Norweski fundusz majątkowy ma coraz mniej akcji największego polskiego koncernu multienergetycznego. Zwiększył za to zaangażowanie w takie firmy jak CCC, Allegro czy CD Projekt. Nowością w „polskim portfelu” jest natomiast XTB. W pierwszym półroczu globalna wartość aktywów funduszu znacznie wzrosła dzięki postawie rynków akcji. Straty zaraportowano m.in. na nieruchomościach czy infrastrukturze OZE.
W pierwszej połowie 2024 r. największy państwowy fundusz majątkowy świata osiągnął stopę zwrotu w wysokości 8,6 proc., co oznacza, że jego wartość wzrosła o 1,478 bln koron norweskich (NOK), czyli o ok. 140 mld dolarów, albo ok. 540 mld zł (po średnich kursach za ostatnie pół roku). Dla porównania całoroczne dochody budżetu Polski w 2024 r. zostały zaplanowane na 682 mld zł.
Wartość wszystkich aktywów funduszu sięgnęła na koniec czerwca 17,745 bln koron – wynika z opublikowanego 14 sierpnia raportu półrocznego. Zmiana wartości rynkowej funduszu obejmowała zwrot w wysokości 1,478 bln koron, transfery od norweskiego rządu w wysokości 188 mld koron i 315 mld koron z tytułu wpływu słabszego kursu korony norweskiej.
Portfel akcyjny stanowił 72,0 proc. wartości funduszu na koniec okresu. Z kolei obligacje 26,1 proc., natomiast nieruchomości 1,7 proc. Infrastruktura OZE, w którą inwestuje fundusz, stanowiła 0,1 proc. wartości całego portfela.
Stopa zwrotu z inwestycji w akcje wyniosła 12 procent, natomiast na pozostałych klasach aktywów Fundusz zaraportował straty. Z inwestycji w obligacje było to -1 proc., tak jak z inwestycji w nieruchomości nienotowane na giełdzie (- 1 proc.). Strata z infrastruktury energii odnawialnej wyniosła aż 18 proc.
„Inwestycje kapitałowe przyniosły bardzo silny zwrot w pierwszej połowie roku. Wynik ten był napędzany głównie przez akcje spółek technologicznych, ze względu na zwiększony popyt na nowe rozwiązania w zakresie sztucznej inteligencji” – powiedział Nicolai Tangen, CEO Norges Bank Investment Management, zarządzającego funduszem.
Na całym świecie Norweski Fundusz na koniec półrocza miał inwestycje kapitałowe w akcjach 8 763 spółek z 66 krajów świata. Najwartościowsze pakiety akcji posiadał w takich firmach jak Microsoft (42,6 mld dol.), Apple (36,7 mld), Nvidia (35,4 mld). W czołowej dziesiątce znalazły się też tajwański TMSC (13,9 mld) z branży półprzewodników, duński Novo Nordisk (11,3 mld) oferujący m.in. leki na otyłość, czy holenderski ASML (10,5 mld) produkujący sprzęt dla wytwórców półprzewodników.
Fundusz podtrzymywał inwestycje także w Polsce. W naszym kraju posiadał akcje 96 spółek o łącznej wartości blisko 1,7 mld dolarów na koniec czerwca. Najwartościowsze były akcje PKO (314,5 mln dol.), a daleko za nimi LPP (182,8 mln dol.), Allegro (153,5 mln dol.) czy Dino (125 mln dol.). W pierwszej dwudziestce największych inwestycji akcyjnych w Polsce, poza spółkami z WIG20 znalazły się jeszcze m.in. Benefit (53 mln dol.), CCC (38 mln dol.), XTB (24 mln) czy Cyber_Folks (16 mln dol.).
Porównując z danymi z końca 2023 r. widać, że Norwegowie zmniejszyli zaangażowanie w Orlen. Na koniec poprzedniego roku zaraportowali udział 0,4 proc. akcji, podczas gdy po 6 miesiącach br. było to już tylko 0,19 proc. akcji koncernu. Na początku 2023 r. zarządzający umieścili Orlen na liście obserwacyjnej z uwagi na przejęcie przez spółkę wydawcy prasy Polska Press. W tamtym czasie udziały Funduszu w Orlenie (wg raportu na koniec 2022 r.) wynosiły 1,15 proc.
Zmniejszył się też udział we wspomnianym PKO z 1,96 proc. akcji do 1,61 proc., Pekao (z 1,28 proc. do 0,97 proc.), Kruku (z 3,38 proc. do 2,58 proc.). Z kolei, o ile na koniec 2023 r. Norwegowie nie mieli w portfelu akcji XTB, o tyle teraz zaraportowali, że mają 1,15 proc. akcji brokera. Z większych spółek w ciągu pół roku zwiększyli też udziały m.in. w Allegro (z 0,5 proc. do 1,55 proc.), LPP (z 1,91 proc. do 2,32 proc.), czy w CD Projekcie (z 1,22 proc. do 2,32 proc.).
Duże redukcje w ubiegłym półroczu dotyczyły akcji Agory (-2,49 punktów procentowych), Selvity (-1,59 pproc.), Stalproduktu (-1,41 pproc.), Enter Air (-1,15 pproc.) czy Ferro (-1,12 pproc.). Po drugiej stronie poza nowościami w portfelu jak XTB, czy Brainscan (udział 3 proc.), zarządzający dokupili akcji m.in. QNA Technology (o 2,76 pproc.), CCC (o 1,81 pproc.), Vigo Photonics (o 0,75 pproc.) czy Creepy Jar (o 0,57 pproc.).
Jak wynika z zestawienia zarządzających wartość wszystkich inwestycji Norwegów w naszym kraju wzrosła z 21,2 mld koron do 23,6 mld koron, czyli po przeliczeniu o około 880 mln zł. Najwięcej dotyczyło właśnie rynku akcji, które powiększyły wartość o 1,96 mld koron.
Rządowy Globalny Fundusz Emerytalny powstał na bazie ustawy z 1990 r. tworzącej ramy prawne jego działania. Pierwsza wpłata rządu nastąpiła w 1996 r. – informuje strona Norges Bank IM, zarządzającego megafunduszem.
Celem funduszu jest zapewnienie odpowiedzialnego wykorzystania pieniędzy pochodzących z handlu ropą i gazem ziemnym – wydobywanych z jednych z największych morskich złóż odkrytych w 1969 r. Powstanie funduszu to efekt myślenia długoterminowego i zabezpieczenia w ten sposób przyszłości norweskiej gospodarki – czytamy w opisie głównych założeń stworzenia instytucji.
Michał Kubicki