Podczas gdy Europa stopniowo zmniejsza swoje uzależnienie od węgla w ogrzewaniu i wytwarzaniu energii elektrycznej, z różnym poziomem efektywności, globalne zużycie węgla rośnie. Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) prognozuje, że rok 2025 ustanowi rekordy światowego zużycia węgla, podobnie jak przewiduje się na rok 2024. Chiny i Indie, dwie główne gospodarki azjatyckie, nadal polegają na węglu w zaspokajaniu swojego zapotrzebowania energetycznego.
/ WANG CHUN / Imaginechina / AFP
Globalny krajobraz nie konkuruje z Europą w wyścigu o dekarbonizację. Węgiel pozostaje dominującym źródłem energii w wielu krajach, szczególnie w dwóch największych gospodarkach Azji – Chinach i Indiach. Najnowsze dane Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) dotyczące prognoz dotyczących węgla nie pozostawiają wątpliwości – po rekordowym roku 2024 możemy spodziewać się podobnego trendu – globalne zużycie węgla utrzyma się na bezprecedensowym poziomie również w tym roku.
Węgiel pozostaje podstawowym paliwem w sektorze energetycznym
Według Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) w raporcie „Coal Mid-Year Update” (Śródroczna Aktualizacja Wydobycia Węgla) światowe zużycie węgla prawdopodobnie utrzyma się w pobliżu rekordowych poziomów osiągniętych w 2024 roku. Przypomnijmy, że globalny popyt na węgiel gwałtownie wzrósł w 2024 roku, osiągając nowy rekordowy poziom, około 8,8 miliarda ton. Wzrost zużycia w Chinach, Indiach, Indonezji i innych gospodarkach wschodzących zrównoważył spadki obserwowane w regionach rozwiniętych, takich jak Europa, Ameryka Północna i Azja Północna. Podczas gdy UE priorytetowo traktuje znaczące działania na rzecz dekarbonizacji, Azja wydobywa rekordowe ilości węgla, a poziomy jego obrotu i zużycia wydają się niewyobrażalne z europejskiej perspektywy.
Reklama
Niemniej jednak IEA zauważa, że w pierwszej połowie 2025 roku nastąpiło odwrócenie trendów (spadek popytu w Chinach i Indiach z powodu wolniejszego wzrostu zużycia energii elektrycznej przy jednoczesnym dynamicznym wzroście produkcji energii ze źródeł odnawialnych). Co istotne, zużycie węgla w Stanach Zjednoczonych wzrosło o około 10%, napędzane rosnącym zapotrzebowaniem na energię elektryczną w połączeniu z wysokimi cenami gazu ziemnego. Analiza IEA sugeruje, że powodem, dla którego węgiel nadal dominuje w wytwarzaniu energii elektrycznej, nie jest brak wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE), ale raczej stale rosnące zapotrzebowanie na energię . Świat po prostu potrzebuje znacznie więcej energii każdego roku.
„Chociaż w pierwszej połowie 2025 r. zaobserwowaliśmy zróżnicowane trendy w poszczególnych regionach, nie zmieniają one podstawowej trajektorii globalnego popytu na węgiel” – zauważył Keisuke Sadamori, dyrektor ds. rynków energii i bezpieczeństwa w IEA.
IEA przewiduje, że światowa produkcja węgla osiągnie nowy szczyt w 2025 r. , co będzie spowodowane trwającym wzrostem produkcji w Chinach i Indiach, które w dalszym ciągu polegają na węglu w kwestii bezpieczeństwa energetycznego.
Rynek węgla osiąga rekordowe poziomy. Produkcja, handel i konsumpcja rosną.
Światowy popyt na węgiel odbił się po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19, zwiększając się o 1,5% w zeszłym roku do rekordowego poziomu 8,79 miliarda ton.
Jak podkreślono w raporcie, Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) zauważa, że popyt na węgiel energetyczny znacząco wzrósł, podczas gdy rynek węgla wykorzystywanego w produkcji stali pozostał względnie stabilny. Paradoksalnie, zapotrzebowanie na energię jest powiązane z zieloną transformacją i postępem technologicznym, które wymuszają coraz większe zapotrzebowanie na energię. Odnawialne źródła energii wciąż nie są w stanie zagwarantować stabilnych dostaw.
„Zużycie węgla do produkcji energii elektrycznej, będące głównym czynnikiem napędzającym światowy popyt na węgiel, osiągnęło swój szczyt” – podkreśliła IEA.
Chiny odgrywają wyraźną rolę na rynku węgla
Chiny są liderem światowego zużycia węgla. Międzynarodowa Agencja Energetyczna szacuje, że jedna na trzy tony węgla zużywanego na świecie jest wykorzystywana w chińskich elektrowniach, co czyni Chiny i ich sektor energetyczny największym dostawcą globalnego zapotrzebowania na węgiel.
Eksperci Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) przewidują, że wzrost gospodarczy w Chinach znacząco wpłynie na globalne trendy w wydobyciu węgla. Zarówno Chiny, jak i Indie nie tylko importują węgiel, ale także produkują go w rekordowych ilościach.
IEA informuje, że oba kraje zwiększyły produkcję, osiągając w 2024 roku rekordowy poziom. Dodatkowo, Indonezja, największy światowy eksporter, wyprodukowała 836 milionów ton. Globalna produkcja węgla osiągnęła w 2024 roku bezprecedensowy poziom 9,15 miliarda ton.
Europa dystansuje się od węgla, ale to nie Europa dyktuje trendy w handlu węglem.
Świat przeżywa boom, podczas gdy Europa aktywnie dąży do zmniejszenia udziału węgla w swoim portfelu energetycznym. Prognozy Agencji są jednoznaczne: europejscy producenci, w tym polscy, spodziewają się spadku produkcji węgla w 2025 roku.
IEA zauważa, że w Niemczech, największym konsumencie węgla w Unii Europejskiej, produkcja energii elektrycznej z węgla wzrosła o 11% w pierwszej połowie 2025 roku. Nie zmienia to jednak ogólnego europejskiego trendu odchodzenia od paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii (OZE). Agencja wyraźnie stwierdza:
