Według wtorkowej publikacji „Aftenposten”, norweskie wojsko zdaje się wyrażać zainteresowanie wykorzystaniem nieczynnych tuneli, baraków oraz składów zlokalizowanych na wyspie Andoeya, które dziesięć lat temu, jako zbędny majątek, zostały przekazane osobom prywatnym. Ewentualny najem odnowionej bazy rozważają także Amerykanie.
Norweski biznesmen Terje Tinholt miał przeznaczyć 0,5 mln koron (około 180 tys. złotych) na zakup dawnej bazy Skarsteindalen w 2022 roku. Stał się posiadaczem budynków koszarowych, obiektów logistycznych oraz wydrążonej w skale hali o powierzchni dwóch boisk piłkarskich.
Budowa usytuowanego za kręgiem polarnym kompleksu Skarsteindalen rozpoczęła się pod koniec lat 50. XX wieku. Ogółem jej stworzenie pochłonęło równowartość obecnych 11 mld koron (ok. 4 mld złotych). Funkcjonowała jako baza norweskich sił zbrojnych w okresie „zimnej wojny”. Komory, umiejscowione kilkadziesiąt metrów pod zboczami góry, miały być odporne na atak nuklearny. Po upadku Układu Warszawskiego armia nie potrzebowała już placówki w Andoeyi. Kiedy lokalne władze nie zaakceptowały ulokowania tam ośrodka dla 200 osób ubiegających się o azyl, obiekty zostały przeznaczone na sprzedaż.
W ostatnich latach w Norwegii miało miejsce kilka zdarzeń, gdzie firmy związane z Moskwą oraz Pekinem przejmowały wycofane z użytku, lecz wciąż istotne dla obronności Norwegii, nieruchomości. Część bazy w Andoeyi nabyli Litwini, jednak ich działalność upadła, a sąd zarządził przymusową sprzedaż mienia.
„Zakupiłem Skarsteindalen, aby nie trafiła w ręce Rosjan lub Chińczyków” – oznajmił Tinholt w rozmowie z norweskim dziennikiem.
W pobliżu znajduje się norweski ośrodek lotów kosmicznych, mający na celu wzbogacenie możliwości amerykańskich kosmodromów. Tinholt zmodernizował bazę, aby mogła służyć jako zaplecze dla wojskowych dronów i odporne na zagrożenia zewnętrzne centrum AI.
Pentagon miał z entuzjazmem przyjąć ofertę wynajmu obiektu. Również norweska armia nie odrzuciła konceptu ponownego wykorzystania dawnej bazy. W odpowiedzi na zapytanie „Aftenposten" dotyczące planów odnośnie Skarsteindalen, agencja Forsvarsbygg, zarządzająca majątkiem wojskowym, zaznaczyła, że Norweskie Siły Zbrojne w północnej Norwegii „będą potrzebowały nowych nieruchomości”.
Z Oslo Mieszko Czarnecki (PAP)
cmm/ mal/
