Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) przeprowadził rozprawę dotyczącą pożyczki w złotych udzielonej przez PKO BP, co jest inauguracyjną rozprawą przed TSUE dotyczącą wskaźnika WIBOR. W kolejnej fazie odbędzie się rozprawa Rzecznika Generalnego TSUE, który przedstawi opinię w tej sprawie – zaplanowaną na 11 września.
/ Arkadiusz Ziółek / Reporter
Oczekuje się, że TSUE wyda orzeczenie kilka miesięcy po opublikowaniu opinii Rzecznika Generalnego, potencjalnie już w 2026 r. Niemniej jednak Trybunał odpowie na pytania wstępne Sądu Rejonowego w Częstochowie, ale nie rozstrzygnie sporu w imieniu polskiego wymiaru sprawiedliwości – werdykt w tej konkretnej sprawie wyda sąd krajowy.
Decyzja TSUE w sprawie wskaźnika WIBOR może okazać się rewolucyjna dla polskich kredytobiorców , gdyż w polskich sądach toczy się ok. 1700 spraw związanych z tą kwestią, a wciąż nie zapadły żadne prawomocne orzeczenia na korzyść konsumentów.
TSUE zajął się indeksem WIBOR z powodu niepewności polskiego sądu
TSUE rozpatrywał sprawę kredytu w złotych udzielonego przez polski bank po tym, jak Sąd Okręgowy w Częstochowie zadał pytania prejudycjalne w tej sprawie , rozpatrując pozew kredytobiorcy przeciwko PKO BP.
Reklama
Polski sąd skierował do Trybunału Europejskiego łącznie cztery zapytania.
Pierwsze zapytanie dotyczyło tego, czy umowy kredytowe powiązane ze wskaźnikiem WIBOR , ustanowionym po wejściu w życie Rozporządzenia BMR (przepisy prawa Unii Europejskiej regulujące tworzenie i upowszechnianie wskaźników referencyjnych, w tym stosowanych w umowach finansowych, do których należy WIBOR), podlegają nadzorowi w świetle Dyrektywy konsumenckiej UE.
Czy powinny być objęte takim nadzorem, pojawiają się dalsze pytania – a sąd w Częstochowie zwrócił się o wyjaśnienie tych trzech kolejnych zapytań. Jak należy interpretować wymóg przejrzystego przedstawienia warunków umowy konsumentowi? W przypadku, gdy umowa została zaoferowana w niejasny sposób, jak należy ocenić jej uczciwość w odniesieniu do stosowania WIBOR? Jeśli stosowanie WIBOR zostałoby uznane za nieuczciwe, jakie miałoby to implikacje dla umowy kredytowej?
Ta sprawa, jak zauważył w komentarzu dla Interii Biznes dr hab. Paweł Szczęśniak z Katedry Prawa Finansowego UMCS w Lublinie, budzi spore emocje. Kredyty mieszkaniowe ze zmiennym oprocentowaniem, ustalanym na podstawie WIBOR , są powszechnie udzielane przez banki w Polsce. Kwestionowanie ważności takich umów może mieć rozległe reperkusje dla polskiego sektora bankowego.
Prawnik: Próby podważenia WIBOR-u opierają się na fałszywych przesłankach
Dr hab. Paweł Szczęśniak podkreśla, że WIBOR , czyli indeks referencyjnej stopy procentowej, jest jednym z pięciu głównych indeksów referencyjnych w Unii Europejskiej. „Trybunał Sprawiedliwości w swoim orzeczeniu nie będzie oceniał zgodności samego indeksu WIBOR z prawem UE. Wstępne pytania Sądu Okręgowego w Częstochowie koncentrują się na stosowalności Dyrektywy 93/13 (ww. Dyrektywy konsumenckiej – red.) do umów o kredyt powiązany ze zmienną stopą procentową powiązaną z WIBOR. Zadaniem Sądu jest ustalenie , czy pomimo tego, że WIBOR jest już przedmiotem kontroli administracyjnej i regulacji prawnej, może być ponownie oceniany przez sąd w sprawie konsumenckiej ” – wyjaśnia ekspert.
Jego zdaniem „ działania mające na celu zdyskredytowanie WIBOR-u opierają się na fałszywym założeniu , że banki rzekomo manipulują indeksem”.
„W rzeczywistości WIBOR jest obiektywnym wskaźnikiem rynkowym, na którego poziom wpływa polityka pieniężna prowadzona przez bank centralny. Proces ustalania wartości WIBOR jest przejrzysty. Wyjaśnienie mechanizmu jego ustalania pozostaje publicznie dostępne na stronie internetowej GPW Benchmark” – podkreśla prawnik.
GPW Benchmark jest organizacją odpowiedzialną za dokładne obliczanie WIBOR . Warto zauważyć, że w najnowszej ocenie z maja 2025 r. Komisja Nadzoru Finansowego wskazała, że WIBOR dokładnie odzwierciedla warunki gospodarcze.
