Komisja Europejska przedstawiła w środę projekt przyszłego budżetu UE na lata 2028–2034. Ujawniono propozycję zwiększonego budżetu długoterminowego, wynoszącą 2 biliony euro. Wśród propozycji znalazło się 300 miliardów euro przeznaczonych na rolnictwo oraz do 131 miliardów euro na obronę i przestrzeń kosmiczną w ramach przyszłego budżetu UE. Dokument ten ma stanowić podstawę do dyskusji między państwami członkowskimi. „Polska może odnieść największe korzyści z największego budżetu UE w historii!” – skomentował w mediach społecznościowych projekt nowego budżetu UE minister finansów Andrzej Domański.
/ Jean-Francois Badias / East News
„ To budżet na nową erę , ucieleśniający aspiracje Europy. Odpowiada on na wyzwania stojące przed Europą i wzmacnia naszą autonomię” – oświadczyła Ursula von der Leyen na platformie X.
Zwiększać
„ Każde euro z budżetu UE powinno być łatwo dostępne dla osób i inicjatyw, którym ma ono służyć (…). Ponadto musi być przeznaczone na obszary, które są najważniejsze dla Europejczyków, gdzie budżet UE może mieć większy wpływ niż same budżety krajowe. (…) Potrzebujemy zdolności reagowania na nieprzewidziane okoliczności. Szybkie działanie w kryzysie lub zmiana priorytetów to właśnie to, na czym polega elastyczność. Dlatego proponujemy ambitny budżet UE dla Europy ” – zauważył Piotr Serafin, komisarz europejski ds. budżetu. Podkreślił, że „środki UE będą wydawane zgodnie z zasadą praworządności”.
Reklama
Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen wskazała, że praworządność będzie podstawowym warunkiem wykorzystania środków z nowego budżetu UE .
Zwiększać
Miliardy euro na odbudowę Ukrainy
Serafin podkreślił, że Komisja Europejska proponuje 300 miliardów euro na rolnictwo , 451 miliardów euro na Fundusz Konkurencyjności oraz 218 miliardów euro w budżecie UE na lata 2028–2034 dla regionów słabiej rozwiniętych. Ponadto Komisja Europejska proponuje pięciokrotne zwiększenie – do 131 miliardów euro – środków na obronę i przestrzeń kosmiczną w przyszłym budżecie UE.
Wspomniał także o planach utworzenia funduszu w wysokości do 100 miliardów euro na pomoc dla ogarniętej wojną Ukrainy.
„To stanowi długoterminowe zobowiązanie na rzecz odbudowy i rehabilitacji Ukrainy” – zauważył, dodając, że finansowanie będzie „powyżej pułapu” budżetu .
Nawiązał także do propozycji wprowadzenia nowych źródeł dochodów do budżetu UE, które obejmowałyby podatki od tytoniu i korporacji .
Minister finansów Andrzej Domański podzielił się swoimi przemyśleniami na temat proponowanego nowego budżetu w mediach społecznościowych. „ Polska jest największym beneficjentem największego budżetu UE w historii! Zgodnie z projektem, wydatki w priorytetowych sektorach Polski rosną. Bezpieczeństwo, spójność, rolnictwo, a także innowacje – niezbędne dla rozwoju silnej gospodarki. Gratulacje dla naszego komisarza Piotra Serafina” – wyraził w środę na swoim profilu na platformie X.
Nowy budżet dla krajów UE. Ogłoszono kwoty
Nowy budżet ma na celu sprostanie narastającym wyzwaniom stojącym przed UE, zarówno wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Należą do nich reperkusje rosyjskiej inwazji na Ukrainę, rosnące napięcia geopolityczne oraz słabnąca pozycja gospodarcza UE na rynkach światowych. Ponadto UE przygotowuje się do potencjalnego rozszerzenia o Ukrainę, Mołdawię i kraje Bałkanów Zachodnich, co może wymagać dostosowań w polityce spójności i rolnictwie.
Stawka jest wysoka – fundusze te zostaną rozdzielone między kraje UE w ciągu siedmiu lat. Przewiduje się, że nowy budżet będzie obejmował zwiększone środki na bezpieczeństwo, obronę, jednolitą politykę migracyjną oraz zasoby wspierające innowacje i konkurencyjność europejskiej gospodarki . Ostateczny budżet musi uzyskać jednomyślną akceptację wszystkich państw członkowskich, a także zgodę Parlamentu Europejskiego; historycznie rzecz biorąc, wieloletnie ramy finansowe często były przyjmowane z opóźnieniami.
Nowy budżet UE przewiduje więcej środków na innowacje i konkurencyjność. A co z rolnictwem?
Nowy budżet przeznaczy więcej środków na innowacje i konkurencyjność. Jest to odpowiedź na raport z 2024 roku, przygotowany dla UE przez byłego prezesa Europejskiego Banku Centralnego Mario Draghiego, który wskazuje, że UE doświadcza znacznie wolniejszego wzrostu gospodarczego w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi i Chinami, jej globalna konkurencyjność rynkowa słabnie, a jeśli europejscy przywódcy nie podejmą działań, Stary Kontynent może stanąć w obliczu „powolnego upadku”.
Niektóre kraje UE o silnym sektorze rolnym wyrażały obawy przed prezentacją projektu budżetu, że Wspólna Polityka Rolna, jeden z największych elementów budżetu UE, zostanie „ograniczona”. WPR jest kluczowa dla Polski, ponieważ polscy rolnicy otrzymują miliardy euro rocznie w postaci dopłat.
Kolejnym wyzwaniem dla przyszłego budżetu UE będzie spłata pożyczek zaciągniętych przez UE w ramach Funduszu Odbudowy o wartości 800 mld euro, który rozpocznie się w 2028 r. i będzie trwał do 2058 r. Według analiz ekspertów spłata kapitału i odsetek może wynieść średnio 25 mld euro rocznie, a środki te muszą być ujmowane w księgach rachunkowych.
