W styczniu 2024 r. zmieniły się przepisy dotyczące świadczenia pielęgnacyjnego – wsparcia dla osób opiekujących się dziećmi z niepełnosprawnościami. Dzięki nowym regulacjom, opiekunowie zyskują większą elastyczność, a wysokość świadczenia może ulec podwyższeniu w przypadku opieki nad kilkoma dziećmi. Wyjaśniamy, jak długo można pobierać świadczenie pielęgnacyjne i o ile wzrośnie od 2025 roku.
/Bartlomiej Magierowski /East News
Jak długo można pobierać świadczenie pielęgnacyjne i komu przysługuje?
Od 2024 roku świadczenie pielęgnacyjne przysługuje osobom sprawującym opiekę nad dziećmi z niepełnosprawnościami do ukończenia przez nie 18. roku życia. Nowe przepisy poszerzają katalog osób uprawnionych do tego świadczenia. Mogą się o nie ubiegać:
Reklama
- rodzice (matka lub ojciec),
- osoby zobowiązane do alimentacji zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym (np. dziadkowie, rodzeństwo),
- małżonkowie,
- opiekunowie faktyczni dziecka,
- rodziny zastępcze, osoby prowadzące rodzinne domy dziecka,
- dyrektorzy placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek opiekuńczo-terapeutycznych.
Nowe zasady orzekania o niepełnosprawności – co warto wiedzieć?
Podstawą do uzyskania świadczenia pozostaje ważne orzeczenie o niepełnosprawności z koniecznością stałej lub długotrwałej opieki. Orzeczenie musi potwierdzać, że osoba wymaga pomocy ze względu na ograniczoną możliwość samodzielnej egzystencji oraz codziennego wsparcia w leczeniu, rehabilitacji i edukacji (punkty 7 i 8 orzeczenia). Przy ubieganiu się o świadczenie wystarczające będzie również orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Osoby, które już przed zmianą przepisów otrzymywały świadczenie pielęgnacyjne, mogą zachować swoje prawa na dotychczasowych zasadach. Specjalny zasiłek opiekuńczy, który był alternatywą dla świadczenia pielęgnacyjnego, również zostanie utrzymany na zasadach ochrony praw nabytych. Nowe przepisy przewidują, że opiekunowie, którzy już posiadają prawo do świadczenia, zachowują je do końca okresu, na który zostało przyznane, nawet jeśli osoba wymagająca opieki uzyska nowe orzeczenie o niepełnosprawności.
Możliwość pracy zarobkowej przy pobieraniu świadczenia pielęgnacyjnego
Jedną z kluczowych zmian od 2024 roku jest zniesienie wymogu rezygnacji z pracy jako warunku przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Opiekunowie dzieci z niepełnosprawnością mogą swobodnie łączyć pracę zarobkową z pobieraniem świadczenia, niezależnie od charakteru zatrudnienia, jego miejsca czy wysokości wynagrodzenia.
Dotyczy to również osób pracujących w rolnictwie. Opiekunowie będący rolnikami, ich małżonkowie oraz osoby wspomagające ich w gospodarstwie rolnym mogą kontynuować pracę bez utraty prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.
Warto również podkreślić, że opiekunowie dzieci do 18. roku życia mogą otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne, nawet jeśli posiadają własne świadczenie emerytalno-rentowe. Zmiana ta wynika z uchylenia przepisów, które wcześniej wymagały rezygnacji z innych świadczeń socjalnych. Nowe przepisy pozwalają łączyć wsparcie pielęgnacyjne z emeryturą czy rentą, dzięki czemu opiekunowie są lepiej zabezpieczeni finansowo.
Podwyżka świadczenia pielęgnacyjnego przy opiece nad kilkoma osobami
Od 2024 roku opiekunowie sprawujący opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem z niepełnosprawnością mogą uzyskać podwyższenie świadczenia. Za każde kolejne dziecko świadczenie jest zwiększane o 100 proc. Ważne jest jednak, aby opiekun złożył odpowiedni wniosek o podwyższenie świadczenia.
Wyjątkiem od tej zasady są dyrektorzy placówek opiekuńczych i terapeutycznych, którzy nie mają możliwości ubiegania się o zwiększenie kwoty świadczenia.
Jak złożyć wniosek o świadczenie pielęgnacyjne?
Od 1 stycznia 2024 r. wnioski o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego można składać:
- w tradycyjnej formie papierowej w urzędzie miasta lub gminy, który odpowiada za przyznawanie świadczeń,
- drogą elektroniczną poprzez portal Emp@tia (empatia.mpips.gov.pl).
Osoby już pobierające świadczenie na starych zasadach i pragnące przejść na nowe przepisy, muszą złożyć nowy wniosek wraz z deklaracją rezygnacji ze świadczenia przyznanego do końca 2023 roku.
Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego w 2024 i 2025 roku
Od 1 stycznia 2024 roku wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 2988 zł miesięcznie. W przypadku opieki nad więcej niż jednym dzieckiem z niepełnosprawnością, wysokość świadczenia jest podwyższana o 100 proc. na drugie i każde kolejne dziecko. Oznacza to, że rodzic opiekujący się trojgiem dzieci może otrzymać nawet 8964 zł miesięcznie.
Od 2025 roku świadczenie pielęgnacyjne zostanie zwiększone z obecnych 2988 zł do 3287 zł. Oznacza to, że osoba opiekująca się trójką dzieci z niepełnosprawnością może otrzymać 9861 zł. Warto zauważyć, że od 2017 roku świadczenie to wzrosło aż o 134 proc. – wówczas jego wysokość wynosiła zaledwie 1406 zł.
Świadczenie wspierające – dla kogo i w jakiej wysokości?
Świadczenie wspierające to nowe wsparcie finansowe, które ma na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z potrzebami osób z niepełnosprawnościami. Z komunikatu Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że będzie ono dostępne dla osób pełnoletnich, które uzyskają decyzję określającą poziom potrzeby wsparcia na minimum 70 punktów w specjalnej skali. Wysokość świadczenia w zależności od punktacji wynosi:
- 220 proc. renty socjalnej – poziom potrzeby wsparcia od 95 do 100 punktów,
- 180 proc. renty socjalnej – od 90 do 94 punktów,
- 120 proc. renty socjalnej – od 85 do 89 punktów,
- 80 proc. renty socjalnej – od 80 do 84 punktów,
- 60 proc. renty socjalnej – od 75 do 79 punktów,
- 40 proc. renty socjalnej – od 70 do 74 punktów.
Etapy wprowadzania świadczenia:
- Od 1 stycznia 2024 r. – dla osób z poziomem wsparcia od 87 do 100 punktów,
- Od 1 stycznia 2025 r. – dla osób z poziomem wsparcia od 78 do 86 punktów,
- Od 1 stycznia 2026 r. – dla osób z poziomem wsparcia od 70 do 77 punktów.
Wyjątkiem są osoby objęte dotychczasowymi świadczeniami (np. świadczeniem pielęgnacyjnym), które będą mogły otrzymać świadczenie wspierające niezależnie od liczby punktów.
Przeczytaj również:
Od 1 listopada nowe świadczenie. Niektórzy dostaną 1000 zł miesięcznie
Ważne świadczenie wzrośnie o 100 proc. Rząd przyjął projekt ustawy
Zmiany w rencie socjalnej z podpisem prezydenta Dudy. Będą dodatkowe pieniądze
