W 2026 roku emeryci zauważą, że okres bezprecedensowej waloryzacji stopniowo dobiega końca. Rada Ministrów zatwierdziła plan oparty na minimalnym wskaźniku ustawowym, znoszący dodatkowe punkty procentowe, które wcześniej podwyższały wysokość świadczeń. Przyczyna? Brak konsensusu wśród uczestników dialogu społecznego i dążenie do ograniczenia wydatków rządowych. Jaka będzie wysokość waloryzacji w 2026 roku? Będzie niższa niż w latach ubiegłych.
/ 123RF/PICSEL
Rozporządzenie w sprawie indeksacji emerytur
Pod koniec lipca 2025 r. Rada Ministrów oficjalnie zatwierdziła wytyczne dotyczące waloryzacji emerytur i rent na 2026 r., przyjmując minimalną stawkę określoną w ustawie. Oznacza to , że świadczenia będą waloryzowane o pełną stopę inflacji z roku poprzedniego, wraz z dodatkowym 20% realnym wzrostem przeciętnego wynagrodzenia . Informacje te zostaną przekazane przez Główny Urząd Statystyczny na początku 2026 r., kiedy to zostanie ustalona ostateczna wartość waloryzacji emerytur i rent.
Reklama
Takie podejście jest znacznie mniej obciążające dla budżetu w porównaniu do rozwiązań stosowanych w czasach znacznych wzrostów płac i wysokiej inflacji, kiedy to rząd decydował się na podwyższenie wskaźnika powyżej progu prawnego.
Decyzja ta wynikała z braku konsensusu w Radzie Dialogu Społecznego – platformie, na której rząd, związki zawodowe i organizacje pracodawców dyskutują o kluczowych kwestiach społeczno-gospodarczych. Podczas negocjacji letnich w 2025 roku strony nie mogły dojść do porozumienia w sprawie potencjalnego podwyższenia wskaźnika waloryzacji. Wobec braku jednolitego stanowiska, rząd zdecydował się na zastosowanie formuły ustawowej , unikając w ten sposób dodatkowych zobowiązań finansowych w projekcie budżetu na 2026 rok, a jednocześnie zmniejszając poziom wsparcia dla beneficjentów.
Jak będzie wyglądała indeksacja w 2026 roku?
Zgodnie z zatwierdzonym rozporządzeniem, wskaźnik waloryzacji emerytur w 2026 r. mógłby wynieść ok. 4,9% . W konsekwencji minimalna emerytura brutto wzrośnie z 1878,91 zł w 2025 r. do ok. 1970,98 zł w 2026 r. Stanowi to wzrost o ok . 92 zł brutto – kwotę, którą wielu seniorów postrzega raczej jako skromną pomoc niż realną poprawę swojej sytuacji finansowej. Mechanizm waloryzacji ma na celu zachowanie siły nabywczej świadczeń w obliczu rosnących kosztów utrzymania; jednak tak niski wskaźnik, jak prognozowany na 2026 r., oznacza, że skuteczność tego zabezpieczenia będzie ograniczona.
Analizując dane z ostatnich lat, widoczna jest wyraźna tendencja spadkowa. W 2023 r. wskaźnik indeksacji wyniósł 14,8%, w 2024 r. 12,14%, a w 2025 r. spadł do zaledwie 5,5%. Przewidywany poziom 4,9% w 2026 r. będzie zatem najniższy od dłuższego czasu . Spadek ten przypisuje się stabilizacji inflacji po ostatnich kryzysach gospodarczych i energetycznych, a także wolniejszemu wzrostowi płac. Chociaż z makroekonomicznego punktu widzenia może to wskazywać na stabilizację sytuacji, dla emerytów oznacza to odczuwalne spowolnienie tempa wzrostu ich świadczeń.
Nawet przy obniżonej inflacji, typowy koszyk wydatków seniora – składający się głównie z żywności, leków i mediów – może rosnąć szybciej niż ogólna stopa inflacji . Sugeruje to, że chociaż formalnie nastąpi indeksacja, rzeczywista siła nabywcza emerytur może w wielu przypadkach spaść. Może to być szczególnie trudne dla osób z najniższymi emeryturami, które i tak już dysponują bardzo napiętym budżetem.
Kto otrzyma trzynastą i czternastą pensję w 2026 roku? Jaka będzie ich wysokość?
Trzynasta emerytura w 2026 roku będzie nadal wypłacana wszystkim emerytom i rencistom pobierającym świadczenia od 31 marca. Wypłata będzie realizowana w kwietniu bez konieczności składania wniosku. Jej wysokość będzie równa minimalnej emeryturze za dany rok , która według obecnych prognoz może wynieść około 1970,98 zł brutto . Po odliczeniu składek na ubezpieczenie zdrowotne i należnego podatku dochodowego, kwota otrzymana przez seniorów wyniesie około 1793,59 zł .
Czternasta emerytura pozostanie świadczeniem selektywnym. Pełna kwota – również odpowiadająca minimalnej emeryturze, wynosząca około 1970,98 zł brutto – będzie przyznawana osobom, których miesięczne świadczenia nie przekraczają ustawowego progu. Przez ostatnie dwa lata limit wynosił 2900 zł brutto, a jeśli utrzyma się on w 2026 roku, wraz ze wzrostem emerytur, coraz więcej osób przekroczy próg i otrzyma „czternastą emeryturę”, która zostanie obniżona zgodnie z mechanizmem „złotówka za złotówkę”. Na przykład, przy emeryturze w wysokości 3000 zł brutto, pełna kwota zostanie zmniejszona o 100 zł, co spowoduje, że czternasta emerytura wyniesie około 1870,98 zł brutto . Minimalna wypłata wynosi zazwyczaj 50 zł.
Przeczytaj także:
Trzy propozycje indeksacji emerytur. Ta opcja oferuje największe podwyżki.
Nawrocki proponuje nowe
