W ciągu ostatnich trzech lat w Rosji skonfiskowano aktywa o wartości 3,9 biliona rubli, co według obecnego kursu walutowego stanowi około 50 miliardów dolarów. Gazeta „Kommiersant” donosi, że fakt ten uwypukla przejście kraju na model gospodarczy, który określa mianem „Rosji Twierdzy”.
Raport moskiewskiej kancelarii prawnej NSP (Nektorow, Sawieljew i Partnerzy), która oszacowała całkowitą wartość skonfiskowanych aktywów, ujawnia, że zmiany właścicielskie dotknęły nie tylko firmy zachodnie. Zmiany właścicielskie dotknęły również znaczące korporacje krajowe, w tym na skutek roszczeń rządowych powołujących się na konieczność posiadania zasobów strategicznych, domniemanych naruszeń przepisów prywatyzacyjnych, niewłaściwego zarządzania, korupcji lub ekstremizmu.
W ciągu ostatnich trzech lat Władimir Putin wydał trzy dekrety zezwalające na konfiskatę aktywów zachodnich. Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku, fala zachodnich sankcji sprawiła, że firmy z krajów objętych sankcjami, które zdecydowały się pozostać w kraju, stały się podatne na represje. Dotknęło to w szczególności takie podmioty jak duński Carlsberg i francuski Danone.
Według doniesień Kommiersanta, wartość skonfiskowanych aktywów, szacowana przez kancelarię prawną NSP na 3,9 biliona rubli, czyli nieco ponad 50 miliardów dolarów, obrazuje skalę przejścia Rosji od względnie otwartego systemu gospodarczego do modelu „twierdzy”, w coraz większym stopniu polegającego na nacjonalizacji firm prywatnych.
„W ubiegłym roku łączna wartość skonfiskowanych aktywów osiągnęła 3,9 biliona rubli; znalezienie porównywalnej skali jest trudne; za tę kwotę państwo rosyjskie mogłoby utrzymać się przez około miesiąc w 2024 roku (roczne wydatki budżetu federalnego wynoszą około 40 bilionów rubli)” – stwierdziła NSP w swoim raporcie.
Zgodnie z przepisami dotyczącymi przedsiębiorstw strategicznych, Rosja przejęła aktywa o wartości około 1,54 biliona rubli. Oskarżenia o korupcję doprowadziły do przejęcia aktywów o wartości 1,07 biliona rubli, a naruszenia prywatyzacji wyniosły 385 miliardów rubli.