-600 euro, w zależności od odległości),
- wybór: zwrot kosztów biletu lub zmiana planu podróży,
- zaopatrzenie (wyżywienie, zakwaterowanie – jak w przypadku odwołania rezerwacji).
Egzekwowanie swoich uprawnień
1. Skarga do linii lotniczych
Na początek złóż formalną skargę do linii lotniczych . Uwzględnij:
- numer referencyjny rezerwacji,
- szczegóły lotu,
- uzasadnienie roszczenia,
- kopie biletów, potwierdzeń, faktur kosztowych.
Zachowaj wszelką korespondencję i dowody wysyłki.
2. Eskalacja do władz krajowych
W przypadku braku rozstrzygnięcia należy skierować skargę do krajowego organu nadzoru – Urzędu Lotnictwa Cywilnego (ULC).
3. Pomoc Europejskiego Centrum Konsumenckiego (ECK)
ECC oferuje mediacje w sporach z przewoźnikami zagranicznymi, działając w ramach międzynarodowej współpracy ECC-Net.
Rozporządzenie 261/2004 nie określa konkretnych terminów składania skarg. Terminy te regulują przepisy krajowe. W Polsce typowe roszczenia z tytułu naruszenia przepisów przewozowych przedawniają się po roku, choć terminy te mogą się różnić w zależności od rodzaju lotu i miejsca zdarzenia.
Działaj szybko, aby zachować prawa do odszkodowania. Terminy przedawnienia można wstrzymać, na przykład poprzez złożenie wniosku do organów regulacyjnych.