Wobec rosnącej liczby przypadków zniesławienia, szczególnie w społeczeństwie cyfrowym, procesy sądowe związane z tym zarzutem zyskują na znaczeniu, stanowiąc pole sporu nie tylko dla osób prywatnych, ale także dla organizacji. Centralnym punktem procesów jest pomówienie, które może znacząco zaszkodzić reputacji, poniżyć w opinii publicznej, a nawet narazić na utratę zaufania. Ile grzywny można dostać za zniesławienie? Wyjaśniamy.
/123rf.com /123RF/PICSEL
Na czym polega zniesławienie?
W Polsce przestępstwo zniesławienia jest regulowane przede wszystkim przez artykuły 212 i 216 Kodeksu karnego. Te przepisy nakreślają granice odpowiedzialności za rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji, które mogą narazić kogoś na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu czy działalności. Kluczowe jest tutaj ustalenie, że informacja była nie tylko szkodliwa dla reputacji, ale również nieprawdziwa i rozpowszechniana w sposób publiczny. Kodeks przewiduje również możliwość dochodzenia odszkodowania na drodze cywilnej, co otwiera dodatkowe ścieżki prawne dla poszkodowanych.
Reklama
Proces ścigania przestępstwa zniesławienia w Polsce zazwyczaj wymaga aktywnego zaangażowania poszkodowanego, który powinien zgłosić przestępstwo i przedstawić dowody na poparcie swoich twierdzeń. W przypadku postępowania karnego to na poszkodowanym spoczywa ciężar zgłoszenia sprawy prokuraturze lub policji. W postępowaniu cywilnym osoba poszkodowana może zainicjować proces, zwracając się bezpośrednio do sądu w celu dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. W obu przypadkach zbieranie dowodów odgrywa kluczową rolę – mogą to być na przykład kopie korespondencji, nagrania, zapisy z mediów społecznościowych, które potwierdzą akt zniesławienia.
Najczęściej do przypadków zniesławienia dochodzi w sytuacjach, gdy fałszywe oskarżenia dotyczą życia zawodowego osoby, sugerując niewłaściwe zachowanie lub brak kompetencji. Takie oskarżenia mogą mieć poważne konsekwencje nie tylko dla reputacji, ale i dla przyszłej kariery zawodowej poszkodowanego. Innym powszechnym kontekstem są fałszywe informacje na temat życia prywatnego, które mogą zostać rozpowszechnione w celu dyskredytacji osoby w oczach opinii publicznej lub w jej własnym środowisku społecznym i rodzinnym. W obu przypadkach mechanizmy prawne zapewniają środki ochrony i zadośćuczynienia, jednak proces dochodzenia sprawiedliwości wymaga od poszkodowanych zdecydowanych działań i często – długotrwałej walki o swoje dobre imię.
Przeczytaj też: Jak rozłożyć mandat na raty? Złóż szybko wniosek, a nie będziesz musiał płacić pełnej kwoty
Jaka jest kara za zniesławienie?
Kara za zniesławienie w polskim porządku prawnym może przyjąć różne formy, w zależności od okoliczności sprawy oraz stopnia jej skomplikowania. Zgodnie z artykułem 212 Kodeksu karnego, za zniesławienie sprawca może podlegać karze grzywny, ograniczenia wolności, a nawet pozbawienia wolności do roku. W przypadkach, gdy zniesławienie zostaje popełnione publicznie lub za pomocą środków masowego przekazu, możliwa kara pozbawienia wolności może wynieść do dwóch lat. Sposób obliczania grzywny w systemie prawnym opiera się na iloczynie liczby stawek dziennych oraz ich wysokości, co pozwala na elastyczne dostosowanie kary do indywidualnych okoliczności sprawy oraz sytuacji finansowej oskarżonego.
W kontekście obliczania wysokości grzywny za zniesławienie, system stawek dziennych umożliwia bardzo elastyczny zakres kary. Minimalna ilość stawek dziennych wynosi 10, podczas gdy maksymalna to 540. Z kolei minimalna wartość stawki to 10 zł, a maksymalna 2000 zł. Zatem najniższa możliwa grzywna za zniesławienie wyniesie 100 złotych, natomiast maksymalna może osiągnąć wartość aż 1 080 000 złotych. Tak szeroki zakres pozwala sądom na indywidualne dostosowanie kary do stopnia winy i skutków czynu, biorąc pod uwagę także możliwości finansowe sprawcy.
Oprócz bezpośrednich konsekwencji wynikających z Kodeksu karnego zniesławienie może wiązać się z szeregiem innych konsekwencji prawnych i społecznych. Sądy mogą zasądzić od sprawcy zapłatę nawiązki na rzecz pokrzywdzonego lub na inny cel społeczny, na przykład Polski Czerwony Krzyż, z maksymalną wysokością do 100 000 złotych. Warto podkreślić, że orzeczenie nawiązki nie jest obligatoryjne i kwota ta może być niższa, zależnie od decyzji sądu. Co więcej, sprawcy mogą zostać zobowiązani do zwrotu kosztów procesowych oraz, w niektórych przypadkach, do opublikowania wyroku lub przeprosin w mediach, co stanowi dodatkowe obciążenie finansowe dla osoby skazanej. Tego rodzaju sankcje podkreślają powagę, z jaką polski system prawny podchodzi do ochrony dóbr osobistych i reputacji.
Przeczytaj też:
Grzywna za głośną muzykę. „Cisza nocna” obowiązuje też w dzień
Do śmietnika ich nie wyrzucaj. Możesz zapłacić mandat aż 5000 zł
Chcesz kupić bilet, ale automat nie działa? Przełomowy wyrok, mandat jest niesłuszny
