Orzeczenie o częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy to zadanie lekarza orzecznika. Jest to specjalista, który współpracuje z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i na jego wniosek ocenia, czy dana osoba faktycznie utraciła zdolność do pracy zarobkowej w wyniku naruszenia sprawności organizmu, czy może jednak rokuje na powrót do zdrowia i sprawności. W jakich okolicznościach ZUS potrzebuje takiej wiedzy? Kiedy wzywa lekarza orzecznika? Sprawdziliśmy to dokładnie.
/123RF/PICSEL
Powody wezwania do lekarza orzecznika
Jesteś niezdolny do pracy? Potrzebujesz świadczenia rehabilitacyjnego? Musisz się przekwalifikować z powodu swojej choroby? Jesteś od jakiegoś czasu na zwolnieniu lekarskim lub pobierasz rentę? Oto sytuacje, w których ZUS wezwie 3-osobową komisję lekarską, aby oceniła ona stan twojego zdrowia oraz rokowania na przyszłość.
Reklama
- Renta z tytułu niezdolności do pracy – jednym z głównych powodów wezwania do lekarza orzecznika jest ubieganie się o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Aby otrzymać takie świadczenie, chory musi udowodnić, że jego stan zdrowia uniemożliwia wykonywanie jakiejkolwiek pracy zarobkowej. Lekarz orzecznik ocenia, czy stan zdrowia pacjenta spełnia kryteria określone w przepisach.
- Świadczenie rehabilitacyjne – gdy choroba lub uraz wykluczają pracownika z rynku pracy, a zwolnienie lekarskie się kończy, pracownik może ubiegać się o świadczenie rehabilitacyjne wypłacane maksymalnie przez 12 miesięcy. Lekarz orzecznik ocenia, czy istnieje szansa na odzyskanie zdolności do pracy po przeprowadzeniu odpowiedniego leczenia lub rehabilitacji i to jego decyzja jest podstawą do wydania decyzji w sprawie świadczenia rehabilitacyjnego,
- Zasiłek chorobowy – w przypadku długotrwałej choroby, lekarz orzecznik może zostać poproszony o ocenę, czy pracownik faktycznie jest niezdolny do pracy oraz czy stan zdrowia uzasadnia przedłużenie zasiłku chorobowego.
Kim jest osoba niezdolna do pracy? Definicje
Przy orzecznictwie ZUS kieruje się ogólnie przyjętymi i obowiązującymi definicjami. Może uznać, że jesteś osobą częściowo lub całkowicie niezdolną do pracy przez określony czas. Maksymalnie jest to 5 lat, choć są też takie sytuacje, w których stan zdrowia pacjenta na pewno nie ulegnie poprawie i orzecznik może przyznać np. rentę na czas nieokreślony.
Niezdolny do pracy
- Całkowicie lub częściowo utracił zdolność podjęcia i utrzymania pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu.
- Nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu się.
Całkowicie niezdolny do pracy
Osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.
Częściowo niezdolny do pracy
Osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
Co zrobić, gdy dostaniesz wezwanie do lekarza orzecznika?
ZUS wysyła oficjalne wezwanie do osoby ubiegającej się o świadczenie. Wezwanie zawiera informacje o terminie, miejscu oraz dokumentach, które należy przynieść na wizytę u lekarza orzecznika, a właściwie na komisji lekarskiej składającej się z trzech medyków.
Dokumentacja to zazwyczaj wszystkie wyniki badań, opinie lekarskie, historia choroby i inne, które mogą okazać się decydujące przy podejmowaniu decyzji przez orzecznika. Bądź przygotowany na badanie także w czasie wizyty. Obejmuje ono wywiad oraz badanie fizykalne, a w razie potrzeby może zostać rozszerzone o dodatkową diagnostykę – otrzymasz skierowanie na specjalistyczne badania.
Rezultat badania – orzeczenie o zdolności do pracy lub jej braku
Efektem wizyty przed komisją lekarską powołaną przez ZUS jest wydanie orzeczenia o zdolności do pracy lub niezdolności do podjęcia jej. W tym drugim przypadku, lekarz orzecznik stwierdza:
- datę powstania niezdolności do pracy,
- to, czy niezdolność jest trwała czy czasowa i czy przewiduje okres, po którym pacjent wyzdrowieje,
- jak niezdolność wpływa na życie pacjenta, jak do niej doszło (wypadek w pracy, choroba zawodowa),
- niezdolność do samodzielnej egzystencji,
- czy przekwalifikowanie zawodowe w tej sytuacji pomoże.
W związku z powyższym, a także biorąc pod uwagę wywiad lekarski i historię choroby pacjenta, orzecznicy ustalają:
- stopień naruszenia sprawności organizmu,
- czy jest możliwość odzyskania sprawności po wdrożonym leczeniu i rehabilitacji,
- czy jest możliwość przekwalifikowania się pacjenta i pracy na innym stanowisku.
Co zrobić, gdy komisja lekarska stwierdzi zdolność do pracy?
Orzeczenie o zdolności do podjęcia pracy zarobkowej jest równoznaczne z odebraniem świadczenia (rentowego, rehabilitacyjnego) i konieczności znalezienia zatrudnienia. Zawsze jednak możesz się od takiej decyzji odwołać.
Możesz wnieść sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika do komisji lekarskiej w ciągu 14 dni od dnia jego otrzymania. Komisja lekarska nie rozpatrzy sprzeciwu złożonego po terminie. W uzasadnionych przypadkach ZUS, na twój wniosek, może przywrócić termin na wniesienie sprzeciwu.
Prezes ZUS ma 14 dni od dnia wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika na zgłoszenie zarzutu wadliwości orzeczenia i przekazanie sprawy do komisji lekarskiej. O zgłoszeniu zarzutu ZUS cię poinformuje. Komisja lekarska, rozpatrując sprzeciw lub zarzut wadliwości, oceni niezdolność do pracy, jej stopień oraz ustali wymienione wyżej okoliczności.
Przeczytaj także:
Coraz trudniej o spokój na L4? ZUS wzmacnia kontrole
ZUS od kwietnia wypłaca już 1431 zł. Decyzję w 14 dni
Sanatorium na koszt ZUS. 24 dni bezpłatnych zabiegów
