Najprężniej rozwijająca się kategoria polskiego eksportu trunków w ostatnich latach to whisky; wartość sprzedaży zagranicznej z ok. 40 mln zł w roku 2021 wzrosła do 197 mln zł w roku 2024 – wynika z analizy sektora alkoholowego. Intensywnie wzrasta również wywóz likierów, który w minionych latach powiększył się ponad 3-krotnie.
Z najświeższego sprawozdania pt. „Branża spirytusowa i jej znaczenie dla gospodarki” zaprezentowanego w czwartek przez Związek Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy wynika, że polski sektor spirytusowy wygenerował w roku 2024 PKB o wartości blisko 26 mld zł. Oszacowano, że rynek napojów alkoholowych w Polsce osiąga wartość 68,6 mld zł. Największy udział pod względem wartości (31,2 mld zł) oraz wielkości sprzedaży na polskim rynku ma piwo.
Bezpośredni udział branży w PKB, określono w sprawozdaniu na 13,4 mld zł w roku 2024. Jak objaśniono wynika on z wartości wytwarzanych produktów. Pośredni efekt działalności sektora oszacowano na 12,3 mld zł. Rozchodzi się tu o zapotrzebowanie na surowce, usługi przewozowe i logistyczne, jak również dostawy dla handlu, gastronomii i hotelarstwa (HoReCa).
Z raportu wynika również, że od dekady wartość wywozu polskich trunków wzrasta średnio o 11 proc. rocznie, by w roku 2024 osiągnąć 2,4 mld zł, czyli – jak zestawiono – więcej niż wartość sprzedaży zagranicznej mleka, śmietany oraz jogurtów łącznie. Najistotniejszymi rynkami, na które trafiają polskie alkohole są Francja, USA, Węgry, Wielka Brytania oraz Niemcy.
Na pozycji lidera eksportu utrzymuje się wódka, której wartość sprzedaży zagranicznej w roku 2024 wyniosła blisko 900 mln zł – przekazali autorzy opracowania.
Zaznaczyli, że najszybciej rozwijającą się częścią składową polskiego eksportu wyrobów alkoholowych w minionych latach staje się whisky. „O ile do roku 2021 jej wywóz nie przekraczał 40 mln zł rocznie, to do roku 2024 urósł do 197 mln zł – ponad 5-krotnie w ciągu 3 lat. Dynamicznie wzrasta także eksport polskich likierów, który w okresie ostatnich 5 lat powiększył się ponad 3-krotnie” – uzupełnili autorzy raportu.
Zwrócili uwagę, że 82 proc. bezpośrednio wygenerowanej przez sektor wartości trafia do budżetu państwa w formie danin. W opracowaniu wskazano, że branża podlega kilku formom opodatkowania, takim jak podatek akcyzowy, opłata dodatkowa od małych objętości, VAT oraz podatki dochodowe. „W przypadku sektora spirytusowego zdecydowanie największe znaczenie ma akcyza, która w roku 2024 przyniosła wpływy do budżetu w kwocie 10,3 mld zł” – podano.
Ze sprawozdania wynika, że biorąc pod uwagę łączną wartość bezpośrednich opłat podatkowych sektora spirytusowego z tytułu VAT, akcyzy, CIT oraz PIT w kwocie 13,6 mld zł; dodatkowe wpływy wygenerowane przez branże współpracujące szacowane na 2,6 mld zł (głównie z VAT, a także podatki i opłaty lokalne w kwocie blisko 300 mln zł, w tym opłaty od sprzedaży napojów alkoholowych w opakowaniach do 300 ml), budżet państwa oraz samorządy pozyskują ponad 16,5 mld zł.
Do tego doliczono wpływy z tytułu składek i opłat, m.in. 1,8 mld na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. „W sumie oznacza to 18,6 mld zł rocznie przychodów sektora finansów publicznych” – wyliczono w raporcie.
Sektor wskazał, że podatki stanowią 72 proc. ceny wódki, a koszty produkcji i dystrybucji oraz marże – 28 proc. Podatki stanowią łącznie 36 proc. ceny piwa.
Autorzy raportu powołując się na dane GUS oraz KCPU (Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom) oszacowali konsumpcję czystego alkoholu w Polsce na poziomie 177 mln litrów z piwa, 127 mln litrów z wyrobów spirytusowych oraz 24 mln litrów z wina. Wyroby spirytusowe stanowią ok. 38,8 proc. całkowitego spożycia alkoholu w Polsce i odpowiadają równocześnie za ok. 71 proc. wpływów z tytułu opodatkowania alkoholu akcyzą.
Wielkość czarnego rynku w obrocie wyrobami spirytusowymi szacowano w raporcie na 18 mln litrów rocznie, co według autorów opracowania, oznacza uszczerbek dla budżetu państwa w kwocie 1,3 mld zł.
Jak zauważono w polskim przemyśle spirytusowym dominują mikro, małe oraz średnie przedsiębiorstwa, które stanowią ponad 99 proc. wszystkich podmiotów działających w tej branży. W przedsiębiorstwach wytwarzających napoje spirytusowe zatrudnionych jest bezpośrednio ok. 4,5 tys. osób. Łącznie zatrudnienie w branży sięga ponad 86,8 tys.
Branża dodała, że każdego roku przemysł spirytusowy nabywa 1,6 mln ton zbóż, w tym 954 tys. ton kukurydzy i 38 tys. ton ziemniaków. (PAP)
ab/ mick/
