Są małe, niezwykle popularne, łączą w sobie zieleń i małą architekturę – parki i ogrody kieszonkowe, bo o nich mowa, coraz częściej pojawiają się w miastach i dają możliwość relaksu w otoczeniu roślin. Ich cechami rozpoznawczymi są zazwyczaj nowoczesny design, ekologiczne rozwiązania i betonowe elementy.
Idea parków kieszonkowych pojawiła się ponad pół wieku temu i była odpowiedzią na szybki rozwój miast, gęstniejącą siatkę zabudowy oraz potrzebę relaksu w otoczeniu zieleni. Pierwsze z nich powstały w latach 60. XX wieku. Jednym z najstarszych jest Paley Park utworzony na Manhattanie w 1967 roku. Posiada on powierzchnię zaledwie 390 m kw. W tym niewielkim parku „wciśniętym” pomiędzy ściany dwóch budynków i mur znajdziemy drzewa, donice z zielenią oraz stoliki z krzesełkami. Ważnym elementem założenia jest również ściana z wodospadem. Szum wody skutecznie neutralizuje miejski hałas i pozwala na chwilę odciąć się od gwaru ulicy. Dziś parki kieszonkowe są dość popularną koncepcją, zwłaszcza że liczba zatłoczonych i gęsto zabudowanych metropolii cały czas rośnie. Tereny zielone stają się bardzo pożądanymi przestrzeniami rekreacyjnymi. Zieleń w mieście wpływa również na zwiększenie wilgotności powietrza, retencjonuje wodę, a w upalne lato obniża temperaturę przestrzeni miejskich. To same plusy, dlatego nie ma w tym nic dziwnego, że parki kieszonkowe powstają w metropoliach na całym globie.
Od Sydney aż po Meksyk
Zwykle „wciskają się” się one w przestrzeń miejską, czego dobrym przykładem jest choćby Balfour Street Park w Sidney, który powstał w 2011 roku na przez lata niezagospodarowanej posesji należącej do kolei państwowych. Co ciekawe, park swoim designem nawiązuje do znajdującego się tuż obok dawnego browaru, dlatego ścieżki wykończono cegłą. Poza tym w aranżacji wykorzystano beton. Zbudowano z niego ławki, a także część nawierzchni. Betonowe alejki i ławki spotkamy również w parku kieszonkowym w Jardín Edith Sánchez Ramírez w Meksyku. Na tej niewielkiej przestrzeni, poza drzewami, szczególnie ciekawie prezentują się nawierzchnie. Żeby umożliwić odprowadzenie wody do gleby, wybudowano je w formie betonowych pasów poprzerywanych przestrzeniami zielonymi, w których zasiano trawę. Czasem jednak zabudowa miejska jest tak zwarta, że nie da się w niej zmieścić parku kieszonkowego, dlatego niekiedy w przestrzeniach metropolii powstają ogrody kieszonkowe. Ciekawym przykładem takiego założenia jest The Moor Lane Community Garden w Londynie. Instalacja składająca się z kilku betonowych donic z roślinnością będzie stać w tym miejscu aż do przebudowy ulicy, która sprawi, że stanie się ona bardziej zielona.
Betonowe eko-nawierzchnie rządzą!
Jak nietrudno zauważyć, elementy wykonane z betonu bardzo często pojawiają się w parkach i ogrodach kieszonkowych! Nic w tym dziwnego, gdyż są one trwałe, odporne na akty wandalizmu, a poza tym mają ciekawy i nowoczesny design. Z niektórych z nich można zbudować ekologiczne nawierzchnie, które umożliwiają odprowadzanie wód opadowych do gleby. Wpływa to na zwiększenie jej wilgotności, co jest dobre dla roślin, a także powietrza w mieście. Przykładem takich rozwiązań, które z powodzeniem zastosujemy w parkach kieszonkowych, są kostki Polbruk Dynamik czy płyty Ekotech. Za pomocą pierwszej z nich zbudujemy designerskie chodniki z powierzchnią bioaktywną. Doskonale nadaje się ona do nowoczesnych przestrzeni miejskich. Wszystko to ze względu na jej unikatowy kształt, który na większych powierzchniach tworzy geometryczne fale. Pomiędzy nimi można w dowolnych miejscach pozostawić puste przestrzenie bioaktywne wypełnione grysem lub obsiane trawą. Mogą one również, podobnie jak same płyty, przyjmować kształt fali, ale nie tylko. Daje to swobodę zwiększania i zmniejszania powierzchni bioaktywnej wedle uznania i potrzeb. Dzięki temu każda nawierzchnia zbudowana z płyt Dynamik będzie niepowtarzalna. Doskonale pasują one do nowoczesnych aranżacji, gdyż są inspirowane przenikaniem się świata technologii i ekologii. Gdy puścimy nieco wodze wyobraźni, zauważymy, że przypominają swoim wyglądem ścieżki znajdujące się na odwrocie płyt głównych czy innych komponentów elektronicznych. Mają również stonowaną i uniwersalną kolorystykę, która kontrastuje z zielenią. Dynamik jest dostępny w trzech odcieniach szarości (nerino, stalowy, grafitowy) oraz kolorze beżowym – ivory. Alternatywą do niego jest Ekotech, który nieco przypomina rozwiązanie zastosowane we wcześniej wspomnianym ogrodzie Jardín Edith Sánchez Ramírez w stolicy Meksyku. Z tym, że tworzone przez niego betonowe pasy są węższe, a przez to mają lżejszą formę. Przestrzenie pomiędzy nimi można wypełnić grysem lub zasiać w nich trawę. Płyty Ekotech to rewolucyjne rozwiązanie, gdyż możemy z nich zbudować całą nawierzchnię albo połączyć ją z innymi pełnymi płytami o podobnym designie i kolorze. W ten sposób skomponowana nawierzchnia będzie hybrydą elementów pełnych i ażurowych.
