Standardy etyczne i zawodowe, fot. Stock Planets, gettyimages.com.
W miarę jak rynek nieruchomości ewoluuje i rozwija się, wzrasta potrzeba uregulowania i standaryzacji działań wśród profesjonalistów działających w tej branży. Standardy zawodowe i etyczne stają się niezbędnym narzędziem wspierającym i regulującym zachowania i praktyki wśród m.in. pośredników nieruchomości.
Wykaz standardów zawodowych określa oczekiwany sposób i poziom wykonywania obowiązków zawodowych, promując odpowiedzialność, uczciwość, profesjonalizm i etyczne zachowania wobec nie tylko klientów, ale również innych pośredników i specjalistów działających w dziedzinach bezpośrednio związanych z rynkiem nieruchomości.
Dlaczego spisanie takich norm zawodowych jest ważne? Bowiem, od momentu, gdy nastąpiła deregulacja zawodu pośrednika nieruchomości, zostały zniesione wymogi dotyczące wykształcenia, kwalifikacji i niekaralności. Od 2014 r. pośrednikiem nieruchomości może zostać każdy, w efekcie usługi świadczą często ludzie bez odpowiedniego wykształcenia, przygotowania i licencji zawodowej.
Celem wprowadzenia standardów zawodowych jest zwiększenie jakości usług świadczonych przez biura i pośredników nieruchomości, zapewnienie uczciwości na rynku i budowanie zaufania społecznego. Określone normy postępowania podczas świadczenia usługi pośrednictwa mają zapewnić uczciwość, rzetelność i odpowiedzialność za wykonywane, ale i niepodjęte czynności.
Czym są standardy zawodowe?
Standardami zawodowymi nazywa się zbiór określonych zasad, norm i dobrych praktyk, które określają odpowiednie zachowania, kompetencje i umiejętności oraz kodeks etyczny dla osób pracujących w określonych zawodach. Dotyczą również obowiązków wobec klientów i współpracowników. Taki wykaz opracowują zazwyczaj instytucje związane z daną branżą, np. stowarzyszenia zawodowe. Dla pośredników nieruchomości standardy zawodowe i etyczne opracowały m.in. Polska Federacja Rynku Nieruchomości i Warszawskie Stowarzyszenie Pośredników w Obrocie Nieruchomościami.
Dlaczego wprowadzenie standardów zawodowych jest ważne?
Zawód pośrednika nieruchomości nie cieszył się dobrą opinią, ale zmiany na rynku nieruchomości i wkroczenie na ten rynek kolejnych pokoleń – z odmiennym podejściem do mieszkania, własności, najmu i poczucia wolności, sprawiają, że jego znaczenie i rola wzrasta.
Coraz częściej pośrednicy postrzegani są jako kluczowi doradcy, których wiedza i umiejętności są nieocenione przy sprzedaży, zakupie czy najmie nieruchomości. Obecnie ich rola nie ogranicza się już tylko do przekazywania informacji między stronami transakcji, ale przejmują całą aktywność związaną z przygotowaniem nieruchomości do wystawienia na rynek, włączając w to doradztwo dotyczące wartości nieruchomości, organizację sesji zdjęciowych, przygotowanie materiałów marketingowych, a także aktywną promocję m.in. w mediach społecznościowych.
Wprowadzenie standardów pomaga usystematyzować nie tylko zakres, ale i sposób prowadzonych przez pośredników działań na rzecz ich klientów. Klienci z kolei, mając świadomość, że wybrany do współpracy pośrednik zobowiązał się do przestrzegania kodeksu zawodowego, są bardziej spokojni o swoje interesy. Mają większą pewność, że usługę wykona kompetentna, wykwalifikowana i świadoma swoich powinności osoba. Tym samym wzrasta zaufanie społeczne do pośredników nieruchomości.
Jakimi standardami zawodowymi powinien kierować się pośrednik nieruchomości?
Pośrednik nieruchomości, postępując zgodnie z kodeksem zawodowym, zobowiązuje się m.in. do działania zgodnie z przepisami prawa i w ochronie interesów osób, na rzecz których wykonuje usługę pośrednictwa, uwzględniając zasady uczciwego traktowania wszystkich stron transakcji.
Profesjonalny pośrednik nieruchomości z należytą starannością wykonuje powierzone mu zadania, wykazując się kompetencją oraz dba o właściwe relacje z innymi pośrednikami. Kieruje się zasadami uczciwej konkurencji. Z szacunkiem odnosi się do klientów, współpracowników, a także innych profesjonalistów działających w branży. Co ważne, nie stosuje niemoralnych praktyk przeciw konkurencji, nie rozpowszechnia nieprawdziwych informacji o innych pośrednikach.
