Prezydent Donald Trump poinformował, że zwalnia gubernator Rezerwy Federalnej Lisę Cook.
Ten bezprecedensowy krok stanowiłby ostrą eskalację w jego walce o większą kontrolę nad instytucją finansową, która od dawna była uważana za niezależną od bieżącej polityki.
Pan Trump poinformował w liście opublikowanym na swojej platformie Truth Social, że natychmiast usuwa panią Cook ze stanowiska z powodu oskarżeń o popełnienie oszustwa związanego z kredytem hipotecznym.
Pani Cook powiedziała w poniedziałek wieczorem, że nie ustąpi ze stanowiska.
„Prezydent Trump rzekomo zwolnił mnie z powodu »słusznego powodu«, mimo że prawo nie przewiduje takiego powodu, i nie ma do tego uprawnień” – napisała w oświadczeniu przesłanym e-mailem. „Nie zrezygnuję”.
Bill Pulte, nominowany przez Trumpa członek agencji regulującej działalność gigantów rynku kredytów hipotecznych Fannie Mae i Freddie Mac, wysunął te oskarżenia w zeszłym tygodniu.
Twierdził, że pani Cook w 2021 roku zgłosiła dwa główne miejsca zamieszkania – w Ann Arbor w stanie Michigan i Atlancie – aby uzyskać lepsze warunki kredytu hipotecznego. Oprocentowanie kredytów hipotecznych jest często wyższe w przypadku drugich domów lub domów kupowanych pod wynajem.
Decyzja Trumpa prawdopodobnie zapoczątkuje rozległą batalię prawną, która najpewniej trafi do Sądu Najwyższego i może zakłócić rynki finansowe. Kontrakty terminowe na akcje nieznacznie spadły w poniedziałek wieczorem, podobnie jak dolar w stosunku do innych głównych walut.
Jeśli panu Trumpowi uda się usunąć panią Cook ze składu zarządu, może to podważyć niezależność polityczną Rezerwy Federalnej, która jest uważana za kluczową dla jej zdolności do walki z inflacją, gdyż pozwala na podejmowanie niepopularnych kroków, takich jak podnoszenie stóp procentowych.
Jeśli inwestorzy na rynku obligacji zaczną tracić wiarę w to, że Rezerwa Federalna będzie w stanie kontrolować inflację, zaczną żądać wyższych stóp procentowych za posiadanie obligacji, co podniesie koszty kredytów hipotecznych, pożyczek samochodowych i pożyczek dla przedsiębiorstw.
Pani Cook zatrudniła Abbego Lowella, znanego prawnika z Waszyngtonu. Pani Lowell stwierdziła, że „odruch zastraszania Trumpa jest wadliwy, a jego żądania nie mają żadnej odpowiedniej procedury, podstawy ani podstawy prawnej”, dodając: „Podejmiemy wszelkie niezbędne działania, aby zapobiec jego próbie popełnienia czynu zabronionego”.
Pani Cook została powołana do zarządu Rezerwy Federalnej przez ówczesnego prezydenta Joe Bidena w 2022 roku i jest pierwszą czarnoskórą kobietą na tym stanowisku. Była stypendystką Marshalla i uzyskała dyplomy Uniwersytetu Oksfordzkiego i Spelman College. Wykładała na Uniwersytecie Stanowym Michigan oraz w Kennedy School of Government na Uniwersytecie Harvarda.
Jej nominacja spotkała się ze sprzeciwem większości senatorów Partii Republikańskiej i została zatwierdzona stosunkiem głosów 50-50, a remis rozstrzygnęła ówczesna wiceprezydent Kamala Harris.
Prawo pozwala prezydentowi zwolnić członka zarządu Rezerwy Federalnej „z ważnego powodu”, co zazwyczaj oznacza jakieś wykroczenie lub zaniedbanie obowiązków. Prezydent nie może zwolnić członka zarządu wyłącznie z powodu różnic zdań w sprawie polityki stóp procentowych.
Jak twierdzą eksperci prawni, ustalenie powodu wydalenia z urzędu zazwyczaj wymaga przeprowadzenia pewnego rodzaju postępowania, które pozwoliłoby pani Cook odpowiedzieć na zarzuty i przedstawić dowody, co w tym przypadku nie miało miejsca.
„Jest to proceduralnie nieważne usunięcie w świetle ustawy” – powiedział Lev Menand, profesor prawa na wydziale prawa Uniwersytetu Columbia i autor książki The Fed Unbound opisującej działania Rezerwy Federalnej podczas pandemii COVID-19.
Pan Menand dodał, że zwolnienia z uzasadnionej przyczyny są zazwyczaj związane z niewłaściwym postępowaniem w trakcie sprawowania urzędu, a nie z prywatnym przewinieniem mającym miejsce przed powołaniem urzędnika.
„To nie jest osoba skazana za przestępstwo” – powiedział pan Menand. „To nie jest ktoś, kto nie wykonuje swoich obowiązków”.
