Wybór systemu grzewczego to jedna z najważniejszych decyzji dla każdego właściciela nieruchomości. Jednym z najnowocześniejszych oraz najbardziej oszczędnych rozwiązań jest pompa ciepła. Wiele osób prywatnych zastanawia się jednak, czy to rzeczywiście odpowiedni wybór. Aby odpowiedzieć na to pytanie, analizujemy rzeczywiste koszty eksploatacji różnych systemów grzewczych.
Wyobraźmy sobie dom jednorodzinny zamieszkany przez cztery osoby, o powierzchni 150 m², zaprojektowany zgodnie z aktualnymi normami energooszczędności (standard WT 2021). Zapotrzebowanie cieplne tego budynku wynosi 50 W/m2. Oznacza to, że w zimowym okresie, w najzimniejsze dni, konieczne będzie dostarczenie 7,5 kW mocy grzewczej,
aby zapewnić komfortową temperaturę wewnątrz. Odbiornikami ciepła w omawianym budynku jest instalacja płaszczyznowa, co pozwala osiągnąć sprawność systemu na poziomie nawet 90%. Dzięki odpowiedniej izolacji termicznej budynku, nie potrzebuje on dużych nakładów energii do utrzymania komfortowej temperatury.
Mimo to, dobór właściwego źródła ciepła może mieć znaczący wpływ na wysokość rachunków za ogrzewanie.
Przyjęto również, że dzienne zużycie ciepłej wody użytkowej wynosi 40l/osobę, a wymagana temperatura
w zbiorniku ciepłej wody użytkowej ustalona została na 50°C.
Koszty ogrzewania domu – jakie rozwiązanie wybrać?
Aby zobrazować różnice w kosztach eksploatacji różnych rozwiązań w tego typu budynku, można porównać kilka popularnych systemów grzewczych: kocioł gazowy, kocioł na pellet, pompę ciepła powietrze-woda oraz kocioł elektryczny.
Gaz ziemny od lat cieszy się w Polsce dużą popularnością jako źródło ogrzewania. Sprawność nowoczesnych kotłów kondensacyjnych na gaz przy ogrzewaniu podłogowym sięga nawet 97%, co oznacza, że niemal cała energia paliwa przekształcana jest w ciepło. Przy użyciu kotła gazowego roczny koszt ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej w przykładowym budynku o powierzchni 150 m² wynosi 4630 PLN.
Pellet uznawany jest za ekologiczne paliwo, ponieważ powstaje z odpadów drzewnych. Jego spalanie wiąże się jednak z koniecznością regularnego czyszczenia kotła oraz uzupełniania zbiornika na paliwo. W przypadku kotła na pellet roczne koszty ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej wynoszą 3440 PLN.
Kocioł elektryczny to stosunkowo proste w obsłudze źródło ciepła, jednak jego eksploatacja może być znacznie obciążająca dla budżetu domowego. Jak pokazują obliczenia, korzystanie z tego systemu ogrzewania wiąże się z rocznymi wydatkami rzędu 7850 PLN.
Nowoczesne pompy ciepła działają na zasadzie pobierania energii z otoczenia i przekazywania jej do systemu grzewczego. Charakteryzują się wysokim współczynnikiem efektywności energetycznej SCOP. W najlepszych modelach ma on wartość 4–5, co oznacza, że do wytworzenia 4–5 kWh energii cieplnej urządzenia te potrzebują tylko 1 kWh energii elektrycznej. Przy wykorzystaniu pompy ciepła typu powietrze-woda oraz ogrzewania podłogowego roczny koszt ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej wynosi 2630 PLN.
Powyższe porównanie kosztów użytkowania urządzeń grzewczych pokazuje, że nawet przy relatywnie wysokich cenach energii elektrycznej pompy ciepła są jednymi z najbardziej opłacalnych rozwiązań. Dodatkowo działają one w pełni automatycznie, nie wymagają obsługi i mogą współpracować z instalacją fotowoltaiczną, co jeszcze bardziej obniża koszty eksploatacji.
Pompa ciepła a instalacja grzejnikowa
Pojawiają się także nieprawdziwe informacje, że pompy ciepła nie są odpowiednie do współpracy z instalacjami grzejnikowymi. Przeanalizujmy więc roczne koszty ogrzewania, gdyby w budynku zamiast instalacji podłogowej zainstalowane były grzejniki. Sezonowy współczynnik efektywności SCOP będzie wtedy niższy niż w przypadku tzw. podłogówki – wynika to z faktu, że pompa ciepła musi pracować z większą intensywnością, aby osiągnąć wyższą temperaturę zasilania instalacji centralnego ogrzewania. Zastosowując powyższe algorytmy obliczeń, koszty rocznego ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej w przypadku instalacji grzejnikowej wyniosą 3260 PLN.
Wybór odpowiedniej pompy ciepła – klucz do oszczędności
Gwarancją efektywnego i ekonomicznego działania pompy ciepła jest jej precyzyjne dopasowanie do rzeczywistego zapotrzebowania cieplnego budynku. Dlaczego jest to ważne? Zarówno pompa o zbyt duż