Każdą usługę pośrednictwa profesjonalny agent wykonuje na podstawie zawartej z klientem umowy pośrednictwa, jasno informując go o swoim statusie zawodowym. Jeśli jest to umowa na wyłączność, obowiązkiem pośrednika jest poinformowanie klienta o szczególnym charakterze tego dokumentu i obowiązkach stron wynikających z jego podpisania.
Standardy zawodowe zezwalają pośrednikom na świadczenie usług dla obu stron transakcji, ale często sami agenci decydują się na współpracę wyłącznie z jedną ze stron, w celu zachowania transparentności i wiarygodności.
Pośrednik działający zgodnie z kodeksem zawodowym aktywnie współpracuje z innymi pośrednikami na mocy ustalonych zasad, zwłaszcza dotyczących wynagrodzenia i sposobu jego podziału.
Wszystkie standardy zawodowe można znaleźć na stronach:
- Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości,
- Warszawskiego Stowarzyszenia Pośredników w Obrocie Nieruchomościami.
Kodeks Etyki Pośredników w Obrocie Nieruchomościami i Zarządców Nieruchomości zaproponowany przez PFRN został opracowany na podstawie Europejskiego Kodeksu Etyki Zawodowej Specjalistów Rynku Nieruchomości przyjętego przez CEPI.
Jakie są ogólne zasady etyki zawodowej w myśl kodeksu europejskiego?
Pośrednik nieruchomości powinien wykonywać swoją pracę profesjonalnie i kompetentnie, analizując aktualną sytuację rynkową w zakresie niezbędnym do prawidłowej obsługi klientów.
Aby swoją pracę wykonywał rzetelnie, powinien doskonalić swoje umiejętności i podnosić kwalifikacje zawodowe, regularnie uczestnicząc w szkoleniach, spotkaniach i wydarzeniach branżowych. Nie powinien podejmować się działań, które wykraczają poza zakres jego wiedzy i doświadczenia zawodowego, ale może skorzystać z porady specjalisty w danej dziedzinie, jeśli otrzyma od swojego klienta zgodę na taką współpracę.
Jak powinny wyglądać relacje pośrednika nieruchomości z klientami?
Zgodnie ze standardami zawodowymi i kodeksem etycznym pośrednik nie może dyskryminować klientów ze względu na wyznanie, rasę, płeć czy pochodzenie. Każdy klient powinien być traktowany sprawiedliwie i bez oceny. Nieakceptowalne są działania, które polegają na odmowie świadczenia usług, naliczaniu wyższych kosztów i prowizji, stosowaniu gorszych warunków umowy czy niekorzystnych jej zapisów, z uwagi na płeć klienta, jego pochodzenie etniczne, wiarę czy przynależność społeczną do danej grupy.
Pośrednik rzetelnie informuje klienta o zasadach świadczenia usługi, o swoim statusie zawodowym i warunkach współpracy. W relacji z klientami postępuje uczciwie i rozważnie, polegając na swojej wiedzy i doświadczeniu. Działa w taki sposób, by nie narazić klienta na szkody, a te mogą mieć wymiar zarówno finansowy i prawny, jak i emocjonalny. Niewłaściwe doradztwo i manipulacja kosztami może doprowadzić do utraty wartości inwestycji czy konieczności poniesienia dodatkowych kosztów przez klienta. Niezgodne z prawem działania pośrednika mogą skutkować sporami prawnymi czy utratą prawa do nieruchomości. Z kolei nieefektywna praca, opóźnienia czy lekceważące podejście do pracy będą niekorzystnie wpływały na sytuację klienta, jego plany związane z nieruchomością, a w konsekwencji także jego stan zdrowia i samopoczucie. Stres, niepokój i frustracja mogą mieć przykre następstwa.
Za nieodpowiednim doradztwem idą złe decyzje inwestycyjne, a to z kolei najczęściej prowadzi do strat finansowych po stronie klienta. Zatem zadaniem pośrednika jest udzielanie rzetelnej, jasnej, wyczerpującej i niewprowadzającej w błąd informacji o nieruchomości.
Warto pamiętać, że informacje, które pośrednik uzyskał w związku z realizacją umowy pośrednictwa, stanowią tajemnicę zawodową. Tajemnica ta może być ujawniona w przypadkach przewidzianych przepisami prawa, przy przekazywaniu informacji niezbędnych dla prawidłowego wykonywania usługi i mogących wpływać na bezpieczeństwo transakcji.
Standardy zawodowe i etyczne w pigułce
standardy zawodowe | standardy etyczne |
wykonywanie usług na podstawie umowy pośrednictwa | przestrzeganie przepisów prawa |
ujawnienie statusu zawodowego | ochrona interesów klientów |
współpraca z innymi pośrednikami | tolerancja i brak uprzedzeń wobec klientów, współpracowników oraz innych pośredników |
uczciwa współpraca | należyta staranność i profesjonalizm w świadczeniu usługi pośrednictwa |
uczciwa konkurencja | zachowanie tajemnicy zawodowej |
rzetelność informacji |