Po ponad roku działań formalnych oraz interwencji ze strony środowisk branżowych, w tym złożeniu przez PORT PC skargi do Komisji Europejskiej w grudniu 2024 r., Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogłosiło w korespondencji z organizacjami branżowymi rezygnację z nieuzasadnionego wymogu przeprowadzania dodatkowych badań pomp ciepła w niskotemperaturowych warunkach. Wymóg ten został wprowadzony w sposób naruszający wcześniejsze ustalenia zawarte w porozumieniu z grudnia 2023 roku, którego uczestnikami były NFOŚiGW oraz trzy organizacje branżowe: PORT PC, SPIUG i IGU OZE. Z niewyjaśnionych powodów APPLiA Polska nie została zaproszona do udziału w tym porozumieniu.
W roku 2024, bez wiedzy i udziału dwóch organizacji, które były stroną grudniowego porozumienia: PORT PC oraz SPIUG, wprowadzono dodatkowe modyfikacje w regulaminie programu „Czyste Powietrze”, które skutkowały:
⦁ nieuzasadnionym ograniczeniem akceptowalnego typoszeregu pomp ciepła;
⦁ koniecznością przeprowadzania dodatkowych badań efektywności pomp ciepła w niskotemperaturowych warunkach (dla ogrzewania podłogowego), które nie miały podstaw ani w zawartym porozumieniu, ani w przepisach unijnych (dotyczących etykiety energetycznej ELD), nie były stosowane w innych krajach Unii Europejskiej oraz jednocześnie zwiększały ogólne koszty badań urządzeń o co najmniej 100%, mimo że z perspektywy weryfikacji jakości pomp ciepła takie badania są zbędne.
PORT PC, SPIUG i APPLiA Polska są zdania, że wprowadzone zmiany miały charakter ograniczający konkurencję rynkową i były niekorzystne dla producentów pomp ciepła, w tym europejskich i polskich – czyli dużej grupy przedsiębiorców oferujących technologię kluczową dla realizacji krajowych i unijnych celów klimatycznych.
Decyzja o rezygnacji z wymogu przeprowadzania dodatkowych badań efektywności pomp ciepła w niskotemperaturowych warunkach potwierdza słuszność zgłaszanych przez branżę zastrzeżeń oraz podkreśla potrzebę przestrzegania ustaleń porozumienia z branżą z grudnia 2023 roku.
Organizacje zwracają również uwagę, że zmiany regulaminu listy ZUM ogłoszone w kwietniu 2024 roku zostały wprowadzone bez ich wiedzy i udziału, mimo że PORT PC i SPIUG były formalnymi uczestnikami porozumienia. Z dostępnych informacji wynika, że w procesie wprowadzania dodatkowych zmian aktywnie uczestniczyła IGU OZE, co budzi poważne wątpliwości dotyczące transparentności konsultacji oraz równego traktowania wszystkich stron porozumienia.
PORT PC, SPIUG i APPLiA Polska pozytywnie oceniają także najnowszą decyzję NFOŚiGW, o której poinformowano w korespondencji z Ministerstwa Klimatu i Środowiska – dotyczącą natychmiastowej zgodności produktów grzewczych nowo wprowadzanych na listę ZUM z bazą EPREL. Jednocześnie wyrażają zdecydowany sprzeciw wobec przewidzianego przez NFOŚiGW długiego okresu weryfikacji produktów już znajdujących się na liście ZUM, który ma trwać niemal do końca tego roku (do 15 grudnia 2025).
Analiza prawna jednoznacznie wskazuje, że produkty, które nie są obecne w bazie EPREL, nie zostały legalnie wprowadzone do obrotu rynkowego i nie mogą być objęte dofinansowaniem. W związku z tym organizacje ponownie apelują o jak najszybsze usunięcie ich z bazy ZUM.
Zmiany zapowiedziane przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska dotyczą również uznawania w programie „Czyste Powietrze” europejskich certyfikatów jakości dla pomp ciepła: HP Keymark, EHPA Q i Eurovent. PORT PC, SPIUG oraz APPLiA Polska, doceniając najnowszą decyzję o uznawaniu tych certyfikatów w trzech z czterech kategorii pomp ciepła, jednocześnie stanowczo apelują o pełne odblokowanie możliwości ich stosowania również dla największej i najważniejszej z punktu widzenia konsumenta kategorii pomp ciepła typu powietrze-woda przeznaczonych do ogrzewania budynków. Wskazują przy tym, że do tej pory nie przedstawiono żadnych formalnych zastrzeżeń wobec tych znaków jakości.
HP Keymark, EHPA Q i Eurovent to uznane w całej UE systemy certyfikacji, które charakteryzują się znacznie wyższymi wymaganiami w zakresie kontroli jakości pomp ciepła niż te określone w dokumentach programu „Czyste Powietrze”. Brak ich uznania w Polsce narusza zasadę wzajemnego uznawania oraz stanowi istotną barierę dla uczciwej konkurencji na rynku urządzeń grzewczych, ograniczając w ten sposób ofertę konsumencką.
Mając na uwadze powyższe fakty, PORT PC, SPIUG oraz APPLiA Polska oczekują:
⦁ pełnego wyjaśnienia okoliczności naruszenia porozumienia z grudnia 2023 roku,
⦁ przywrócenia transparentności działań oraz równego traktowania wszystkich stron porozumienia,
⦁ odblokowania możliwości uznawania europe
Czech
English
Estonian
German
Italian
Polish
Portuguese
Spanish
Ukrainian
Uzbek