Poselski projekt zmian w Karcie nauczyciela, dotyczący gratyfikacji za godziny ponadwymiarowe, stanowi ignorowanie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego – stwierdził Związek Gmin Wiejskich RP w publicznym liście do premiera Donalda Tuska i parlamentarzystów.
W minionym tygodniu grupa posłów z Koalicji Obywatelskiej przedstawiła w Sejmie projekt zmiany Karty nauczyciela, zgodnie z którym nauczyciele otrzymają wynagrodzenie w sytuacji, gdy są oni obecni w szkole i gotowi do wykonywania obowiązków, lecz zajęcia nie odbywają się z powodów od nich niezależnych. Ów projekt jest rezultatem interwencji premiera, który ogłosił jego wniesienie w trybie poselskim po rozmowie z nauczycielkami z Legionowa. Zaznaczył on, że tryb poselski usprawni proces legislacyjny.
Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej skierował w tej kwestii otwarty list do premiera oraz posłów.
Oto, co związek przekazuje premierowi
„Kwestia uporządkowania czasu pracy i wynagrodzeń nauczycieli jest naglącym zagadnieniem, wielokrotnie przywoływanym podczas spotkań przedstawicieli Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu przy Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu (Terytorialnego – PAP), jak również w trakcie plenarnych posiedzeń Komisji. Do opracowania nowych rozwiązań w obszarze warunków i czasu pracy nauczycieli powołany został także przez ministra odpowiedzialnego ds. edukacji i wychowania Zespół ds. Pragmatyki Zawodowej Nauczycieli, którego rezultatem pracy są z mozołem osiągnięte kompromisy” – czytamy w korespondencji.
„Podejmowanie decyzji tak kluczowych dla nauczycieli i jednostek samorządu terytorialnego w formule »projektu poselskiego« jest bagatelizowaniem wysiłku osób zaangażowanych w działania tych gremiów i poddaje w wątpliwość zasadność ich funkcjonowania” – zaakcentował przewodniczący Związku, Stanisław Jastrzębski.
Związek Gmin Wiejskich RP zwrócił także uwagę, że Ministerstwo Edukacji Narodowej dotychczas nie zaprezentowało żadnej propozycji w związku z uchwałą Sądu Najwyższego z lutego bieżącego roku, który zadecydował, że praca realizowana ponad wymiar czasu pracy z Karty nauczyciela stanowi pracę w godzinach nadliczbowych w myśl Kodeksu pracy, a wypłacanie za przekroczenie wymiaru czasu pracy, czyli za nadgodziny, jest regułą w krajowym systemie prawnym. Związek podał, że do samorządów wpływają kolejne powództwa sądowe o wypłatę wynagrodzenia z odpowiednim dodatkiem za pracę przekraczającą tygodniowy wymiar, a także odsetek od przeterminowanych zobowiązań.
„Obecnie wybrzmiała nowa, zaskakująca obietnica płatności za godziny gotowości do pracy, bez dokładnego oszacowania konsekwencji finansowych” – zauważył Jastrzębski.
„Samorządy wiejskie, najdotkliwiej doświadczone kryzysem związanym z niżem demograficznym, często obciążone najkosztowniejszymi, jednociągowymi szkołami z nielicznymi oddziałami, są głęboko zainteresowane zmianami w organizacji systemu edukacji i wzywają Rząd i Parlament Rzeczypospolitej Polskiej do rzeczowej dyskusji na temat jej finansowania” – uzupełnił.
Znacząca nowelizacja Karty nauczyciela
Godziny ponadwymiarowe to dodatkowe godziny zajęć lub lekcji powierzone nauczycielowi ponad jego obligatoryjne pensum, lecz w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy. Temat stał się szeroko dyskutowany w ostatnim czasie w kontekście tzw. dużej nowelizacji Karty nauczyciela, która weszła w życie wraz z początkiem roku szkolnego 2025/2026. Sprecyzowano w niej m.in. sytuacje, w których nauczyciel zachowuje bądź traci uprawnienie do wynagrodzenia za przyznane, lecz niezrealizowane godziny ponadwymiarowe.
Po wejściu w życie tej zmiany, związki zawodowe wskazywały, że nauczyciel, który jest obecny w szkole i przygotowany do pracy zgodnie z przydzielonymi mu godzinami ponadwymiarowymi, nie otrzymuje wynagrodzenia, gdy nie ma w szkole klasy, na przykład z powodu wycieczki. Związek Nauczycielstwa Polskiego poinformował, że otrzymuje doniesienia z różnych szkół o tym, że nauczyciele lub całe rady pedagogiczne, kierując się solidarnością zawodową, wstrzymują się z organizacją wyjść klasowych z powodu zmian w zasadach rozliczania godzin ponadwymiarowych.
Pod koniec października premier Donald Tusk ogłosił zamiar złożenia w Sejmie poselskiego projektu nowelizacji Karty nauczyciela, który zakłada, że w sytuacji, gdy nauczyciele są w szkole gotowi do pracy, a zajęcia nie odbywają się z przyczyn od nich niezależnych, nauczyciele otrzymają wynagrodzenie. Premier zaznaczył, że nie będzie tworzony szczegółowy katalog przypadków, w których wynagrodzenie jest należne. Projekt został złożony 4 listopada przez grupę posłów Koalicji Obywatelskiej. (PAP)
dsr/ aba/
