Według ostatnich informacji opublikowanych przez Polskie Sieci Energetyczne (PSE), obecnie mamy ponad 31 GW zainstalowanej mocy w wiodących odnawialnych źródłach energii: fotowoltaice i turbinach wiatrowych. Moc odnawialnych źródeł energii (OZE) stale rośnie, a specjaliści podkreślają, że wykorzystanie dynamicznych cen energii związanych z OZE w przyszłości może być kluczową strategią obniżania rachunków za energię.
/ 123RF/PICSEL
- Moc ogniw fotowoltaicznych w krajowym systemie energetycznym przekroczyła 21 000 MW.
- PSE wskazuje, że znaczny udział odnawialnych źródeł energii przekłada się na bardziej dynamiczną pracę systemu i większe wahania cen.
- Ostatnio najwięksi dostawcy energii elektrycznej zaczęli oferować kontrakty z cenami dynamicznymi również indywidualnym konsumentom.
Na dzień 1 stycznia 2025 r. moc fotowoltaiczna w krajowym systemie elektroenergetycznym wynosi 21 291 MW, a farmy wiatrowe – 10 793 MW na dzień 1 lutego 2025 r. Znaczna obecność OZE skutkuje zwiększoną dynamiką systemu i wahaniami cen, co zauważyły Polskie Sieci Energetyczne w swoim najnowszym wpisie na platformie X.
Reklama Rozwiń
Warto wspomnieć, że natura źródeł takich jak fotowoltaika i turbiny wiatrowe wiąże się ze zmiennością ze względu na pogodę lub zmiany sezonowe. W związku z tym, w miarę jak zwiększamy udział energii odnawialnej w miksie energetycznym , musimy przystosować się do tego, co inżynierowie energetyki obrazowo nazywają „dynamiką systemu” i zmiennością cen.
Słońce i wiatr mają wpływ – te segmenty OZE rozwijają się szybko
Dla osób niezaznajomionych ze złożonością transformacji energetycznej może się to wydawać zbyt skomplikowane. Uprośćmy zatem: pod koniec ubiegłego roku łączna zainstalowana moc wszystkich źródeł energii w Polsce przekroczyła 72 GW. Ponad połowa to „brudna” energetyka konwencjonalna (OZE stanowią 46% całkowitej zainstalowanej mocy), ale dynamika wzrostu OZE, szczególnie w energetyce wiatrowej i fotowoltaice, jest niezaprzeczalna. Dla przykładu w 2024 r. zainstalowana moc z fotowoltaiki wzrosła o ponad 25%, podczas gdy energetyka wiatrowa wzrosła o ponad 8% (biogazownie również radzą sobie dobrze, podczas gdy energia wodna pozostaje w tyle).
Niezależnie od sposobu obliczania, energia odnawialna rośnie, a fotowoltaika jest szczególnie zauważalnym segmentem. Pod koniec ubiegłego roku fotowoltaika stanowiła ponad 60% całej struktury mocy energii odnawialnej.
Statystyki mówią same za siebie: w ciągu jedenastu miesięcy 2024 r. w Polsce powstało ponad 133 tys. nowych instalacji OZE o łącznej mocy przekraczającej 4000 MW. Dominowały instalacje fotowoltaiczne, w tym wykorzystywane przez prosumentów.
Czy cena może być transformacyjna? W przyszłości dynamiczne ceny energii mogą pomóc w obniżeniu rachunków
Rosnący i znaczący udział odnawialnych źródeł energii w bilansie energetycznym kraju skutkuje większymi wahaniami cen w porównaniu do lat ubiegłych – tłumaczy Konrad Purchała, Dyrektor Departamentu Zarządzania Systemem w PSE SA, podkreślając rynkowe implikacje rozbudowy mocy odnawialnych źródeł energii.
Dyrektor Purchała wyjaśnia, że jeśli cena rynkowa w określonej godzinie spadnie poniżej zmiennych kosztów wytwarzania, producent jest zachęcany do wyłączenia swojej jednostki i zaprzestania działalności. Oczywiście nie zawsze jest to wykonalne w przypadku źródeł konwencjonalnych ze względu na wymogi operacyjne. Niestety, w tej początkowej fazie transformacji energetycznej źródła odnawialne, które otrzymują wsparcie pozarynkowe, również wykazują ograniczone reakcje na sygnały cenowe z rynku hurtowego.
Niemniej jednak wahania cen energii elektrycznej w ciągu dnia zachęcają do dostosowania produkcji i zużycia. Według wspomnianego dyrektora Konrada Purchały, jeśli konsumenci mogą dostosować swoje wzorce zużycia do cen energii, mogą osiągnąć oszczędności na kosztach energii, a nawet generować dochód.
Dynamiczne ustalanie cen – opcja dla odważnych
Dynamiczne ustalanie cen pozwala uczestnikom rynku śledzić ceny energii w czasie rzeczywistym. Eksperci sugerują, że umożliwi to zarówno konsumentom, jak i producentom energii zmianę ich zachowań, co doprowadzi do oszczędności (dla konsumentów) lub maksymalizacji zysków (dla producentów).
„Dynamiczne ceny sprzyjają integracji odnawialnych źródeł energii , zachęcając konsumentów do korzystania z energii w okresach dużej produkcji energii ze źródeł odnawialnych, takich jak dni słoneczne czy okresy silnego wiatru” – twierdzi Konrad Purchała.
Co ważne, lokalni dostawcy energii elektrycznej już przygotowują konsumentów (w tym gospodarstwa domowe) do przyjęcia dynamicznych taryf cenowych w miarę postępu transformacji energetycznej, co wiąże się ze znacznymi inwestycjami w rozwiązania do magazynowania energii (w tym magazynowania domowego) w ciągu najbliższych kilku lat. Na przykład Tauron stwierdza, że „właściciele systemów magazynowania energii mogą w pełni czerpać korzyści z elastyczności oferowanej przez dynamiczne taryfy”, a „wdrożenie dynamicznych taryf zapewnia również korzyści prosumentom, którzy wytwarzają energię za pomocą fotowoltaiki połączonej z magazynowaniem energii”.
Ponadto najwięksi dostawcy energii elektrycznej zaczęli ostatnio oferować kontrakty z dynamiczną ceną dostosowane do indywidualnych klientów. Warunkiem wstępnym korzystania z dynamicznej wyceny jest rozliczanie miesięczne i posiadanie liczników zdalnego odczytu.
***
Odtwarzacz wideo wymaga włączonej obsługi JavaScript w przeglądarce.