Od nowego roku zmieniają się przepisy dotyczące podatku od nieruchomości. Szykuje się bardzo istotna zmiana dla właścicieli garaży i miejsc postojowych.
Rząd przyjął przepisy zmierzające do ujednolicenia stawek podatkowych za takiej powierzchnie. Dotyczy to jednak wyłącznie miejsc postojowych znajdujących się w bryle budynków mieszkalnych, a nie garaży wolnostojących czy też przynależnych do budynków o innym przeznaczeniu niż mieszkaniowe. Część właścicieli miejsc garażowych/postojowych może tym samym liczyć na niższe stawki podatku od nieruchomości.
Chodzi o ustawę z 19 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej opublikowana 29 listopada 2024 r. w Dzienniku Ustaw. Wprowadza ona ujednolicenie w opodatkowaniu garaży, jednak wyłącznie takich, które znajdują się w budynkach mieszkalnych.
Jak przypominają eksperci portalu GetHome.pl, do tej pory było tak, że właściciele np. miejsc postojowych w garażach wielostanowiskowych w budynkach wielorodzinnych płacili różne stawki podatku, w zależności od tego, czy hala garażowa jest wyodrębniona jako oddzielna nieruchomość, czy nie. W pierwszym wariancie hala garażowa jest traktowana jako tzw. inna nieruchomość. W 2024 stawka podatku od innych nieruchomości wynosiła 11,17 zł/mkw. (w 2025 maksymalna stawka będzie wynosić 11,48 zł/mkw.). Z kolei jeśli garaż nie jest wyodrębniony jako osobna nieruchomość i w sensie prawnym należy np. do części wspólnej budynku wielorodzinnego lub do domu jednorodzinnego, w którego bryle się znajduje, wówczas stawka podatku wynosi tyle samo, co za budynki mieszkalne, czyli w 2024 roku 1,15 zł/mkw., a w 2025 maksymalna stawka wzrośnie do 1,19 zł/mkw.
Ten stan prawny, w którym za powierzchnie o de facto tym samym przeznaczeniu, nalicza się różne stawki podatku, został zakwestionowany. Obecny stan prawny powoduje, że powierzchnie faktycznie należące do budynku mieszkalnego i niewykorzystywane na cele prowadzenia działalności gospodarczej mają drastycznie różne stawki podatku. Jeśli garaż jest wyodrębniony jako osobna nieruchomości (ma założoną księgę wieczystą) wówczas, przy obecnym stanie prawny, podatnik płaci blisko dziesięciokrotnie wyższy podatek niż inny podatnik, którego miejsce garażowe takiej księgi wieczystej nie ma.
Trybunał Konstytucyjny mówi "nie"
Zmiana, która ma ujednolicić stawki podatku za garaże znajdujące się w bryłach budynków mieszkalnych (wielo-i jednorodzinnych), nie jest prezentem od rządzących, a koniecznością. Wymusza ją wyrok Trybunału Konstytucyjnego z października 2023. Trybunał w dniu 18.10.2023 r., (SK 23/19) zdecydował, że garaże umiejscowione w budynkach mieszkalnych, mimo faktu posiadania odrębnej księgi wieczystej, nie powinny być opodatkowane wyższą stawką niż mieszkanie w tym samym budynku.
Obecnie na mocy nowych przepisów stawki będą ujednolicone. Zgodnie z nowymi przepisami za część mieszkalną budynku będzie się uznawać także pomieszczenie przeznaczone do przechowywania pojazdów, niezależnie od tego, czy są one wyodrębnione jako osobne nieruchomości, czy nie.
Tak więc osoby, które do tej pory płaciły podwyższone stawki podatku, np. za garaż w bryle domu jednorodzinnego, czy miejsce w garażu wielostanowiskowym w budynku wielorodzinnym, teraz zapłacą znacznie mniej.
Ministerstwo Finansów zaznacza, że w tym celu nie trzeba składać żadnych formularzy podatkowych. Pierwotnie taki wariant zakładano. Właściciele garaży przynależnych do mieszkań mieli składać aktualizacje formularzy IN-1, które złożyli przy nabyciu mieszkania. W ostatecznej wersji przepisów zrezygnowano jednak z takiego rozwiązania. Obecnie to wyłącznie w gestii gmin, na podstawie ich informacji o przeznaczeniu budynków będzie naliczenie odpowiedniej, czyli obniżonej stawki podatku. Zwolnienie ze złożenia formularza IN-1 dotyczy jednak wyłącznie tych podatników, którzy taki formularz złożyli już wcześniej.
Garaże wolnostojące – podatek bez zmian
Na łagodniejsze potraktowanie przez fiskusa nie mają natomiast co liczyć właściciele garaży wolnostojących. Ich sytuacja się nie zmienia. Właściciele garaży murowanych, niebędących częścią budynku mieszkalnego, a stanowiących osobny budynek, zapłacą wg stawki za kategorię „pozostałe” – a więc od nowego roku 11,48 zł/mkw. Opodatkowanie dotyczy także tzw. blaszaków, czyli garaży z blachy, o ile ich powierzchnia przekracza 35 mkw.
Warto zaznaczyć, że niższy podatek nie będzie dotyczyć również właścicieli garaży w budynkach przeznaczonych na działalność gospodarczą (także w budynkach mieszkalnych, których cześć jest przeznaczona na taką działalność). Dla nich stawka podatku w 2025 roku wyniesie 34 zł/mkw.
Marcin Moneta
