Osoby bez doświadczenia w wystąpieniach publicznych czasami mają wrażenie, że trema to cecha osobowości, której nie da się wyleczyć. W rzeczywistości oba te mity są mitami. Każdy może pokonać tremę, mimo że jest ona wpisana w nasze DNA.
Dlaczego boimy się publiczności?
Spojrzenia publiczności skierowane na mówcę są główną przyczyną dyskomfortu. Dla prehistorycznych ludzi skupiony wzrok oznaczał jedno: uwagę drapieżnika. Każda żywa istota instynktownie stara się unikać niebezpieczeństwa. Ludzie nie są wyjątkiem.
Rozumując, rozumiemy, że wystąpienia publiczne nie stanowią zagrożenia. Jednak nasze instynkty wyzwalają reakcję stresową, która powoduje ostry dyskomfort.
Jak tego nie robić
Pierwszą reakcją na zagrożenie jest ucieczka, schowanie się jak najdalej. Oczywiście, nie da się uciec z podium ani schować przed publicznością. Można jednak stworzyć „przytulną dziurę”, zbudować wyimaginowany mur i w jakiś sposób osłonić się przed publicznością.
Barierą staje się koncentracja uwagi i spojrzenia na materiałach raportu, slajdach, szczegółach wnętrza, a nie na odbiorcach.
„Zabawa w chowanego” działa. Pomaga oszukać mózg i uspokoić się. Ale szkodzi celom mówcy, jakim jest wejście na podium. Nie ma pewniejszego sposobu na zepsucie prezentacji niż ignorowanie publiczności.
Jak pokonać strach, nie rezygnując ze swoich osiągnięć
Według Sarah Gershman, waszyngtońskiej trenerki mówców i profesor Uniwersytetu Georgetown, hojność pomaga pokonać tremę i wygłosić dobrą prezentację. Choć instynkt podpowiada nam, że powinniśmy jak najszybciej uciekać z podium, Gershman zaleca przeniesienie uwagi z „zagrożenia” na korzyść, jaką mówca może przynieść publiczności.
1. Przygotowując się do prezentacji, pomyśl o swoich odbiorcach.
Częstym błędem wielu mówców jest skupianie się na treści prezentacji. Temat jest niewątpliwie ważny. Ale jak przekazać informacje publiczności bez nawiązania kontaktu? Nadmierna szczegółowość jedynie utrudnia komunikację. To jak klocki muru między mówcą a publicznością.
Przygotowując prezentację, zastanów się, dla kogo jest przeznaczona. Kto będzie obecny na sali, dlaczego i czego potrzebuje? Przygotuj materiały do prezentacji, uwzględniając zarówno jawne, jak i ukryte potrzeby publiczności. Piękne, złożone slajdy i subtelne niuanse tematu podkreślają umiejętności i erudycję prezentera, a najważniejsze jest, aby dać słuchaczom to, po co przyszli.
2. Tuż przed występem wprowadź się w odpowiedni nastrój.
Umysł niedoświadczonego mówcy jest pełen negatywnych myśli i egocentrycznych przeczuć. Mówca jest w centrum uwagi publiczności. Obawiają się porażki i nieustannie rozpamiętują jej konsekwencje. Porażka jest nieunikniona, jeśli nie skupią się na potrzebach publiczności.
Powiedz swojemu umysłowi stanowczo: „Najważniejsza tu nie jestem ja, ale moja pomoc i dobro publiczności”. Trudno jest zmienić bieg wydarzeń za pierwszym razem. Z każdą kolejną prezentacją jest łatwiej.
3. Mów patrząc w oczy.
Publiczność składa się z indywidualnych słuchaczy. Mówienie „do każdego naraz” jest jak mówienie w pustkę. Najlepszym sposobem na nawiązanie kontaktu z każdym jest zwracanie się do niego indywidualnie.
Formułując myśl, skieruj ją do jednego, konkretnego słuchacza. Patrz mu w oczy, aż dokończysz zdanie. Kontakt wzrokowy z jedną osobą łączy całą publiczność, sprawiając, że wszyscy czują się, jakby mówca zwracał się bezpośrednio do nich.
Utrzymywanie kontaktu wzrokowego podczas prezentacji może zarówno ułatwić, jak i utrudnić pracę mówcy. Trudno jest patrzeć komuś w oczy, gdy instynkt podpowiada, żeby odwrócić wzrok. Jednocześnie większość ludzi woli przeprowadzić kilka rozmów w cztery oczy niż przemawiać przed dużą publicznością.
Instynktowny lęk przed wystąpieniami publicznymi powoduje napięcie nerwowe. Szczerość i chęć dzielenia się wiedzą z publicznością działają uspokajająco i relaksująco.
Życzymy udanego występu!
