Wsparcie finansowe od krewnego jest często postrzegane jako kwestia osobista. Niemniej jednak istnieją przepisy nakładające na pożyczkobiorcę określone obowiązki, a ich zaniedbanie może prowadzić do poważnych konsekwencji podatkowych. Jakie są kluczowe kwestie, które należy zrozumieć, jeśli chodzi o pożyczki od rodziny?
/ 123RF/PICSEL
Pożyczka rodzinna – kto odpowiada za podatek?
Wiele osób łączy pożyczkę od rodziny z nieformalną pomocą. W rzeczywistości jednak urząd skarbowy traktuje ją podobnie jak każdą standardową umowę pożyczkową i często wymaga zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC).
Podatek PCC naliczany od pożyczki wynosi 0,5% jej kwoty i, co najważniejsze, to pożyczkobiorca – osoba otrzymująca środki – ponosi za nią odpowiedzialność. Musi on zgłosić pożyczkę do urzędu skarbowego i uiścić podatek, chyba że jest zwolniony z podatku.
Jeśli więc zaciągniemy pożyczkę od rodziców, rodzeństwa, dziadków, dzieci czy małżonka, to teoretycznie możemy uniknąć podatku, pod warunkiem spełnienia pewnych formalności.
Kiedy pożyczka rodzinna jest zwolniona z podatku? Najważniejsze punkty do zapamiętania
Polskie prawo oferuje pełne zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) w przypadku pożyczek udzielonych najbliższej rodzinie. Zwolnienie to obejmuje między innymi małżonków, rodziców, dzieci, rodzeństwo, dziadków i wnuków. Aby skorzystać z tej ulgi, należy spełnić rygorystyczne wymogi formalne, a brak choćby jednego z nich może skutkować zakwalifikowaniem pożyczki przez urząd skarbowy jako innej transakcji podlegającej opodatkowaniu.
Reklama
Podstawowym warunkiem uzyskania zwolnienia z podatku od pożyczki rodzinnej jest zgłoszenie tego faktu do urzędu skarbowego poprzez złożenie formularza PCC-3 w ciągu 14 dni od daty zawarcia umowy. Niezgłoszenie otrzymania pożyczki w tym terminie skutkuje utratą prawa do zwolnienia z podatku.
Kolejnym często pomijanym warunkiem jest sposób przekazania środków. Pieniądze muszą zostać przesłane pożyczkobiorcy przelewem bankowym lub przekazem pocztowym. Dlaczego jest to konieczne? W przypadku kontroli konieczne jest wykazanie, że pożyczka została rzeczywiście przekazana na określoną kwotę i w uzgodnionym terminie. Zatem przekazanie gotówki bezpośrednio unieważnia prawo do zwolnienia podatkowego, niezależnie od tego, czy pożyczkodawcą jest rodzic, małżonek lub rodzeństwo, a nawet jeśli istnieje pisemna umowa.
Co się stanie, jeśli nie zgłoszę pożyczki rodzinnej do urzędu skarbowego?
Niezgłoszenie pożyczki do urzędu skarbowego w wyznaczonym terminie automatycznie skutkuje utratą prawa do zwolnienia z podatku. Pożyczkobiorca będzie wówczas zobowiązany do zapłaty podatku PCC od otrzymanej kwoty pożyczki. Jeśli pożyczkobiorca nie uiści podatku, a urząd skarbowy zidentyfikuje transakcję, zakwalifikuje ją jako podlegającą opodatkowaniu i naliczy tzw. stawkę karną. Oznacza to, że zamiast standardowego podatku w wysokości 0,5% wartości pożyczki, pożyczkobiorca będzie musiał zapłacić wysoki podatek w wysokości 20%.
Należy również pamiętać, że urząd skarbowy nie ma obowiązku przeprowadzania szczegółowego dochodzenia w sprawie pożyczki. Informacje na ten temat mogą pojawić się podczas niezwiązanych z nią kontroli, takich jak badanie transakcji na rachunku bankowym, weryfikacja źródeł finansowania zakupu nieruchomości czy analiza zeznań podatkowych.
WB
