Gmach dawnego Warszawskiego Domu Schronienia „Przytulisko” wraz z budynkiem bocznym i kaplicą Matki Boskiej Nieustającej Pomocy przy ulicy Wilczej 7 został umieszczony w ewidencji dóbr kultury.
W motywacji decyzji mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków Marcin Dawidowicz zauważył, że z punktu widzenia naukowego teren ten wpisuje się w szerszy kontekst dociekań dotyczących funkcjonowania inicjatyw kościelnych oraz społecznych w warunkach ograniczeń systemowych na przełomie XIX i XX wieku, jak również nad sposobami przetrwania i rozwoju struktur zakonnych w okresie zaborów.
„Co więcej, zabudowa ta stanowi istotne źródło do badań nad działalnością projektową architekta diecezjalnego Konstantego Sylwina Jakimowicza, zatrudnionego na tym stanowisku od 1913 roku, oraz nad zaangażowaniem społeczeństwa w aktywność charytatywną, wyrażającą się między innymi we wsparciu renowacji i odnowienia siedziby przytuliska oraz budowy kaplicy znajdującej się w jego obrębie, która w I połowie XX wieku spełniała rolę kaplicy cmentarnej dla licznych mieszkańców miasta stołecznego” – podkreślił.
Dodał, że dodatkowo budynki przy ul. Wilczej 7, dzięki zachowanej oryginalnej formie, stanowią także ważne źródło do badań architektury Warszawy.
Kamienicę w roku 1864 zakupiła filantropka Franciszka Robaczewska na potrzeby domu schronienia, instytucji opiekuńczej dla biednych, schorowanych i bezrobotnych kobiet. Dom schronienia był pierwszą tego rodzaju instytucją, która powstała na obszarze Warszawy. W tym czasie zbudowano również murowaną, wąską oficynę, w której mieściła się kuchnia i jadalnia oraz sypialnie (na parterze) i pracownie dla kobiet (na piętrze). Na obszarze posesji znajdowała się drewniana kaplica, którą w roku 1870 zastąpiono murowaną pod wezwaniem Matki Bożej Nieustającej Pomocy, ufundowaną i poświęconą przez Bronisława Skarżyńskiego.
Zakład charytatywny „Przytulisko” stał się siedzibą działającego w ukryciu zgromadzenia zakonnego założonego w roku 1882 przez ojca Honorata Koźmińskiego. Przełożoną zakonu została Kazimiera Gruszczyńska.
Zgromadzenie początkowo funkcjonowało jako Zgromadzenie Sióstr Posłanniczek Serca Jezusowego, następnie Sióstr Franciszkanek od Cierpiących, Towarzystwo Pielęgnowania Chorych, a także Towarzystwo Opieki nad Pielęgniarkami, które w roku 1909 przemianowano na Towarzystwo Pielęgnowania Chorych św. Józefa. Te działania umożliwiły rozpoczęcie działalności za zgodą władz rosyjskich oraz zalegalizowanie działań pielęgniarek pracujących w Przytulisku.
W latach 1910-1911 dokonano rozbudowy gmachu frontowego i oficyny według uprzednio opracowanego projektu Józefa Hussa, natomiast w latach 1913-1915 zbudowano nową kaplicę, której twórcą był Jakimowicz. Kaplica wyróżniała się formą i techniką wykonania z użyciem żelbetu.
W czasie wojny dach i górna część budynku frontowego zostały uszkodzone. Pomimo działań wojennych kaplica była otwarta, w czasie Powstania Warszawskiego odbywały się w niej spotkania mieszkańców miasta stołecznego. Po kapitulacji Warszawy wykonano tymczasowe naprawy zabezpieczające kaplicę. Przeprowadzono także remont dachu budynku frontowego, pokrywając go częściowo dachówkami i papą na deskowaniu, oraz przemurowano zniszczone fragmenty murów i ścian wewnętrznych.
Bezpośrednio po zakończeniu II wojny w Przytulisku zorganizowano dom noclegowy dla byłych jeńców wojennych, umieszczono tam również kuchnię Zarządu Miejskiego dla pracowników miejskich. W roku 1950 wykonano gruntowny remont kaplicy.
W latach 70. XX wieku podjęto prace adaptacyjne dostosowujące wnętrze kaplicy do wymogów reformy liturgicznej. Następne remonty kaplicy miały miejsce w latach 1982, 2001 i 2014. W latach 1997-1999 przeprowadzono generalny remont i modernizację części mieszkalnej w budynku głównym oraz oficynie. (PAP)
mas/ miś/
