Unia Europejska zatwierdza zwiększone wydatki na obronę. Piętnaście państw, w tym Polska, skorzysta na specjalnym złagodzeniu przepisów budżetowych. Tego samego dnia UE przedłuża również operację wojskową w Afryce, przeznaczając na nią ponad 11 mln euro.
/ 123RF/PICSEL
W obliczu eskalacji napięć geopolitycznych i konieczności wzmocnienia zdolności obronnych Unia Europejska zmierza w kierunku zwiększonej elastyczności finansowej w kwestiach bezpieczeństwa. Decyzja Rady UE z 8 lipca wskazuje, że Unia jest gotowa dostosować swoje ramy budżetowe do nowych okoliczności.
UE łagodzi przepisy dotyczące wydatków na obronę. Polska wśród 15 krajów
8 lipca Rada Unii Europejskiej uruchomiła tzw. klauzulę ucieczki dla 15 państw, w tym Polski. Pozwala to na zwolnienie wydatków na obronę w tych państwach z ograniczeń budżetowych UE – takich jak 3-procentowy limit deficytu i 60-procentowy próg długu w stosunku do PKB. Informację tę podała Polska Agencja Prasowa, powołując się na decyzję Rady UE.
W rezultacie Polska , a także Litwa, Czechy, Węgry i Finlandia, między innymi, będą miały większą swobodę fiskalną, aby zwiększyć swoje budżety bezpieczeństwa . Ma to na celu umożliwienie państwom członkowskim szybszej reakcji na zmieniający się krajobraz geopolityczny i związane z nim zagrożenia.
Reklama
„W tym krytycznym momencie priorytetowe traktowanie inwestycji w nasze zdolności obronne jest niezbędne. Dzisiejsza aktywacja krajowej klauzuli wyjścia umożliwi państwom członkowskim zwiększenie wydatków na obronę przy jednoczesnym zapewnieniu zrównoważonych finansów publicznych ”, stwierdziła Stephanie Lose, duńska minister gospodarki, cytowana w komunikacie prasowym Rady UE.
Na czym polega aktywacja klauzuli wyjścia?
Rada Unii Europejskiej ogłosiła we wtorek w oświadczeniu, że aktywowana klauzula ucieczki dotycząca wydatków na obronę będzie obowiązywać przez cztery lata . Zgodnie z tym postanowieniem państwa członkowskie mogą zwiększyć wydatki na obronę z elastycznością budżetową do 1,5 procent PKB.
W praktyce oznacza to, że Komisja Europejska i Rada UE mogą zdecydować się nie wszczynać nowej procedury nadmiernego deficytu dla 15 krajów objętych klauzulą, nawet jeśli przekroczą one zatwierdzoną maksymalną trajektorię wydatków netto ustaloną przez Radę. Warunkiem jest, że przekroczenia te muszą wynikać ze zwiększonych wydatków na obronę.
Rada podkreśliła jednocześnie, że w przypadku wszystkich pozostałych kategorii wydatków państwa członkowskie są nadal zobowiązane do przestrzegania unijnych przepisów budżetowych i wdrażania wytycznych dotyczących reformy zarządzania gospodarczego, niezależnie od aktywacji klauzuli.
Jak podkreślono w komunikacie prasowym, zastosowanie tej nowej elastyczności ma na celu znaczne wzmocnienie zdolności obronnych i bezpieczeństwa całej Unii Europejskiej . Ma również na celu zwiększenie ochrony obywateli, zmniejszenie zależności strategicznych, zajęcie się istotnymi niedociągnięciami w wyposażeniu sił zbrojnych i wzmocnienie europejskiej bazy technologicznej i przemysłowej w sektorze obronnym.
Obrona na czele priorytetów Europy
Tego samego dnia Rada UE ogłosiła również przedłużenie misji wojskowej w Republice Środkowoafrykańskiej (EUTM RCA) do 19 września 2026 r. Na kontynuację tych operacji przeznaczono 11,4 mln euro . Misja zapewnia szkolenie lokalnym siłom zbrojnym i od momentu jej rozpoczęcia w 2016 r. przeszkoliła prawie 9500 żołnierzy.
Obie decyzje pokazują, że UE coraz bardziej priorytetowo traktuje bezpieczeństwo – zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne.
Agata Jaroszewska
Odtwarzacz wideo wymaga włączonej obsługi JavaScript w przeglądarce. Polsat News
