W Polsce kolejność dziedziczenia spadku można wyznaczyć na dwa sposoby. Pierwszorzędnym jest testament, najlepiej notarialny sporządzony przez spadkodawcę jeszcze za życia. Jeśli go nie ma, wówczas o kolejności dziedziczenia decyduje dziedziczenie ustawowe. W pierwszej kolejności spadek po zmarłym dziedziczy małżonek i dzieci zmarłego. Jednak kto dziedziczy po osobie bezdzietnej? Przyjrzyjmy się zasadom dziedziczenia ustawowego i rozwiejmy wątpliwości, kto dziedziczy po bezdzietnym.
/123RF/PICSEL
Kolejność dziedziczenia w Polsce
Spadek po osobie zmarłej może być rozdysponowany pomiędzy bliskimi na podstawie zapisów w testamencie. Dokument ten sporządzony jeszcze za życia spadkodawcy jest pierwszorzędny w stosunku do dziedziczenia ustawowego. Według zapisów w testamencie majątek może być przekazany także na osoby spoza rodziny, a nawet organizacje porządku publicznego. Jeśli jednak testament nie obejmuje całej masy spadkowej – wówczas resztę majątku rozdziela się według zasad dziedziczenia ustawowego.
Reklama
Dziedziczenie ustawowe ma miejsca także w przypadku, kiedy zmarły nie sporządził testamentu lub sąd uzna, że osoba wspomniana w testamencie jest niegodna dziedziczenia majątku, ponieważ np. dopuściła się czynów niegodnych w stosunku do zmarłego.
Z porządku dziedziczenia ustawowego mogą być wyłączeni małżonkowie, którzy przed śmiercią spadkodawcy otrzymali dokumenty rozwodowe bądź separacyjne, a rozpad małżeństwa jest z ich winy. Dziedziczenie ustawowe nie obejmie także osób, które nie przyjęły spadku, nie mogą tego zrobić lub zrzekły się praw dziedziczenia jeszcze za życia spadkodawcy. W drugim przypadku wyłączeni z kolejności dziedziczenia są także jego zstępni.
Dziedziczenie ustawowe
Dziedziczenie ustawowe w Polsce wyznacza spadkobierców i kolejność dziedziczenia po zmarłym. W prawie ustawowym zostały wymienione grupy osób, które wyznaczają kolejność dziedziczenia.
- pierwsza grupa: małżonek i zstępni (dzieci) spadkodawcy;
- druga grupa: małżonek i rodzice spadkodawcy;
- trzecia grupa: małżonek i rodzeństwo spadkodawcy;
- czwarta grupa: dziadkowie spadkodawcy;
- piąta grupa: pasierbowie spadkodawcy;
- szósta grupa: gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy i Skarb Państwa.
Co wynika z zapisów w kodeksie cywilnym? Według zasad dziedziczenia ustawowego spadek po osobie zmarłej w pierwszej kolejności dziedziczy małżonek wraz z dziećmi. Warto zaznaczyć, że małżonek otrzymuje wówczas minimum 25 proc. spadku. Reszta jest dzielona po równo między dzieci. Co w przypadku, kiedy zmarły nie miał dzieci? Kto dziedziczy po bezdzietnym?
Kto dziedziczy po bezdzietnym? Przykłady
Podczas wyznaczania kolejności dziedziczenia po zmarłym sąd bierze pod uwagę nie tylko osoby z danych grup, ale także ich zstępnych, którzy często mają pierwszeństwo przed osobami z kolejnej grupy.
Kto dziedziczy po bezdzietnym małżeństwie? Spadek w pierwszej kolejności przypada rodzicom zmarłych. Jeśli rodzice nie doczekali otwarcia spadku, wówczas ich część jest rozdysponowana pomiędzy ich dzieci, czyli rodzeństwo zmarłych. W przypadku śmierci brata lub siostry zmarłego jego część majątku dziedziczą dzieci, czyli bratankowie lub siostrzenice zmarłego.
W ten sam sposób rozstrzygane są sprawy dotyczące tego, kto dziedziczy po osobie niezamężnej i bezdzietnej. Najlepiej zobrazuje to przykład. Kto dziedziczy po bezdzietnej ciotce, która nie ma męża, a jej rodzice zmarli? Wówczas majątek przechodzi na rodzeństwo zmarłej lub ich dzieci, jeśli brat lub siostra również nie żyją. Wówczas spadek dziedziczą bratankowie i siostrzenice.
Przeczytaj także:
Kto dziedziczy, gdy spadkobierca umiera? Prawo mówi wprost
Ile może zabrać komornik z wypłaty? Kwota niedawno uległa zmianie
Odziedziczyłeś spadek? Złóż wniosek o stwierdzenie nabycia spadku