Projekt „Strategii Rozwoju Szkolnictwa Wyższego w Polsce do 2035 r.”, zaprezentowany w ministerstwie nauki, obejmuje m.in. poprawę standardu edukacji oraz kreowanie uniwersytetów sprzyjających studentom i kadrze. Resort dąży do tego, aby finalna wersja strategii została stworzona we współdziałaniu z całym środowiskiem akademickim.
Jak przekazało w środę Ministerstwo Edukacji i Nauki (MNiSW), liczba osób studiujących w Polsce w roku 2024 osiągnęła poziom 1,27 mln. W ciągu ostatnich pięciu lat o 36 proc. wzrosła ilość osób kształcących się w uczelniach prywatnych. Blisko połowa studentów to osoby powyżej 25 roku życia, a studia coraz częściej pełnią funkcję zmiany kwalifikacji i rozwijania kompetencji przez całe życie.
Zatem, istnieje potrzeba zmian w edukacji wyższej i dostosowania szkół wyższych do nowych realiów – a temu właśnie ma służyć „Strategii Rozwoju Szkolnictwa Wyższego w Polsce do 2035 r.”.
Jak wspomniała podczas środowej konferencji prasowej wiceminister resortu nauki Maria Mrówczyńska, projekt strategii, nad którym prace zakończono we wrześniu, to nowatorski, pierwszy tego rodzaju kompleksowy dokument dotyczący rozwoju szkolnictwa wyższego.
– Polskie szkolnictwo wyższe znajduje się obecnie u progu fundamentalnej transformacji. Jesteśmy w stanie kreować innowacje, rozwijać uzdolnienia oraz tworzyć wysoką jakość edukacji, lecz musimy jeszcze efektywniej odpowiadać na potrzeby zmieniającego się świata – zaakcentowała wiceminister Mrówczyńska.
Przewodnicząca ministerialnego Zespołu do spraw opracowania projektu strategii rozwoju szkolnictwa wyższego, prof. Agnieszka Dardzińska-Głębocka, wśród najważniejszych wyzwań szkolnictwa wyższego wymieniła – oprócz rosnącej liczby starszych studentów – wysoki wskaźnik rezygnacji ze studiów (przypadki porzucania studiów w trakcie pierwszego roku), starzejącą się kadrę akademicką, niedostateczne finansowanie uczelni oraz zróżnicowany poziom jakości kształcenia w podmiotach szkolnictwa wyższego.
Prof. Dardzińska-Głębocka zawiadomiła, że projekt strategii bazuje na trzech filarach. Zgodnie z przedstawionym w środę dokumentem szkolnictwo wyższe ma się rozwijać i ewoluować w duchu wzmacniania społecznej odpowiedzialności uczelni, podnoszenia standardu dydaktyki oraz tworzenia przyjaznego otoczenia akademickiego w Polsce.
Postulaty zawarte w strategii dotyczą m.in.: opracowania czytelnych kryteriów akredytacji, wprowadzenia systemowych rozwiązań wsparcia dla młodej kadry i studentów oraz intensyfikacji współpracy międzynarodowej. Strategia, która obejmuje najbliższą dekadę, ma być poddana weryfikacji do końca 2027 r. i oceniana co 2 lata.
Jednym z komponentów nowej strategii ma być instytucjonalny system oceny jednostek szkolnictwa wyższego. – Zaproponujemy narzędzie, które odciąży Polską Komisję Akredytacyjną (PKA), jak również zdejmie z uczelni nadmierną biurokrację – oznajmiła wiceminister Mrówczyńska. Wyjaśniła, że według projektu uczelnia, której system zapewniania jakości kształcenia zostanie oceniony pozytywnie, uzyska akredytację na wszystkie prowadzone kierunki studiów – w związku z tym nie będzie musiała ubiegać się o akredytację każdego kierunku z osobna, tak jak to miało miejsce do tej pory.
Wiceminister Mrówczyńska dodała, że w projekcie strategii uwzględniono również rozwiązania umożliwiające większą kontrolę nad uczelniami, które kształcą w sposób niewłaściwy (w szczególności niepublicznymi), a także pozwalające ministrowi nauki sprawniej i efektywniej likwidować takie szkoły.
– Projekt strategii nie jest dokumentem zamkniętym. Wręcz przeciwnie, pozostajemy (…) otwarci na zdanie naukowców, studentów i partnerów społecznych – podkreśliła Maria Mrówczyńska.
Ministerstwo planuje cztery powiązane z nową strategią spotkania z przedstawicielami społeczności akademickiej: na Politechnice Gdańskiej, Politechnice Poznańskiej, Uniwersytecie Śląskim i w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie.
Wiceminister Mrówczyńska dodała, że projekt strategii zostanie także wzięty pod uwagę w pracach nad przygotowywaną przez inny ministerialny zespół nowelizacją ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wyniki jego pracy resort ma zaprezentować do końca roku. (PAP)
abu/ agt/ mow/