Obecnie ZUS wypłaca zasiłki chorobowe od 34. dnia zwolnienia lekarskiego. W przypadku osób powyżej 50. roku życia okres ten rozpoczyna się wcześniej, konkretnie od 15. dnia choroby. Co się jednak stanie, jeśli stosunek pracy zostanie rozwiązany? Czy ZUS będzie nadal wypłacał zasiłki chorobowe po zakończeniu zatrudnienia? Wyjaśniamy tę kwestię.
/ 123rf.com / 123RF/PICSEL
Osoby zatrudnione na podstawie umów na czas określony mogą się zastanawiać, czy ZUS zapewnia świadczenia chorobowe po zakończeniu zatrudnienia. Dotyczy to również osób, których miejsca pracy doświadczyły masowych zwolnień lub pracowników firm, które zbankrutowały. Kto ma prawo do zasiłku chorobowego w takich sytuacjach?
Zasiłek chorobowy po utracie pracy? Tak, ale z warunkami
ZUS może zapewnić zasiłek chorobowy po rozwiązaniu stosunku pracy . Warunkiem jest, aby zwolnienie lekarskie trwało nieprzerwanie co najmniej 30 dni i rozpoczęło się nie później niż 24 dni po rozwiązaniu stosunku pracy. Wyjątek stanowią choroby zakaźne, oznaczone kodem E , które mogą ujawnić się do 3 miesięcy po utracie pracy. Wynika to z faktu, że choroby oznaczone tym kodem mogą rozwijać się w organizmie przez okres dłuższy niż dwa tygodnie. Kwestię tę regulują przepisy określone w art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Reklama
Z tego wynika, że możemy ubiegać się o zasiłek chorobowy nie tylko wtedy, gdy nasza umowa kończy się, gdy jesteśmy chorzy. Dotyczy to również sytuacji, gdy lekarz wystawił zwolnienie lekarskie w ciągu 14 dni od zakończenia stosunku pracy . Choroba musi trwać ponad 30 dni.
Jak obliczany jest zasiłek chorobowy po rozwiązaniu stosunku pracy?
Podstawą obliczenia świadczenia jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających ustanie ubezpieczenia chorobowego . Sytuacja ta jest podobna do sytuacji w przypadku standardowego zwolnienia lekarskiego w trakcie aktywnego zatrudnienia. Zasiłek chorobowy po ustaniu stosunku pracy wynosi 80 proc. tej wyliczonej podstawy . Istnieją wyjątki: jeśli dana osoba jest hospitalizowana, jest w ciąży lub uległa wypadkowi w drodze do pracy, stawka wzrasta do 100 proc. Maksymalny limit wypłaty nie może przekroczyć przeciętnego wynagrodzenia krajowego, które szacuje się na ok. 7000 zł brutto w 2025 r . ZUS w całości pokrywa świadczenie, ponieważ pracodawca nie wpłaca już składek do systemu wypłat po ustaniu stosunku pracy.
Jak ubiegać się o zasiłek chorobowy po utracie pracy?
Wbrew powszechnemu przekonaniu, zasiłek chorobowy nie jest przyznawany automatycznie po zakończeniu zatrudnienia. Osoba, która straciła pracę i jest na zwolnieniu lekarskim, musi samodzielnie złożyć wniosek do ZUS . Podstawowym wymaganym dokumentem jest formularz ZAS-53 , który jest wnioskiem o zasiłek chorobowy. Należy do niego dołączyć zaświadczenie lekarskie (e-ZLA) lub jego wydruk, jeśli nie zostało ono automatycznie przesłane przez lekarza do ZUS. W niektórych sytuacjach wymagane jest również oświadczenie na formularzu Z-10 , potwierdzające brak prawa do ubezpieczenia.
Wniosek można złożyć osobiście w najbliższej placówce ZUS, za pośrednictwem poczty lub drogą elektroniczną za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE). Lekarz wystawiający zwolnienie lekarskie po rozwiązaniu stosunku pracy przekazuje zaświadczenie byłemu pracodawcy pacjenta. ZUS jest zobowiązany do rozpatrzenia wypłaty świadczenia w ciągu 30 dni od złożenia kompletnej dokumentacji. Wskazane jest, aby nie został przekroczony 6-miesięczny okres przedawnienia, liczony od zakończenia okresu, za który przysługuje świadczenie.
Jak długo można pobierać zasiłek po utracie pracy?
Zasiłek chorobowy po ustaniu stosunku pracy może być przyznany maksymalnie przez 91 dni. Limit ten jest dyktowany przez art. 8 ust. 2 ustawy o świadczeniach. Istnieją jednak wyjątki. Kobiety w ciąży i osoby chore na gruźlicę mogą otrzymywać zasiłek przez 270 dni , w trakcie których ZUS zapewni je po utracie pracy. Natomiast standardowy maksymalny okres pobierania zasiłku wynosi 182 dni, pod warunkiem, że dana osoba pozostaje ubezpieczona. Po zakończeniu okresu zasiłku chorobowego można ubiegać się o świadczenie rehabilitacyjne, jeśli dalsze leczenie rokuje na odzyskanie zdolności do pracy.
Kto nie otrzyma zasiłku chorobowego z ZUS?
Istnieją przypadki, w których ZUS może odmówić wypłaty zasiłku chorobowego po zakończeniu stosunku pracy . Taka odmowa może mieć miejsce, gdy:
- choroba rozpoczęła się później niż 14 dni po ustaniu stosunku pracy (lub 3 miesiące w przypadku choroby zakaźnej),
- pomiędzy kolejnymi zwolnieniami lekarskimi występowała przerwa trwająca dłużej niż 1 dzień,
- osoba uprawniona otrzymuje już emeryturę, rentę lub inne świadczenia,
- podjął nową pracę lub rozpoczął działalność gospodarczą podlegającą ubezpieczeniu chorobowemu.
W przypadku negatywnej decyzji istnieje możliwość odwołania się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych za pośrednictwem ZUS – w terminie 30 dni od otrzymania decyzji.
Przeczytaj także:
