Projekt „Strategii Rozwoju Szkolnictwa Wyższego w Polsce do 2035 r.”, przedstawiony w ministerstwie nauki, obejmuje m.in. poprawę poziomu edukacji i kreowanie szkół wyższych przyjaznych dla studentów i kadry. Resort chce, aby finalna wersja strategii powstała w porozumieniu z całym środowiskiem akademickim.
Jak poinformowało w środę Ministerstwo Edukacji i Nauki (MEiN), w roku 2024 w Polsce studiowało 1,27 mln osób. W ciągu ostatnich pięciu lat o 36 proc. powiększyła się liczba osób kształcących się w uczelniach prywatnych. Blisko połowa studentów ma ukończone 25 lat, a studia coraz powszechniej służą zmianie kwalifikacji i rozwojowi umiejętności przez całe życie.
Stąd potrzeba zmian w edukacji wyższej i dostosowania uniwersytetów do nowych realiów – a temu ma właśnie służyć „Strategia Rozwoju Szkolnictwa Wyższego w Polsce do 2035 r.”.
Jak podkreśliła w trakcie środowej konferencji prasowej wiceminister resortu nauki Maria Mrówczyńska, projekt strategii, nad którym prace ukończono we wrześniu, stanowi przełomowy, pierwszy tak całościowy dokument dotyczący rozwoju edukacji wyższej.
– Polska edukacja wyższa stoi dziś u wrót istotnej przemiany. Jesteśmy w stanie już kreować innowacje, pielęgnować talenty i budować wysoką jakość kształcenia, ale musimy jeszcze skuteczniej odpowiadać na oczekiwania ewoluującego świata – zaznaczyła wiceminister Mrówczyńska.
Przewodnicząca ministerialnego Zespołu ds. opracowania projektu strategii rozwoju szkolnictwa wyższego, prof. Agnieszka Dardzińska-Głębocka, wśród kluczowych wyzwań edukacji wyższej wymieniła – poza rosnącą liczbą starszych studentów – wysoki wskaźnik drop out (zjawisko porzucania studiów w trakcie pierwszego roku), starzenie się kadry akademickiej, niedostateczne finansowanie uniwersytetów i zróżnicowany poziom jakości kształcenia w jednostkach edukacji wyższej.
Prof. Dardzińska-Głębocka oznajmiła, że projekt strategii bazuje na trzech fundamentach. Zgodnie z zaprezentowanym w środę dokumentem edukacja wyższa ma się rozwijać i przekształcać w duchu utrwalania społecznej odpowiedzialności uczelni, podnoszenia standardu dydaktyki oraz tworzenia przyjaznego środowiska akademickiego w Polsce.
Propozycje zawarte w strategii dotyczą m.in.: przygotowania klarownych kryteriów akredytacji, wprowadzenia systemowych instrumentów wsparcia dla młodej kadry i studentów oraz wzmacniania kooperacji międzynarodowej. Strategia, która odnosi się do najbliższej dekady, ma zostać zweryfikowana do końca 2027 r. i poddawana ewaluacji co 2 lata.
Jednym z elementów nowej strategii ma być instytucjonalny system oceny jednostek edukacji wyższej. – Proponujemy narzędzie, które odciąży Polską Komisję Akredytacyjną (PKA), a także uczelnie od nadmiernej biurokracji – stwierdziła wiceminister Mrówczyńska. Wyjaśniła, że zgodnie z projektem uczelnia, której system zapewniania jakości kształcenia zostanie oceniony pozytywnie, otrzyma akredytację na wszystkie prowadzone kierunki studiów – nie będzie więc musiała ubiegać się o akredytację każdego kierunku osobno, jak dotychczas.
Wiceminister Mrówczyńska dodała, że w projekcie strategii przewidziano również rozwiązania umożliwiające większy nadzór nad uczelniami, które kształcą w sposób niewłaściwy (szczególnie prywatnymi), a także pozwalające ministrowi nauki szybciej i efektywniej likwidować takie placówki.
– Projekt strategii nie stanowi dokumentu zamkniętego. Wręcz przeciwnie, pozostajemy (…) otwarci na głos naukowców, studentów oraz partnerów społecznych – podkreśliła Maria Mrówczyńska.
Resort planuje cztery powiązane z nową strategią spotkania z przedstawicielami społeczności akademickiej: na Politechnice Gdańskiej, Politechnice Poznańskiej, Uniwersytecie Śląskim oraz w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie.
Wiceminister Mrówczyńska dodała, że projekt strategii będzie także uwzględniony w pracach nad przygotowywaną przez odrębny ministerialny zespół nowelizacją ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Rezultaty jego pracy resort ma zaprezentować do końca roku. (PAP)
abu/ agt/ mow/
