Chociaż targany wojnami świat zbroi się po zęby, globalne przychody ze sprzedaży broni spadły w ubiegłym roku po raz pierwszy od 7 lat.
Pomimo konfliktów trwających na świecie w 2022 roku, przychody ze sprzedaży broni osiągnięte przez 100 największych koncernów militarnych spadła po raz pierwszy od 2015 roku, kiedy swoje statystyki na ten temat zaczął prowadzić Sztokholmski Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem (SIPRI). Organizacja obliczyła, że przychody czołowych spółek produkujących broń sięgnęły w ubiegłym roku 597 mld dolarów, co oznaczało spadek o 3,5% względem 2021 roku.
Jak zwracają uwagę badacze SIPRI, za obniżenie statystyk odpowiadały przede wszystkim firmy ze Stanów Zjednoczonych. Branża zbrojeniowa borykała się tam z rosnącymi kosztami produkcji, niedoborem pracowników oraz nowymi zakłóceniami w łańcuchach dostaw po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Jednocześnie wiele firm, szczególnie z USA, osiągnęło rekordowe wolumeny zamówień, na których realizację potrzeba jednak czasu.
Przychody 100 największych spółek zbrojeniowych – ostatnie 7 lat (Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI))
Autorzy raportu zwrócili uwagę, że wojna w Ukrainie wpłynęła przede wszystkim na wzrost popytu po stronie producentów amunicji i pojazdów opancerzonych. Sprzęt potrzebny w wojnie na wyniszczenie nie należy do najdroższych komponentów uzbrojenia. Ponadto duża część pomocy udzielonej Ukrainie pochodziła z magazynów wojska, a nie bieżącej produkcji, przez co miała ograniczony wpływ na przychody koncernów.
USA i Europa
Przychody 42 amerykańskich firm obronnych znajdujących się na liście zmniejszyły się o 7,9% rdr. do 302 mld dolarów. Z USA wywodzi się pierwsze pięć największych koncernów zbrojeniowych świata, na których czele znajduje się Lockheed Martin Corp. Spółka osiągnęła w zeszłym roku przychody na poziomie 65 mld dolarów. Firmy zbrojeniowe z USA odpowiadały za 51% przychodów wygenerowanych przez koncerny z listy SIPRI.
26 europejskich producentów broni zwiększyło swoje przychody o 0,9% do 121 mld dolarów w 2022 r. Wśród nich prym wiodły spółki z Francji. Sam Tales, sklasyfikowany na 17. miejscu listy, wygenerował 9,1 mld dol. przychodów ze sprzedaży broni, co odpowiada łącznemu wynikowi wszystkich 4 niemieckich koncernów ujętych w zestawieniu. Na uwagę zasługuje wynik Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Przychody ze sprzedaży broni osiągnięte przez PGZ wzrosły o 14% rdr. do 1,4 mld dol.
Wybrani producenci broni z państw NATO (SIPRI)
Azja, Oceania i Chiny
22 firmy z Azji i Oceanii, które znalazły się na liście 100 największych producentów uzbrojenia, osiągnęły w ubiegłym roku przychody na poziomie 134 mld dolarów (wzrost o 3,1% rdr.). Był to drugi rok z rzędu, kiedy reprezentanci tego regionu wyprzedzili pod tym względem spółki z Europy. Eksperci SIPRI zwrócili uwagę, że firmy zbrojeniowe z Azji i Oceanii utrzymują duże moce produkcyjne i mogą w bardzo szybkim tempie powiększyć realizowane zamówienia. Dzieje się tak przez liczne napięcia polityczne i zagrożenia dla bezpieczeństwa w regionie – w tym sąsiedztwo Korei Północnej czy groźbę wybuchu wojny o Tajwan.
Wśród 100 największych spółek zbrojeniowych świata znalazło się 8 chińskich firm, z czego trzy trafiły do pierwszej dziesiątki rankingu. Ich przychody wyniosły łącznie 108 mld dolarów, co stanowiło 18% całkowitej sprzedaży broni na świecie. Chiny zajęły więc drugie miejsce na podium państw, których spółki zarobiły najwięcej na sprzedaży broni w 2022 roku. Największym chińskim koncernem zbrojeniowym jest China North Industries Group Corporation Limited (NORINCO), który poza bronią produkuje również m.in. samochody, motocykle i chemikalia.
20 największych spółek zbrojeniowych na świecie w 2022 roku (SIPRI)
Bliski Wschód
Regionem, z którego pochodziły spółki zbrojeniowe najszybciej zwiększające przychody, był Bliski Wschód. Mowa tu o tureckich oraz izraelskich firmach. 7 reprezentantów regionu na liście 100 największych spółek zbrojeniowych świata wygenerowało łącznie 17,9 mld dolarów zysku, co oznacza wzrost o 11% rok do roku.
Wśród reprezentantów Turcji znalazły się 4 koncerny, które zwiększyły przychody o 22% do 5,5 mld dol. Na liście top 100 po raz pierwszy pojawiła się firma Baykar. Producent dronów Bayraktar TB-2 zwiększył przychody o 94% rdr. do 1,5 mld dol. Był to największy wzrost wśród wszystkich spółek zaklasyfikowanych w zestawieniu.
Pozostając na Bliskim Wschodzie, za pozostałą część tortu odpowiadały 3 izraelskie spółki, które osiągnęły na sprzedaży broni przychody w wysokości 12,4 mld dolarów, notując wzrost zysków o 6,5% rdr. Największym koncernem zbrojeniowym z Izraela jest Elbit Systems – producent elektroniki obronnej i dronów zaklasyfikowany na 24 miejscu listy SIPRI.
Rosja
Blokada informacyjna znacząco utrudnia ocenę przychodów rosyjskiej zbrojeniówki. Jak zwrócili uwagę autorzy raportu SIPRI, brak przejrzystości przeszkadzał już w sporządzeniu poprzednich raportów. Po rosyjskiej napaści na Ukrainę dostęp do danych stał się jeszcze bardziej ograniczony. M.in. przez to na liście 100 największych koncernów zbrojeniowych świata znalazły się jedynie dwie spółki z Rosji.
Rostec zaklasyfikowany na 10. miejscu rankingu miał osiągnąć w zeszłym 16,8 mld dolarów przychodu ze sprzedaży broni. Drugą ujętą w zestawieniu spółką z Rosji jest Zjednoczona Korporacja Stoczniowa. Łączne przychody obu rosyjskich firm, które trafiły na listę SIPRI, spadły rdr. o 12% do 20,8 mld dolarów.
