To niezwykłe wyróżnienie! Czwarty rozdział serii „4 x nowoczesność”, która prezentuje różnorodne perspektywy nowoczesności w polskiej sztuce, architekturze i wzornictwie od końca XIX wieku do dziś, prezentuje jeden z najpopularniejszych dzieł Bizzarto – nagradzany fotel Bofii, zaprojektowany przez Grynasz Studio. Rozmawiamy z Martą Niemywską-Grynasz i Dawidem Grynaszem o inspiracjach stojących za tym meblem i istotnych spostrzeżeniach społecznych przedstawionych na wystawie.
Początkowo eksplorowano styl narodowy (1890-1918), po którym nastąpiły dwie dekady Odrodzonej Polski (od 1918 r.), a następnie Polska Rzeczpospolita Ludowa (po 1945 r.). Teraz dotarliśmy do okresu pełnego wydarzeń i projektów, który trwa od 1989 r. Wystawa „TRANSFORMACJE. Nowoczesność w III RP” ilustruje niezwykle zróżnicowany, wieloaspektowy i żywy portret innowacji artystycznych i projektowych we współczesnej Polsce. Kluczowym symbolem tego jest fotel Bofii – dzieło Grynasz Studio dla marki Bizzarto, czerpiące inspirację z prac postmodernistycznego architekta Ricardo Boffila.
Dynamiczny krajobraz projektowy
Krajobraz kreatywny w naszym kraju po 1989 roku był i jest nadal niezwykle żywy. W tym czasie znaczących zmian – w latach transformacji – postmodernizm zapuścił tu korzenie, odrzucając ustalone doktryny, łamiąc konwencje i wyrażając się poprzez nieograniczoną różnorodność form. Estetyka tej epoki odrzucała geometrię i minimalizm, ale z jednej strony istniało duże zainteresowanie historycznymi inspiracjami, a z drugiej kulturą popularną. Jednak wkrótce to się zmieniło.
Dekadę później modernizm powrócił w nowej formie, trend, którego różne fazy świętowały sukcesy zarówno przed, jak i po wojnie (od około 1956 r.). Nadal wpływa na myślenie projektowe, służąc jako narzędzie racjonalizmu. Umożliwia optymalizację funkcji, formy i rozważań dotyczących kosztów. W przeciwieństwie do tego, w sztuce pojawia się wolna abstrakcja, która przeczy logice. Tymczasem design jest coraz bardziej kształtowany przez trend personalizacji, co skłania zarówno klientów, jak i projektantów do poszukiwania dostosowanych, zniuansowanych rozwiązań dla konkretnych odbiorców.
Projekt jako odzwierciedlenie rzeczywistości
W związku z tym design w Polsce ewoluuje w wielu kierunkach. Marta Niemywska-Grynasz podkreśla, że krakowska wystawa pokazuje, jak wszystkie sfery kreatywności zbiegają się, przeplatają i wpływają na siebie. – Prezentując przykłady projektów architektonicznych i projektowych, wyrobów ceramicznych, obrazów i tkanin artystycznych, kuratorzy wystawy prowadzą widzów przez różne formy kreatywne, które odpowiadają na konkretne konteksty geopolityczne, ekonomiczne i społeczne – wyjaśnia projektantka.
Analizując wystawę, kuratorzy – prof. dr hab. Czesława Frejlich, Alicja Kilijańska, Joanna Regina Kowalska, Agata Małodobry, prof. dr hab. Andrzej Szczerski i dr Katarzyna Uchowicz – zauważyli, że prezentacja projektów odzwierciedla m.in. poszukiwanie wyjątkowości i tożsamości w odniesieniu do historii lub tradycji lokalnych, dialog z naturą oraz kontekst społeczny, w którym poszczególne projekty nie są tylko realizowane, ale fundamentalnie pomyślane.
Znaczenie tego rozległego kontekstu dostrzega również Dawid Grynasz. – Nasza kultura materialna, na którą składa się to, czym się otaczamy, nasze wybory konsumenckie i styl życia, jaki na ich podstawie kultywujemy, wynika ze skomplikowanej mozaiki czynników – zauważa projektant. – Dzięki temu odwiedzający krakowską wystawę mogą zarówno analizować poszczególne obiekty, jak i obserwować w szerszej perspektywie, jak nurty myśli i trendy zbiegają się, kształtując krajobraz polskiego sektora kreatywnego – dodaje.
Duet projektowy podkreśla również istotną rolę edukacyjną wystawy w MNK. – Wierzymy, że przyjęta narracja i różnorodność prezentowanych obiektów pomagają widzom lepiej zrozumieć te zjawiska i ich wzajemne powiązania – podkreśla współzałożyciel Grynasz Studio.
Bofii w szanowanym towarzystwie
Na wystawie prezentowane są prace najwybitniejszych polskich artystów i projektantów działających od 1989 roku. Marta Niemywska-Grynasz i Dawid Grynasz są integralną częścią tego kolektywu, ponieważ ich liczne wyjątkowe projekty wzbogacają portfolio marki Bizzarto. Układ, stworzony przez Magdalenę Bujak, eksponuje fotel Bofii. Ten niezwykły mebel wyraźnie odzwierciedla zarówno wpływy modernistyczne, jak i postmodernistyczne.
Jak powstaje to połączenie? – W naszych projektach często czerpiemy z historii architektury i designu. Dla nas stanowi to naturalną ewolucję idei, a także sposób nawiązania kontaktu z tożsamością projektu. Nasze wykształcenie w liceum plastycznym i studiach artystycznych, w połączeniu z naszymi licznymi podróżami, wpływają na naszą pracę. Każdy podejmowany przez nas projekt odpowiada na potrzeby klienta, a jednocześnie uchwyca to, co nas fascynuje, dodaje energii i inspiruje – wyjaśnia Dawid Grynasz. – W przypadku fotela Bofii czerpaliśmy z projektów hiszpańskiego architekta postmodernistycznego Ricardo Boffila. Charakterystyczne linie podłokietników i poduszek przywołują elementy konstrukcji mistrza, a kolory wybranych przez nas tkanin przypominają odcienie występujące w południowej Hiszpanii – mówi.
