Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zakładowych i ponadzakładowych układach zbiorowych – poinformowała w czwartek jego kancelaria. Nowe regulacje mają na celu wsparcie rozwijania, jak również upraszczanie procedur zawierania zakładowych i ponadzakładowych układów zbiorowych.
Zakładowe układy pracy to forma umów społecznych. Są one zawierane podczas negocjacji pracodawcy z pracownikami, których reprezentują związki zawodowe. Można w nich określić przykładowo warunki zatrudnienia inne niż w postanowieniach Kodeksu pracy. Może to obejmować np. harmonizację życia zawodowego z prywatnym, implementację innowacyjnych technologii, propagowanie równouprawnienia, przeciwdziałanie praktykom mobbingowym czy dbałość o zdrowie mentalne w miejscu pracy.
Zgodnie z ustawą, przygotowaną w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, partnerzy społeczni będą mogli współdecydować o tym, w jakim obszarze układ zbiorowy pracy może odmiennie normować warunki pracy od regulacji ustawowych. Zachowana zostanie tzw. reguła korzystności. Przejawia się ona w tym, że ustalenia nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż to wynika z prawa pracy.
Zasugerowano, w formie katalogu otwartego, ażeby w ramach układów definiowane były aspekty odnoszące się przykładowo do: przeciwdziałania mobbingowi, łączenia obowiązków zawodowych z życiem osobistym, bezpieczeństwa i higieny pracy, podnoszenia kwalifikacji pracowniczych i urlopów edukacyjnych, czy zarządzania wiekiem i aktywnego starzenia się.
Nowe zapisy posiadają również charakter deregulacyjny. Ich celem jest uproszczenie procesu zawierania oraz rejestracji układów zbiorowych pracy, a przez to ich popularyzacja oraz rozwój.
Zgłoszenie układu do Krajowego Rejestru Układów Zbiorowych Pracy będzie odbywać się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. W ewidencji zostaną wpisane także porozumienia zbiorowe zawarte przez przynajmniej dwóch pracodawców. Zgłoszenia w takim przypadku dokonuje jeden z nich lub organizacja pracodawców.
Regulacja zapewnia również możliwość mediacji w przypadku konfliktu. Mediator zapewniałby obiektywizm i wspierałby w osiągnięciu rozwiązań dogodnych dla obu stron.
Okres obowiązywania układu zbiorowego ma być elastyczny. Znaczy to, iż strony prowadzące pertraktacje będą mogły zadecydować o zawarciu układu na czas oznaczony z możliwością prolongowania okresu jego trwania. Możliwe będzie również zawarcie układu na czas nieokreślony.
Ustawa harmonizuje polskie prawo z dyrektywą unijną w sprawie adekwatnych płac minimalnych w Unii Europejskiej. Przepisy unijne zobowiązują każdy kraj członkowski, w którym wskaźnik pokrycia rokowaniami zbiorowymi jest poniżej progu 80%, do stworzenia ram warunków ułatwiających rokowania zbiorowe w drodze ustawy, a także ustanowienia planu działania na rzecz promowania rokowań zbiorowych.
Nowe zapisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od ich opublikowania w Dzienniku Ustaw. (PAP)
kblu/ joz/ asa/
