Przyjęcie spadku po osobie zmarłej zwykle odbywa się wskutek procesu nazywanego postępowaniem spadkowym. Owe postępowanie jest niezbędne w celu dopełnienia wszelkich formalności związanych z rozdysponowaniem majątku po spadkodawcy. W jaki sposób przebiega i na co uważać, by uniknąć problemów przy dziedziczeniu?
/123rf.com /123RF/PICSEL
Czym jest postępowanie spadkowe i ile trwa?
Na wstępie warto wiedzieć, że dziedziczenie spadku po zmarłym może odbywać się na drodze ustawy (dziedziczenie ustawowe) lub pozostawionego przez spadkodawcę testamentu. Jeżeli spadkodawca nie przygotował przed śmiercią rzeczonego dokumentu, to wówczas kolejność dziedziczenia jest określona mocą ustawy.
W obydwóch przypadkach wymagane jest nabycie spadku przez złożenie stosownego oświadczenia, a także formalne potwierdzenie praw do rzeczonego spadku. Odbywa się to w trakcie postępowania sądowego bądź notarialnego.
Reklama
Ile trwa postępowanie spadkowe? To zależy. W przypadku postępowania notarialnego sprawa jest szybsza – zwykle trwa nie dłużej niż 2 tygodnie. Jeśli chodzi o postępowanie w sądzie, to wówczas niezbędne okazuje się wyznaczenie terminu rozprawy. W zależności od konkretnego sądu może to zająć nawet 6 miesięcy od momentu, w którym został złożony wniosek.
Jak przebiega postępowanie u notariusza?
Nabycie spadku może nastąpić u notariusza w ramach aktu poświadczenia dziedziczenia. Wówczas do kancelarii trzeba dostarczyć niezbędne dokumenty takie jak skrócony odpis zgonu, oryginał bądź kopię testamentu (o ile istnieje), a także skrócone odpisy aktu urodzenia.
Notariusz w obecności spadkobierców przygotowuje protokół dziedziczenia, a potem, na podstawie tego protokołu, akt poświadczenia dziedziczenia. Dokument staje się prawomocny wtedy, gdy zostanie zarejestrowany w elektronicznym Rejestrze Spadkowym.
Jak przebiega postępowanie na drodze sądowej?
Jeżeli pomiędzy spadkobiercami nie ma zgody co do podziału spadku, to wtedy postępowanie odbywa się na drodze sądowej. Wówczas osoby zainteresowane nabyciem masy spadkowej muszą złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku do sądu rejonowego właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Konieczne okazuje się uiszczenie opłaty sądowej oraz opłaty za wpis w Rejestrze Spadkowym.
W trakcie postępowania spadkowego sąd ustala krąg spadkobierców oraz ich udział w masie spadkowej (w sytuacji, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu). Na koniec wydawane jest postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku.
Jak nie odziedziczyć długów po zmarłym?
W wielu przypadkach okazuje się, że w skład masy spadkowej spadkodawcy wchodzą również długi. W jaki sposób uniknąć problemów z odziedziczeniem zadłużenia? Osoba powołana do spadku powinna złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku lub o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
W pierwszym przypadku dana osoba nie staje się spadkobiercą, jednak trzeba pamiętać, że spadek może przejść wówczas na jej dzieci, które również powinny go odrzucić, by uniknąć długów. Jeśli chodzi o przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, to w takiej sytuacji spadkobierca odpowiada za odziedziczone długi jedynie do wartości odziedziczonego majątku.
Ryzyko odziedziczenia długów jest większe, jeżeli dziedziczymy spadek po nieznanym krewnym. W takiej sytuacji warto najpierw sprawdzić, czy w skład spadku wchodzi zadłużenie. Można to zrobić sporządzając spis inwentarza, dzięki któremu określa się wartość majątku i długów spadkodawcy. Pomaga to ocenić, czy opłaca nam się przyjąć spadek.
