Spacerujesz po sosnowym lesie, wdychając zapach igieł sosnowych, i wkrótce… sięgasz po szyszkę „na pamiątkę”. Zaczekaj, zanim wyciągniesz rękę za daleko, bo nawet złamanie gałązki, zbieranie mchu czy obieranie kory może być nielegalne i skutkować grzywną lub karą pozbawienia wolności. Wyjaśniamy, których roślin nie wolno wycinać z lasu i jakie są konsekwencje ich uszkodzenia lub usunięcia.
/ 123RF/PICSEL
Czego nie wolno zabierać z lasu?
Las oferuje nam malownicze widoki i szansę na kontakt z naturą, ale pamiętajmy, że jego delikatny ekosystem będzie się rozwijał tylko wtedy, gdy będziemy szanować jego zasoby. Zgodnie z artykułem 144 § 1 Kodeksu wykroczeń, niszczenie lub uszkadzanie roślinności na terenach przeznaczonych do publicznego użytku jest nielegalne – obejmuje to nie tylko zbieranie dzikich kwiatów, takich jak konwalie czy dzwonki, ale także zrywanie gałęzi, mchu czy zdzieranie kory z drzew.
Takie działania zakłócają naturalne procesy leśne i mogą prowadzić do nieodwracalnych szkód. Kary za to wykroczenie mogą sięgać nawet 1000 złotych lub nagany . Należy pamiętać, że lasy nie są wyłącznie terenami publicznymi – około 18% polskich lasów jest własnością prywatną, a zbieranie czegokolwiek bez zgody właściciela jest traktowane jako kradzież, co może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi. Dlatego przed wyruszeniem na poszukiwanie leśnego skarbu upewnij się, że znasz status danego obszaru i obowiązujące przepisy.
Reklama
W polskich lasach nielegalne jest zbieranie gatunków roślin chronionych, do których należą:
- storczyki ,
- gorycz ,
- widłak,
- rosiczka ,
- paprotniki,
- rośliny nasienne,
- kwiaty sasanki,
- żółte lilie wodne,
- przebiśniegi,
- pospolity pantofel,
- fioletowe cyklameny.
Niestety, rośliny te często padają łupem nieświadomych turystów lub kolekcjonerów. Ustawa o ochronie przyrody (art. 127a) wyraźnie stanowi , że celowe i znaczne zniszczenie tych gatunków może skutkować karą pozbawienia wolności od trzech miesięcy do pięciu lat . Dodatkowo, nawet przypadkowe nadepnięcie chronionego gatunku rośliny podczas spaceru może skutkować grzywną.
Czy wolno zabierać rośliny z lasu?
W lasach publicznych zarządzanych przez Lasy Państwowe, które obejmują zdecydowaną większość zalesionych regionów Polski, zbieranie niektórych zasobów naturalnych jest dozwolone, ale pod ścisłymi przepisami . Można legalnie zbierać niechronione owoce leśne, takie jak poziomki, borówki, jeżyny i maliny, a także grzyby jadalne, o ile robi się to z poszanowaniem ekosystemu. Oznacza to, że należy powstrzymać się od niszczenia ściółki leśnej, łamania gałęzi, wyrywania roślin i pozostawiania śmieci . Takie zachowania mogą zaburzyć delikatną równowagę przyrody – na przykład deptanie mchu lub uszkadzanie krzewów może utrudnić regenerację lasu. Takie naruszenia, zgodnie z Kodeksem wykroczeń (art. 144, § 1), podlegają karze grzywny do 1000 złotych lub karze nagany, co może zaskoczyć nieostrożnych miłośników lasu.
Jednak nie wszystkie obszary lasu są otwarte dla zbieraczy. W strefach objętych szczególną ochroną, takich jak parki narodowe , rezerwaty przyrody , zarośla , plantacje leśne , rejony w pobliżu źródeł czy schroniska dla zwierząt , zbieranie czegokolwiek – od jagód po szyszki – jest surowo zabronione. Miejsca te, często oznaczone tablicami informacyjnymi, stanowią ostoje flory i fauny, gdzie każdy element ekosystemu, nawet najmniejszy liść czy kępka mchu, jest ściśle chroniony. W Białowieskim i Tatrzańskim Parku Narodowym obowiązują surowe przepisy, a ich złamanie może skutkować wysokimi grzywnami, a nawet zarzutami karnymi, zwłaszcza jeśli dotyczą chronionych gatunków roślin.
Innym ważnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę, jest wymóg uzyskania pozwolenia od nadleśnictwa w określonych przypadkach, na przykład podczas zbierania ziół lub większych ilości materiału ściółkowego do użytku komercyjnego . Nawet w lasach publicznych istnieją obszary, na których zbieranie jest ograniczone ze względu na ochronę gleby, regenerację lasu lub obecność rzadkich gatunków. Przepisy te mają na celu nie tylko ochronę przyrody, ale także zapewnienie, że las pozostanie przestrzenią, z której będą mogły korzystać przyszłe pokolenia. Las to nie supermarket, w którym każdy może wziąć, co mu się podoba — to żywy byt, który wymaga szacunku i odpowiedzialności. Zanim więc wyruszysz na zbiórkę, sprawdź, czy obszar jest chroniony i upewnij się, że Twoje działania nie zakłócą harmonii natury. W ten sposób nie tylko unikniesz problemów prawnych, ale także pomożesz zachować dziedzictwo lasu dla innych.
Czy wolno zabierać szyszki z lasu?
Szyszki sosnowe są
