Druga w kraju placówka Sztucznej Inteligencji zostanie utworzona w Krakowie, przedsięwzięcie o łącznej wartości 300 mln zł (70 mln euro) jest finansowane po połowie przez Polskę i Unię Europejską – poinformowano na stronie resortu Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Projekt Gaia AI Factory jest współfinansowany przez Polskę i UE w ramach programu Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia w zakresie Obliczeń Wielkiej Skali (EuroHPC JU). Polski udział współfinansują Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Cyfryzacji.
Fabryka AI zostanie wzniesiona przez konsorcjum, którym zarządza Akademickie Centrum Komputerowe Cyfronet AGH w Krakowie.
"Polska staje się jednym z ważnych ognisk rozwoju godnej zaufania sztucznej inteligencji w Europie. Gaia AI Factory to nie tylko lokata w infrastrukturę, ale także bodziec dla pełnego ekosystemu nauki, administracji publicznej i innowacyjności. Dzięki kooperacji z partnerami akademickimi i przemysłowymi kształtujemy środowisko, w którym nowe techniki będą rozwijane w sposób pewny, zrozumiały i zgodny z europejskimi wartościami. To istotny postęp w kierunku budowania cyfrowej niezależności Polski i umacniania naszej pozycji w europejskiej gospodarce opartej na wiedzy" – oznajmił wicepremier oraz minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, cytowany w komunikacie.
Wiceminister Maria Mrówczyńska zakomunikowała, iż utworzenie Gaia AI Factory stwarza nowe możliwości przeniesienia efektów badań naukowych do biznesu, co stanowi jeden z priorytetów MNiSW.
"Inwestowanie w Fabryki AI otwiera niezmierzone możliwości dla polskiej nauki i branży innowacji. (…) Takie zamierzenia cementują rolę Polski w europejskim otoczeniu technologicznym i wspierają kreowanie ekonomii napędzanej innowacjami i ekspercką wiedzą" – dodała wiceminister w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Zgodnie z informacjami na stronie MNiSW, Gaia AI Factory będzie wspomagać postęp i wdrażanie technologii sztucznej inteligencji w Polsce. Projekt zawiera rozbudowę krajowej infrastruktury superkomputerowej, udostępnienie rozbudowanych archiwów danych oraz programy rozwijania zdolności – od wyspecjalizowanych szkoleń po rozwój talentów w dziedzinie AI.
Fabryka skupi się na trzech kluczowych dziedzinach: ochronie zdrowia, sektorze kosmicznym i rozwoju dużych modeli językowych (LLM).
"Fabryka AI będzie wielokrotnie wydajniejsza od obecnego superkomputera Helios" – dorzucił wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski.
W ramach priorytetu P20 Minister Cyfryzacji zadeklarował budowę Fabryk AI. Dziś wicepremier @KGawkowski, @DStanderski z @CYFRA_GOV_PL oraz @M_Mrowczynska z @MNiSW_GOV__PL
poinformowali o sukcesie polskiego wniosku.✅ W budowę pierwszej fabryki Piast AI w Poznaniu inwestujemy… pic.twitter.com/0V7gmRlmMs
— Maciej Berek (@MaciejBerek) October 10, 2025
Nowa infrastruktura zostanie wzniesiona w oparciu o superkomputer nowej generacji, zaopatrzony w ponad tysiąc układów GPU, zoptymalizowanych pod kątem uczenia i implementacji modeli AI.
Gaia AI Factory powstaje w ramach ogólnoeuropejskiego programu Fabryk AI, koordynowanego przez EuroHPC JU. Polska uprzednio stała się uczestnikiem tej sieci poprzez poznański projekt PIAST AI Factory, realizowany przez Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (PCSS). Oba ośrodki – PIAST i Gaia – będą blisko współpracować z fińską LUMI AI Factory, tworząc rozproszony ekosystem wspierający badania naukowe, innowacje i implementację wiarygodnych rozwiązań sztucznej inteligencji w Europie.
Polska, wspólnie z Estonią, Litwą i Łotwą, bierze udział również w projekcie AI Gigafactories – świeżej inicjatywie Komisji Europejskiej, której celem jest rozbudowa infrastruktury obliczeniowej następnej generacji dla modeli AI o bilionach parametrów. (PAP Biznes)
gaw/ gor/
