Ponad 100 tys. obywateli Norwegii doświadcza niepokoju związanego z zatrudnieniem – donosi „International Journal of Stress Management”. Do kluczowych elementów, które wywołują niepokój związany z pracą, zalicza się między innymi mobbing, dysharmonia między życiem zawodowym a osobistym, a także deficyt samodzielności w realizacji obowiązków.
Praca w Norwegii jest powszechnie odbierana jako pozytywna ze względu na wysokie wynagrodzenia, stabilność rynku pracy i dogodne warunki socjalne. Natomiast, jak udowodnili badacze z Norweskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii (NTNU), 11,2 proc. osób w Norwegii wykazuje ograniczoną zdolność do pracy z powodu lęku z nią związanego.
„Analizując zmiany na przestrzeni ostatnich dekad, statystyki zwolnień lekarskich utrzymywały się na dość stabilnym poziomie. Zrobiliśmy postęp w ochronie fizycznej ludzi, a ilość osób, które umierają lub doznają poważnych uszkodzeń ciała, jest mniejsza. Pomimo tego optymistycznego obrazu, proporcja zwolnień lekarskich wynikających z kłopotów ze zdrowiem psychicznym wykazuje tendencję wzrostową, co wymaga refleksji” – zaakcentował w komentarzu docent Renzo Bianchi z NTNU.
Niepokój związany z pracą to coś więcej niż tylko stres. To obawa, która zakłóca sen i ponownie daje o sobie znać następnego dnia w miejscu pracy – oznajmił Leon De Beer, pracownik naukowy na NTNU.
Leoni Van der Vaart, posiadająca tytuł pracownika naukowego na tym samym wydziale, zauważyła: „Jeżeli twoja praca przypomina alarm, którego nie można wyłączyć, to nie jest to stres ani gonitwa myśli, lecz niepokój”. Zaś Renzo Bianchi dodał: „Niepokój wiąże się z odczuwaniem zagrożenia i uwięzienia w sytuacji nie do zniesienia w pracy”.
Cała trójka, współdziałając z innymi naukowcami, zbadała częstotliwość występowania niepokoju związanego z pracą w czterech państwach. Stworzyli i zastosowali nowe narzędzie, które służy do rozpoznawania niepokoju związanego z pracą. Najlepszy wynik zanotowała Anglia – 3,6 proc. Norwegia uzyskała 4,2 proc. W USA wskaźnik oscylował w granicach 5,7 proc, najgorzej sytuacja przedstawiała się w Republice Południowej Afryki – 9,4 proc.
Według Norweskiego Urzędu Statystycznego w Norwegii pracuje blisko trzy miliony ludzi. Badanie NTNU sugeruje, że ponad 120 000 Norwegów może borykać się z niepokojem przejawiającym się w postaci zaburzeń snu, bólów mięśni, utraty pamięci lub kłopotów z koncentracją wywołanych pracą. U niektórych osób manifestują się dolegliwości somatyczne.
Badanie wykazało, że niepokój związany z pracą jest powiązany z wieloma czynnikami, takimi jak nieobecność spowodowana chorobą, wcześniejsze stany lękowe, przyjmowanie leków przeciwlękowych, słaby ogólny stan zdrowia oraz obniżona zdolność do pracy.
„Niepokój związany z pracą może wynikać z lęku w różnych sferach życia, w tym w środowisku pracy. Lecz nierzadko po raz pierwszy ujawnia się w pracy. Przyczyną może być mobbing ze strony przełożonego, molestowanie seksualne, traumatyczne incydenty, które zagrażają życiu lub poważne niepowodzenie związane z zadaniem zawodowym” – wyjaśnił Bianchi.
Autorzy wyszczególnili w odniesieniu do Norwegii pięć głównych determinantów mających wpływ na niepokój związany z pracą. Są to: mobbing i kultura nacechowana brakiem poszanowania, dysharmonia między życiem zawodowym a osobistym, brak niezależności w wykonywaniu obowiązków, deficyt wsparcia psychologicznego ze strony kierownictwa oraz niepewność co do przyszłego standardu życia spowodowana niestabilnością w miejscu pracy.
Niektóre osoby decydują się na zwolnienie lekarskie z powodu niepokoju związanego z pracą. Inni wciąż kontynuują pracę mimo odczuwanego niepokoju, jednakże doświadczają jego konsekwencji.
„Problem z niepokojem polega na tym, że zaczynasz odczuwać strach przed samym niepokojem. To zaklęty krąg, który ciężko przerwać. Jeśli czujesz się zagrożony w pracy, rzadziej bierzesz na siebie odpowiedzialność. Możesz zacząć omijać sytuacje, które wywołują niepokój – na przykład rezygnacja z awansu, ponieważ jest on powiązany z wystąpieniami publicznymi lub przewodzeniem spotkaniom” – objaśnił Bianchi.
Jego zdaniem niepokój może skutkować tym, że ludzie nie rezygnują z zatrudnienia i nie poszukują nowych możliwości, które mogłyby wiązać się z bardziej satysfakcjonującymi wyzwaniami i lepszymi zarobkami.
Bianchi nakłaniał również do poszukiwania wsparcia, gdy odczuwa się niepokój związany z pracą. „Radzenie sobie z niepokojem samodzielnie jest przeważnie bardzo trudne. Może być konieczna psychoterapia – dzięki intensywnej pracy efekty można osiągnąć stosunkowo szybko” – oznajmił Bianchi.
Przestrzega przed kadrą kierowniczą i pracodawcami, którzy bagatelizują niepokój związany z pracą. „Posiadanie zatrudnienia jest zazwyczaj opisywane jako element sprzyjający dobremu zdrowiu psychicznemu, lecz okazuje się, że ten obraz jest bardziej skomplikowany. U wielu osób to samo środowisko pracy może prowadzić do wyniszczających zaburzeń psychicznych. Bardzo ważne jest, abyśmy częściej o tym mówili, by ludzie mieli świadomość, że nie są osamotnieni – podsumował.
Paweł Wernicki(PAP)
pmw/ bar/