Donice i kwietniki pełne zieleni
W parkach i ogrodach kieszonkowych bardzo pożądanym rozwiązaniem są również gotowe betonowe donice, które posiadają kształt zbliżony do sześcianu, takie jak Tigela. Można je ustawić jako elementy wolnostojące albo zbudować z nich niewielką ścianę z wystającymi poza lico elementami, w których sadzimy rośliny. Mogą to być pnącza, zioła, kwiaty lub ozdobne trawy czy niewielkie, karłowate drzewka. Dobrym przykładem jest tu wcześniej wspomniany ogród kieszonkowy The Moor Lane Community Garden w Londynie, który w zasadzie zbudowano z większych i mniejszych donic wypełnionych roślinami! Alternatywą dla gotowych rozwiązań jest budowa donic czy wyznaczania rabat za pomocą betonowych obrzeży czy palisad. Inspirującym rozwiązaniem jest L-ka Tigela. To obrzeże w kształcie litery „L”, z którego zbudujemy zarówno obrzeże rabaty, jak i donice (o różnej wysokości), a nawet niewielką ławkę – pod warunkiem, że jej siedzisko wykonamy z drewna. Poza minimalistycznym designem, który świetnie współgra z nowoczesną architekturą, cechuje ją również idealna, bo utrzymana w uniwersalnych odcieniach szarości kolorystyka! Poza L-ką Tigelą warto zwrócić uwagę na palisady o bardzo podobnym zastosowaniu. Różnią się one od siebie nieco designem i wielkością elementów, dzięki czemu bez problemu zaadoptujemy je do wielu aranżacji. Największe możliwości stwarza palisada Zen, gdyż jej elementy występują aż w 5 wysokościach – 40, 60, 80, 100 i 120 cm. Zaprojektowano ją z myślą o nowoczesnych aranżacjach, gdyż ma betonowo wyglądającą – utwardzaną fakturę, a także modną i neutralną kolorystykę (grafitowy, brązowy i szary). Alternatywą dla Zen jest palisada Hestra o drobnoutwardzanej lub gładkiej fakturze. Jest ona dostępna w odcieniach szarości – nerino (tylko wersja gładka), stalowym, grafitowym oraz w kolorze brązowym, a także w czterech wysokościach – 40, 60, 80 i 100 cm. Na tle tych dwóch palisad wyglądem wyróżnia się nieco niższa palisada Łamana. Pojedynczy element ma wysokość 30 lub 50 cm, a jej łamana faktura przypomina łupany kamień. Dodaje jej to unikatowego i naturalnego charakteru, tak modnego w rustykalnych, ale i nowoczesnych aranżacjach! Ciekawe są również odcienie, w których jest dostępna – grafitowy, paloma czy piaskowy.
Siedziska i miejska fontanna
Elementy betonowe nadają się również do budowy mebli miejskich. Można z nich stworzyć strefy wypoczynku z funkcjonalnymi siedziskami, zintegrowaną aranżowaną zielenią, a nawet fontanną. Dzięki takiemu rozwiązaniu w parkowej przestrzeni można wygodnie usiąść i cieszyć się zielonym otoczeniem roślin. Do budowy takiej strefy dedykowane są pustaki Neo w połączeniu na przykład z donicami Tigela. Neo to betonowe elementy o wymiarach 20×60 cm i wysokości 10 cm. Można je wykorzystać do stworzenia designerskich mebli ogrodowych, ławek, sof oraz innych elementów małej architektury takich jak fontanna, czy grill lub palenisko. Siedziska z pustaków Neo dla komfortu warto wykończyć drewnianymi deseczkami. Meble miejskie zintegrowane z zielenią to rozwiązanie, które można wykorzystać nie tylko w parkach kieszonkowych, ale w każdej przestrzeni miejskiej. Jest to sposób na wprowadzenie zieleni do miast i miejsc w miastach, gdzie trudno wygospodarować tereny zielone. Jest to nie tylko funkcjonalne, ale również atrakcyjne wizualnie rozwiązanie.
Jak łatwo zauważyć, połączenie elementów betonowych z zielenią w projektach parków i ogrodów kieszonkowych jest dziś bardzo popularne. Dzieje się tak, gdyż są one trwałe i designerskie, dzięki czemu projektowane z ich użyciem przestrzenie wyglądają naprawdę atrakcyjnie i nowocześnie!
