Od stycznia 2026 roku osoby prowadzące działalność nierejestrową uzyskają możliwość regulowania należności w cyklach kwartalnych, a nie jak dotychczas – co miesiąc. To istotna transformacja, która uprości funkcjonowanie wszystkim zarabiającym dodatkowo, bez wymogu zakładania przedsiębiorstwa i wnoszenia opłat do ZUS. Przeanalizujemy, kto kwalifikuje się do prowadzenia działalności nierejestrowanej, jakie obowiązują nowe progi dochodowe oraz jakie zobowiązania spoczywają na osobach korzystających z tej formy zarobkowania.
Działalność nierejestrowana (określana także jako „działalność na start”) to mechanizm wprowadzony w Polsce w roku 2018, umożliwiający legalne uzyskiwanie dodatkowych dochodów bez potrzeby otwierania firmy. Osoba prowadząca tego rodzaju aktywność nie jest zobowiązana do regulowania składek ZUS ani zgłaszania działalności do CEIDG, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów.
Zatem działalność nierejestrowana jest atrakcyjna dla osób pragnących dorobić do wynagrodzenia, emerytury bądź przetestować koncepcję biznesową bez narażania się na ryzyko i wysokie koszty.
Kto ma prawo prowadzić działalność nierejestrowaną?
Z tej opcji mogą skorzystać osoby fizyczne, które:
- nie prowadziły działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 5 lat,
- nie realizują działalności wymagającej upoważnienia, licencji lub pozwoleń,
- funkcjonują samodzielnie (nie w ramach spółki prawa cywilnego).
Ten model jest szczególnie popularny wśród osób udzielających lekcji prywatnych, zajmujących się sprzedażą wyrobów rękodzielniczych, świadczących usługi online czy wykonujących drobne przysługi sąsiedzkie.
Pułap przychodów w działalności nierejestrowanej
Granica przychodów w działalności nierejestrowanej bazuje na 75% minimalnego wynagrodzenia. Od 1 stycznia 2025 r. płaca minimalna wynosi 4666 zł, co oznacza, że miesięczny próg dla działalności nierejestrowanej wynosi:
- 3499,50 zł na miesiąc.
W przypadku, gdy w danym miesiącu wpływy przekroczą tę wartość, przedsiębiorca ma 7 dni na rejestrację działalności gospodarczej w CEIDG. Po przekroczeniu 20 000 zł rocznego obrotu konieczne jest posiadanie kasy fiskalnej.
Nowe reguły od roku 2026 – ponad 10 tys. zł bez rejestracji firmy
Jednakże prawdziwa zmiana nastąpi od 1 stycznia 2026 roku. Wówczas limit przychodów nie będzie kalkulowany w oparciu o miesiąc, lecz kwartalnie.
Wartość nowego pułapu to 225% płacy minimalnej, czyli przy aktualnym minimalnym wynagrodzeniu:
- 10 813,50 zł na każdy kwartał.
Jest to ogromne udogodnienie, zwłaszcza dla osób zarabiających dorywczo – np. w sytuacji, gdy w jednym miesiącu osiągają wyższe dochody, a w następnym żadnych. Dzięki progowi kwartalnemu unikną konieczności zakładania firmy przy tymczasowych wzrostach przychodów.
Zobowiązania w działalności nierejestrowanej
Pomimo że działalność nierejestrowana jest uproszczoną formą, łączy się z kilkoma powinnościami:
- rejestr sprzedaży – konieczność ewidencjonowania wszystkich wpływów (w notatniku, arkuszu Excel lub aplikacji),
- rozliczenie w PIT-36 – dochody podlegają rozliczeniu według skali podatkowej (12% lub 32%),
- prawa konsumenta – wymóg umożliwienia zwrotu, reklamacji, wystawienia rachunku lub faktury na życzenie klienta.
Koszty uzyskania przychodów i ulgi
Prowadząc działalność nierejestrowaną, istnieje możliwość uwzględniania kosztów uzyskania przychodów, np.:
- zakup surowców i towarów,
- opłaty za dostęp do Internetu i rozmowy telefoniczne,
- wydatki na transport lub sprzęt.
Dzięki temu opodatkowanie dotyczy realnego dochodu (przychody pomniejszone o koszty). Dodatkowo istnieje możliwość skorzystania z ulg podatkowych (np. na dzieci, Internet, rehabilitacyjną, termomodernizacyjną) oraz wspólnego rozliczenia z małżonkiem.
Działalność nierejestrowana – dobry początek w biznesie
Zmiany w limitach przyczyniają się do tego, że działalność nierejestrowana staje się jeszcze bardziej przystępna.
- W roku 2025 – można zarobić do 3499,50 zł każdego miesiąca,
- od roku 2026 – nawet 10 813,50 zł na kwartał.
Działalność nierejestrowana to idealne rozwiązanie dla osób, które pragną w sposób elastyczny dorabiać, testować nowe projekty biznesowe i funkcjonować bez zbędnej biurokracji. Brak obowiązku regulowania składek ZUS oraz uproszczony sposób rozliczeń sprawiają, że działalność nierejestrowana to pierwszy krok w kierunku własnej działalności – lecz bez ryzyka i obciążeń finansowych.
