Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) aktywnie kontroluje osoby przebywające na zwolnieniach lekarskich. W 2024 roku Zakład wstrzymał wypłaty świadczeń chorobowych w wysokości 640 000 zł. Ponadto, od 2025 roku ZUS będzie miał rozszerzone uprawnienia w tym zakresie. Kto powinien być przygotowany na kontrole ZUS? Przede wszystkim osoby zajmujące się tzw. „pomostowaniem”.
/ Przemysław Terlecki / INTERIA.PL
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) stale nadzoruje osoby przebywające na zwolnieniach lekarskich. Tylko w 2024 roku zakwestionowano świadczenia na kwotę 640 000 zł. To dwukrotnie więcej niż kwota potrącona przez ZUS w 2020 roku, jak donosi „Dziennik Gazeta Prawna”. Nie każda osoba przyjmująca L4 podlega kontroli. Dotyczy to głównie osób biorących udział w tzw. terapii pomostowej. Praktyka ta polega na przyjmowaniu L4 w określonych odstępach czasu.
ZUS sprawdza zwolnienia lekarskie. W tym okresie wystarczy ważne L4.
Kontrola ZUS ( Zakładu Ubezpieczeń Społecznych) ma na celu ocenę, czy zwolnienie lekarskie zostało wydane zgodnie z prawem i czy osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim wykorzystuje je prawidłowo. Wszelkie nieprawidłowości ujawnione podczas kontroli mogą skutkować wstrzymaniem wypłaty świadczeń z ZUS lub żądaniem zwrotu wypłaconego już świadczenia chorobowego.
Reklama
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) zwraca szczególną uwagę na terminy świąt grudniowych i wakacji letnich. W tym okresie obserwuje się znaczny wzrost liczby dni pomostowych, ponieważ osoby korzystają ze zwolnień lekarskich, aby połączyć dostępne dni – na przykład biorąc urlop w piątek po święcie lub przedłużając urlop z weekendu na kolejny dzień roboczy. Taka taktyka pozwala na zwolnienie dni roboczych, a jednocześnie umożliwia wzięcie urlopu.
Ponadto istnieje profil osób szczególnie podatnych na to zachowanie. Dotyczy to głównie pracowników w wieku 30-45 lat, ale nie ogranicza się to wyłącznie do nich. „Zjawisko «pomostowania» dotyczy przede wszystkim firm zatrudniających mniej wykwalifikowanych pracowników i działających w trybie ciągłym. Pracownicy w wieku 30-45 lat są znacznie bardziej skłonni do «pomostowania»” – ujawnił Mikołaj Zając, prezes Conperio, firmy specjalizującej się w zwolnieniach lekarskich, w wywiadzie dla Wirtualnej Polski.
– Zjawisko to nasila się jeszcze bardziej w środowiskach, w których występuje niski poziom identyfikacji z miejscem pracy – pracownicy czują się anonimowi, nie widzą żadnych możliwości awansu i uważają, że ich nieobecność nie zakłóci procesów produkcyjnych, ponieważ ich role nadal będą wypełniane – dodaje.
ZUS ma większe uprawnienia. Od 2025 roku kontrole poziomu 4 otrzymają większe uprawnienia.
Od 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) będzie miał zwiększone uprawnienia do kontroli zwolnień lekarskich. Inspektorzy ZUS będą mogli przeprowadzać niezapowiedziane wizyty i oceniać aktywność zawodową w trakcie zwolnienia lekarskiego. Jakie są najczęstsze powody kwestionowania zwolnień lekarskich przez ZUS? Dziennik Gazeta Prawna wymienia kilka przyczyn:
- wykonywanie pracy zarobkowej podczas zwolnienia lekarskiego,
- niespójności w miejscu zamieszkania,
- niewłaściwe wykorzystanie urlopu chorobowego,
- brak współpracy podczas kontroli, uchylanie się od kontroli.
Kontrole ZUS mogą odbywać się wielokrotnie
Podczas kontroli zwolnienia lekarskiego w miejscu zamieszkania pacjenta, ZUS może kilkakrotnie próbować skontaktować się z pacjentem. Jeśli kontrola dotrze i nie znajdzie osoby na zwolnieniu lekarskim, ZUS może ponowić próbę.
W przypadku nawiązania kontaktu z pacjentem, inspektorzy mogą zapytać o przyczynę nieobecności. Jest to szczególnie prawdopodobne, jeśli na zwolnieniu lekarskim wskazano, że pacjent powinien pozostać w miejscu wypisu.
Nie tylko kontrole, ale i raporty do ZUS-u. Niektórzy nawet się demaskują.
W swoich audytach ZUS opiera się na zgłoszeniach klientów. Klienci często zgłaszają oszustwa ze strony współpracowników, sąsiadów, a nawet członków rodziny. Coraz częściej jednak oszukują ci, którzy sami wykazują się niefrasobliwością. Media społecznościowe stanowią bogate źródło informacji o aktywności poszczególnych osób w danym momencie. Wystarczy, że audytorzy sprawdzą, co osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim udostępnia w swoich profilach.
Zdarzają się jednak przypadki szczególnie nieodpowiedzialnych działań. ZUS długo będzie pamiętał pracownika, który dobrowolnie zgłosił się do jednego z oddziałów i wyznał, że chce otrzymać 100% zasiłku chorobowego z powodu wypadku przy pracy, mimo że posiadał ważne zwolnienie lekarskie .